Οικογένεια. Πάντα αποτελούσε και πάντα θα αποτελεί τον ισχυρότερο δεσμό μεταξύ των ανθρώπων. Στην οικογένεια πάντα κατέχουμε μια θέση, σαν να είναι ο τίτλος μας. Ακόμα όμως και μέσα σε αυτή τη σχέση, μπορούν να υπάρξουν αδυναμίες μεταξύ των μελών. Έχουν αναλυθεί άλλωστε οι ιδιαίτεροι δεσμοί που δημιουργούνται ανάμεσα στον πατέρα και την κόρη, τη μητέρα και τον γιο ή και η πιο έντονη αδυναμία των γονέων ως προς το μικρότερο από τα αδέρφια. Ακόμα και θείοι ή θείες, παππούδες και λοιποί συγγενείς, μπορεί να ξεχωρίσουν κάποιο από τα ανίψια ή εγγόνια αντιστοίχως και να του έχουν μια ξεχωριστή συμπάθεια.

Όσο αυτή η συμπάθεια παραμένει στα πλαίσια της διακριτικότητας και πρέπει να παραμένει μέσα στα πλαίσια αυτά (ανθρώπινο είναι εξάλλου να νιώθουμε πιο κοντά με κάποιους), τότε οι οικογενειακοί δεσμοί παραμένουν ισχυροί. Δεν είναι όμως λίγες και οι φορές όπου οι αδυναμίες ξεφεύγουν από τα προαναφερθέντα πλαίσια και γίνονται εμφανείς. Το παιδί που βιώνει την ιδιαίτερη αυτή μεταχείριση ως προς κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας, έρχεται αντιμέτωπο με μια έντονη συναισθηματικά κατάσταση, αυτή του διχασμού.

Οι ενοχές και η εντύπωση πως έχει πράξει κάτι λάθος, δεν αργούν να εμφανιστούν, αν αντιληφθεί πως κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας χαίρει αδυναμίας. Στεναχωριέται που εκείνη η θεία δεν ασχολείται και με αυτό, τόσο όσο με την αδερφή του παραδείγματος χάριν. Γιατί η θεία αγαπάει περισσότερο -ή ακόμη χειρότερα- αγαπάει μόνο την αδερφή μου κι όχι και εμένα; Τι έκανα; Προσπαθεί δείχνοντας υπερβάλλοντα ζήλο να κερδίσει το μερίδιο της αγάπης που του αναλογεί. Κι όσο δε βρίσκει ανταπόκριση, τόσο η στεναχώρια μετατρέπεται σε απογοήτευση.

Κάποτε το παιδί θα περάσει στην εφηβεία. Στην περίοδο της ζωής του εκείνη που η αντίδραση και η αμφισβήτηση θα γίνουν τρόπος ζωής. Σε κάποιο οικογενειακό τραπέζι, σε κάποια μάζωξη της οικογένειας θα είναι κι αυτή η θεία (τυχαία η επιλογή μέλους) εκεί. Το παιδί, έφηβος πλέον, δεν έχει ξεχάσει. Και δεν είναι και σε θέση να συγχωρέσει. Ακόμη τουλάχιστον. Προσπαθεί λοιπόν να αποφύγει την οικογενειακή αυτή συνάθροιση. Δε θέλει να παρευρεθεί. Έτσι καταλήγει να παρευρίσκεται καταναγκαστικά, κρατώντας άμυνες, πολλές φορές και προς το άτομο που απολάμβανε τη μέχρι τώρα εύνοια. Έχουμε περάσει πια από το στάδιο των ενοχών σε εκείνο της αντιδραστικότητας, όπου έχει δημιουργηθεί το συναισθηματικό κενό και ο διχασμός είναι πια εμφανής με γυμνό μάτι.

Οι συνδυασμοί μπορούν να είναι ατελείωτοι σε μια τέτοια περίπτωση. Ένας γονιός μπορεί χωρίς πρόθεση, να δημιουργήσει το ίδιο και μεγαλύτερο πρόβλημα, δείχνοντας την αδυναμία του απροκάλυπτα. Ακόμα και μεταξύ των ίδιων των παιδιών, αν είναι περισσότερα από δύο τα αδέρφια, μπορούν να παρατηρηθούν τα στρατόπεδα που φτιάχνονται.

Και να που έρχεται ο καιρός που ο οργισμένος έφηβος ωριμάζει. Ενηλικιώνεται. Έχει πάρει το δικό του δρόμο. Δεν είναι πλέον υποχρεωμένος να έχει την παραμικρή σχέση με το άτομο που του δημιούργησε τα παιδικά του κόμπλεξ.  Το πιο πιθανό είναι πλέον να έχει συγχωρέσει ή να έχει κατανοήσει πιο σφαιρικά. Σε καμία περίπτωση όμως δεν έχει ξεχάσει. Δεν μπορεί να ξεχάσει την απογοήτευση που ένιωσε, όσο ως παιδί προσπαθούσε να κερδίσει αυτήν την αγάπη, αλλά έμοιαζε να αποτυγχάνει. Δεν μπορεί να ξεχάσει όλες εκείνες τις φορές που ένιωθε εκείνον τον αδικαιολόγητο θυμό που έβγαζε απέναντι στους ευνοημένους.

Έζησες κι εσύ, αλήθεια μια τέτοια κατάσταση; Αν ναι, τότε θα ξέρεις πόσο δύσκολο είναι να μπορέσεις να την ξεπεράσεις. Θέλει προσωπική δουλειά και διαύγεια για να μην πέσεις στην τρύπα της σύγκρισης. Και μην ξεχνάς να μιλήσεις. Δώσε να καταλάβει ο άλλος πώς νιώθεις κι αν δεν μπορείς να βρεις τον τρόπο να το κάνεις, μίλησε σε κάποιο μέλος της οικογένειας που νιώθεις πως μπορείς να εμπιστευθείς. Μην αφήσεις τον θυμό να νικήσει. Δεν είναι ότι δε σε αγαπάει. Απλώς κάπου ίσως να χαθήκατε. Στο χέρι σας είναι να ξαναβρεθείτε.

 

 

Συντάκτης: Δημήτρης Ευσταθιάδης
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου