Το να φεύγεις, το να αποχωρίζεσαι εντάσσεται στη σφαίρα της αλλαγής, της εξέλιξης. Το θέμα όμως είναι πως δεν το αντιλαμβανόμαστε πάντοτε και αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό. Αφήνουμε πίσω ανθρώπους και πράγματα με τα οποία έχουμε δεθεί, στερούμαστε το οικείο, το προσφιλές και την ασφάλεια που έχουμε συνηθίσει. Φτάνοντας στην ενηλικίωση συνειδητοποιούμε πως πλέον είμαστε κύριοι και κυρίες του εαυτού μας και οφείλουμε να συμπεριφερθούμε κατ’ αυτό τον τρόπο. Να διεκδικήσουμε την εκπαίδευση που θεωρούμε πως μας αξίζει, να κυνηγήσουμε την καριέρα που ονειρευόμαστε και κάνουμε τους στόχους μας πραγματικότητα.
Προκειμένου να πετύχουμε και να εκπληρώσουμε τους στόχους μας απαιτούνται και ορισμένες θυσίες. Μια απ’ τις πιο συνηθισμένες είναι να μετακομίσεις μόνιμα μακριά από το σπίτι σου εντός ή εκτός χώρας. Στην προκειμένη περίπτωση θα αναφερθούμε ιδιαίτερα στο εκτός χώρας και συγκεκριμένα στο τι αντίκτυπο έχει στο άτομο το να αποχωρίζεται την πόλη του, το σπίτι και τη ζωή που είχε προς επιδίωξη ενός νέου, πιο άνετου τρόπου ζωής.
Εύλογα παρατηρείται ότι το πρώτο διάστημα το άτομο βρίσκει τον εαυτό του αντιμέτωπο με μια κατάσταση που ονομάζεται homesickness. Ο όρος ερμηνεύεται ως προσκόλληση ή εκδήλωση νοσταλγίας σε αυτό που έχει πραγματική υπόσταση τόσο στο μυαλό όσο και στη ζωή μας και η ουσία έγκειται στο ότι αποτελεί κάτι οικείο και σημείο αναφοράς για εμάς. Το να είσαι homesick, να νοσταλγείς το σπίτι σου, αλλά και την προηγούμενη ζωή σου συμβαίνει ανεξαρτήτως περιβάλλοντος. Δηλαδή ακόμη και αν βρίσκεσαι στην ομορφότερη, γεμάτη ευκαιρίες πόλη μπορεί άνετα να βιώσεις τα συναισθήματα που προκαλούνται από το εν λόγω φαινόμενο.
Αν κάποιος επιχειρήσει να αναλύσει παραπάνω τον όρο ή αν βιώνει το αίσθημα του να είσαι homesick ανακαλύπτει πως η όλη κατάσταση ισοδυναμεί με μια μετάβαση από τον έναν κόσμο -το γνωστό και οικείο- στο νέο όπου τα συναισθήματα αμηχανίας είναι λες και δε θα σε εγκαταλείψουν ποτέ και νομίζεις πως η προσαρμογή δεν είναι εφικτό να επέλθει μακροπρόθεσμα. Το άτομο αισθάνεται πως βρίσκεται ανάμεσα στη ζωή που είχε και στη ζωή που καλείται να δημιουργήσει στο νέο περιβάλλον που βρέθηκε.
Αφού αποσαφηνίστηκαν οι ορολογίες θα αναφερθούν τα συμπτώματα που χαρακτηριστικά κατηγοριοποιούνται σε σωματικά και ψυχικά. Σε πρώτο επίπεδο όταν είσαι homesick το άγχος για το άγνωστο σε καταβάλλει σε τέτοιο βαθμό ικανό να επηρεάσει τις βιολογικές λειτουργίες του οργανισμού σου. Οι ώρες ύπνου μειώνονται, παρατηρείται απώλεια όρεξης, κεφαλαλγίες, ναυτίες, αφυδάτωση και γενικότερα παραμέληση του εαυτού.
Όσον αφορά την πνευματική υγεία παρατηρούνται υψηλά επίπεδα θυμού, λύπης, με το αίσθημα αυτοεκτίμησης να χάνει την ισχύ του. Συχνά σε ανύποπτο χρόνο έρχεται η διάθεση για έντονο κλάμα. Παρατηρείται παράλληλα και απώλεια αυτοσυγκέντρωσης, πράγμα που επιδρά αρνητικά τόσο στην καθημερινότητα όσο και στους ιδιαίτερους λόγους πίσω από τη μετακόμιση όπως λόγου χάριν οι σπουδές. Στην περίπτωση αυτή το άτομο είτε συνειδητά δεν παρακολουθεί κανονικά τη ροή των διαλέξεων είτε όντας εκεί αδυνατεί να δείξει την απαιτούμενη προσοχή.
Επιπρόσθετα τα συναισθήματα μοναξιάς και απομόνωσης σε αρκετές περιπτώσεις παραμένουν και δημιουργούν μια κατάσταση στην οποία το άτομο κλείνεται στον ίδιο του τον εαυτό. Γεννάται η αίσθηση πως βρίσκεται πίσω από ένα μεγάλο αδιαπέραστο τζάμι που στην άλλη πλευρά βρίσκονται οι δικοί του άνθρωποι, οι οποίοι συνεχίζουν κανονικά τις ζωές τους. Το δυσκολότερο είναι σαφώς να καταφέρεις να απαλλαγείς από τη λεγόμενη παγίδα της σύγκρισης. Ο παραλληλισμός ανάμεσα στη ζωή και στην καθημερινότητα του παρελθοντικού σου κόσμου με τη νέα σου πραγματικότητα δυσχεραίνει την κατάσταση. Η λύση βρίσκεται στην αποδοχή, στη συμφιλίωση με το παρόν. Ρώτα τον εαυτό σου γιατί επέλεξες να βρεθείς εκεί που βρέθηκες. Πού επιδιώκεις να φτάσεις; Θα είσαι ευτυχισμένος όταν καταφέρεις να πετύχεις το στόχο σου; Με τη συνειδητοποίηση συνήθως επέρχεται και η επιθυμία για δράση. Αλλαγές μικρές στην αρχή που υποδηλώνουν την επιθυμία για απεγκλωβισμό από τα αρνητικά συναισθήματα που προκαλεί η νοσταλγία. Η συμμετοχή σε δρώμενα της κοινότητας, σε εθελοντικές δράσεις και επίσης σημαντικό να μην παραλείψεις να βρεις νέα ενδιαφέροντα, αλλά και να καλλιεργήσεις τα ήδη υπάρχοντα ταλέντα σου. Ακόμη και απλά πράγματα μπορούν να επιδράσουν θετικά στην ψυχολογία σου, όπως το να μαγειρέψεις ένα νέο φαγητό ή το να αγοράσεις μερικά λουλούδια για να διακοσμήσεις το σπίτι.
Η συμμετοχή και η όσο γίνεται η τακτική παρακολούθηση του προγράμματος που επέλεξες να σπουδάσεις -αν βρίσκεσαι εκεί για σπουδές- έχει φυσικά θετικές επιπτώσεις στη διάθεσή σου, εφόσον μετέχεις ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία. Θετικό επίσης και το να θυμηθείς τα κίνητρα που σε ώθησαν να επιλέξεις τη συγκεκριμένη θέση εργασίας. Το κλειδί όμως για να ξεπεραστεί το homesickness είναι το σταδιακό χτίσιμο μιας νέας ρουτίνας, μιας ολοκαινούριας καθημερινότητας, η οποία θα προσφέρει μια αίσθηση ασφάλειας.
Μετά την ασφάλεια εδραιώνεται ένα κλίμα οικειότητας και συνεπώς το άτομο αρχίζει και προσαρμόζεται. Δημιουργούνται ρυθμοί καθημερινότητας που ακολουθώντας τους εξασφαλίζεται η ισορροπία σε όλα τα επίπεδα. Επομένως το νέο περιβάλλον παύει να φαντάζει ξένο και μετατρέπεται σε ευχάριστο και ιδανικό για ένα φρέσκο ξεκίνημα.
Σίγουρα ο αποχωρισμός από όσα αγαπάμε και κρατάμε γερά στην ψυχή αποτελεί ένα είδος τραύματος για εμάς, η ουσία έγκειται όμως στην αποδοχή αυτού και ύστερα στην αναζήτηση λύσεων. Με τη συμφιλίωση του εαυτού με τα αρνητικά συναισθήματα που βιώνει, αναγνωρίζεται το πρόβλημα και αυτό είναι ήδη ένα βήμα μπροστά. Εξίσου σημαντικό είναι να μην αφήσει κανείς τον εαυτό του να πέσει, αλλά να θυμηθεί γιατί εξαρχής αποφάσισε να βρεθεί στο σημείο που βρίσκεται και να προσπαθήσει όσο περισσότερο μπορεί, ό,τι και αν κάνει.
Δημιουργικότητα, διάθεση και όρεξη για ζωή. Και θα διαπιστώσετε πως στο τέλος από αυτή την εμπειρία ακόμη και με τις δυσκολίες που θα παρουσιαστούν μπροστά σας, μόνο κερδισμένοι θα βγείτε και ακόμα πιο ώριμοι.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.