Φωτιά. Ένα από τα τέσσερα στοιχεία της φύσης. Το πιο τρομακτικό ίσως, μιας και μέχρι να καταφέρει ο άνθρωπος να τη δαμάσει, πάντα προκαλούσε έναν φόβο αλλά και ένα δέος. Δέος ως προς την θεϊκή της προέλευση, φόβο ως προς την ιδιότητά της να κατακαίει ο, τι βρίσκεται στο διάβα της. Παράλληλα όμως η φωτιά αποτελούσε κι ένα μέσο κάθαρσης και εξαγνισμού. Σε κάθε πολιτισμό, λοιπόν, οι μύθοι και οι θρύλοι για τη φωτιά πάντα είχαν ιδιαίτερη βαρύτητα.
1.Ξεκινώντας από τη δική μας μυθολογία, η φωτιά είχε τον δικό της προστάτη θεό τον Ήφαιστο. Όντας ο τεχνίτης- σιδηρουργός του Ολύμπου, χειριζόταν τη φωτιά για να κατασκευάζει τα εργαλεία και τα όπλα των θεών. Όταν ο Προμηθέας έκλεψε τη φωτιά από το εργαστήριο του Ηφαίστου και την έδωσε στους ανθρώπους ώστε να βελτιώσουν τη ζωή τους, ο Δίας εξοργίστηκε και τον τιμώρησε αλυσοδένοντάς τον στον Καύκασο όπου ένας αετός του έτρωγε τα σωθικά. Η σκληρή αυτή τιμωρία κράτησε πολλά χρόνια, μέχρι που ήρθε η λύτρωση από τον Ηρακλή, ο οποίος τον απελευθέρωσε από τα δεσμά του.
2. Για τους Κινέζους, η φωτιά μαζί με τα άλλα στοιχεία της φύσεως το ξύλο, τη γη, το μέταλλο και το νερό και όλα μαζί σε πλήρη αρμονία συμβάλλουν στον κύκλο της ζωής. Έτσι λοιπόν και ξεκινώντας από τη γη, αυτή παράγει το μέταλλο που βρίσκεται στα έγκατά της. Το μέταλλο δημιουργεί το νερό καθώς αποτελεί ένα από τα βασικά συστατικά του. Το νερό σε μορφή βροχής αναπτύσσει το ξύλο και αυτό με τη σειρά του παρέχει τροφή στη φωτιά προσφέροντάς της τους κορμούς των δέντρων. Ο κύκλος αυτός κλείνει με τη στάχτη που αφήνει η φωτιά και τρέφει τη γη ώστε να δημιουργηθεί νέο μέταλλο, νέο νερό και ούτω καθ’ εξής.
3. Κατά τη σκανδιναβική μυθολογία, το σύμπαν είναι χωρισμένο σε εννιά κόσμους όπου στον καθέναν από τους κόσμους αυτούς ζούνε οι διάφορες οντότητες θεϊκές, ανθρώπινες, τερατόμορφες ή και υποχθόνιες. Στον κόσμο του Muspelheim, τον κόσμο του πυρός ζούνε οι γίγαντες της φωτιάς. Αρχηγός τους είναι ο γίγαντας Surt. Ορκισμένος εχθρός των θεών με μοναδικό σκοπό του την καταστροφή του κόσμου τους, του επονομαζόμενου Asgard.
4. Οι Κέλτες που για κάποιους είμαστε και μακρινοί συγγενείς, είχαν καθιερώσει την Γιορτή της Φωτιάς ή Ίμπολκ. Γιορτάζονταν κάθε χρόνο την 1η του Φλεβάρη. Η προσωποποίηση της φωτιάς έπαιρνε σάρκα και οστά στην προστάτιδά της την Μπρίγκιτ. Στην Μπρίγκιτ οι Κέλτες έβλεπαν τη θεά της φωτιάς, της γονιμότητας και της ίασης. Επίσης, το φως που ανέδυε η φωτιά θεωρούνταν πηγή δύναμης αλλά και ελπίδας.
5. Ελαφρώς μακάβρια αλλά πολύ ενδιαφέρουσα είναι η σημασία που έχει η φωτιά στον ινδουιστικό πολιτισμό. Μιας και οι Ινδουιστές πιστεύουν στη μετενσάρκωση το δόγμα τους επιβάλλει την καύση τους μετά το τέλος της ζωής τους. Το σώμα έχει δευτερεύουσα σημασία συγκριτικά με την ψυχή του ανθρώπου. Το σώμα πεθαίνει, ενώ η ψυχή είναι αυτή που συνεχίζει την πορεία της μέχρι να έρθει η απόλυτη κάθαρση και η συνένωση με το θεό. Μέσω αυτής η φωτιά, που καίγοντας το σώμα φέρνει την κάθαρση αλλά και την απελευθέρωση της ψυχής, ώστε να συνεχίσει την πορεία της προς τη Nιρβάνα.
Τελικά ποιος ορισμός θα μπορούσε να δοθεί στη φωτιά; Τι βλέπουμε στη φωτιά; Την κάθαρση, την πορεία της ζωής το φως της ελπίδας ή την κόλαση; Μήπως όλοι μας δεν έχουμε νιώσει να καιγόμαστε κάποια στιγμή στη ζωή μας; Από κάποια μάτια που καίνε σαν φωτιά. Από κάποιον διακαή πόθο. Όπως και να ΄χει, η φωτιά έχει κάτι το μαγικό. Ένα αναμμένο τζάκι, η φλόγα ενός μικρού κεριού που τρεμοπαίζει. Κι αν δεν μπορεί να ζεστάνει ένα σώμα, πόσο αλήθεια μπορεί να ζεστάνει μια ψυχή. Φωτιά παρακαλώ.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου