Μιζέρια. Τι απαίσια λέξη, αλήθεια. Και μόνο στο άκουσμά της θες να πάρεις μια βαθιά ανάσα για να την αποβάλεις. Και ο μίζερος άνθρωπος; Άλλη ιστορία κι αυτός. Είναι η ενσάρκωση της επιλογής να ζει κανείς σε μια κατάσταση που οδηγεί στη στασιμότητα αλλά και την απομόνωση, ό,τι κι αν συνεπάγεται μ’ αυτό.
Οι στεναχώριες, δυστυχώς, είναι κι αυτές μέσα στο παιχνίδι της ζωής. Για κάποιους, αυτό που μας συνέβη μπορεί και να μην είναι τόσο τραγικό, στα μάτια τα δικά μας όμως φαντάζει σαν να ήρθε η συντέλεια του κόσμου. Και κάπου εκεί, πέφτουμε στην παγίδα της μιζέριας. Όσο κι όπου κι αν λέμε τον πόνο μας, δε μας καταλαβαίνει κανείς. Δε μας παρηγορεί τίποτα και κανένας, είτε γιατί δεν υπάρχει λύση στο πρόβλημά μας είτε γιατί κι ακόμα χειρότερα δεν υπάρχει θέληση για βοήθεια στο πρόβλημά μας. Φοράμε, λοιπόν, τη στολή του θύματος που τόσο πολύ μας ταιριάζει και τα βάζουμε με όλους και με όλα. Από τους γύρω μας που δε μας νιώθουν, μέχρι και τη μαύρη μας τη μοίρα που μας έριξε ένα τέτοιο χαστούκι.
Επόμενο στάδιο η απομάκρυνση από τους ανθρώπους. Αφού κανείς δε μας καταλαβαίνει, αφού το πρόβλημά μας -σαν θύματα που είμαστε- πρέπει να το περάσουμε μόνοι μας, ποιος ο λόγος να έχουμε τους ανθρώπους μας δίπλα μας; Προφανώς και δεν υπάρχει λόγος. Δε δίνουν δεκάρα για εμάς. Άλλωστε αυτοί δεν έχουν δικά τους προβλήματα. Μόνο εμείς είμαστε χτυπημένοι από τη ζωή. Γιατί ν’ ασχοληθούν μαζί μας;
Τελευταίο επίπεδο η απομόνωση. Αφού έχουμε πείσει τον εαυτό μας πως κανένας δεν ενδιαφέρεται για εμάς και πως κάποια κατάρα μας κυνηγάει, κλεινόμαστε στο σπίτι και τον εαυτό μας. Είμαστε εμείς και το πρόβλημά μας. Το δουλεύουμε στο μυαλό μας, όχι για να βρούμε την πολυπόθητη λύση αλλά για να το δαιμονοποιήσουμε, ώστε να εμπεδώσουμε πως πλέον επήλθε η καταστροφή. Κι η άνθρωποί μας; Αυτοί που νομίζουμε πως μας εγκατέλειψαν; Μήπως τελικά εμείς τους απομακρύναμε γιατί πολύ απλά δεν αντέχουν άλλο την παθητικότητά μας και την αδρανοποίηση απέναντι στα πάντα; Για πόσο κάποιος θα μπορεί να θεωρεί ότι είσαι σημαντικός ή και δυνατός, αν εσύ αρνείσαι να το δεις στον εαυτό σου;
Εφόσον κατορθώσουμε να το δούμε έτσι, πλέον θα έχουμε τις προϋποθέσεις να βγούμε από αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση, να βγούμε επιτέλους από τη μιζέρια μας. Μια αλλαγή στην καθημερινότητά μας μπορεί να είναι το πρώτο βήμα. Μια μικρή έστω αλλαγή, αρκετή όμως για να ξεκολλήσει το μυαλό μας από τις μαύρες σκέψεις. Ένα νέο look ίσως, που μπορεί εξ αρχής να μοιάζει επιφανειακή προσέγγιση, ή ένα τατουάζ (για πιο extreme καταστάσεις) είναι βέβαιο πως θα αλλάξει την ψυχολογία μας γι’ αρχή, όπως άλλωστε καθετί καινούργιο. Μια αλλαγή διαδρομής από και προς τη δουλειά, αν δεν μπορεί να αλλάξει η ίδια η δουλειά, το διαφορετικό ωράριο ύπνου, ο εθελοντισμός, οι διατροφικές μας συνήθειες, ακόμη και ο τρόπος που επιλέγουμε να κάνουμε συζητήσεις ή τι βλέπουμε στην τηλεόραση -για να μην πω το ότι γενικώς βλέπουμε τηλεόραση- είναι όλα στοιχεία μιας αλλαγής που μπορούμε να φέρουμε.
Σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσουμε πως δεν είμαστε οι μόνοι που έχουμε προβλήματα. Κι άλλοι χώρισαν κι άλλοι έχουν οικονομικά ζόρια. Κι όπως τα ξεπερνούν οι άλλοι έτσι μπορούμε να τα ξεπεράσουμε κι εμείς. Αρκεί μόνο να τ’ αντιμετωπίσουμε. Ψάχνοντας θα βρεθεί η λύση. Κι όταν βγούμε από το πρόβλημα αυτό, ας αναλογιστούμε πόσο πιο δυνατοί αλλά και σοφοί θα βγούμε. Ίσως τελικά να άξιζε τον κόπο.
Ίσως ακόμα να πρέπει να εξετάσουμε και τις αιτίες του προβλήματός μας. Μήπως τελικά δεν έφταιγε η μαύρη μας ή μοίρα. Μήπως κανένας δε μας καταράστηκε, αλλά εμείς από μόνοι μας δεν κάναμε κάτι σωστά. Πιθανό ακούγεται και πολύ λογικό. Ας βρούμε λοιπόν, αν και τι κάναμε λάθος, ώστε και το πρόβλημα να λύσουμε αλλά και να μην το επαναλάβουμε στο μέλλον.
Κι επιτέλους να φέρουμε πίσω τους ανθρώπους που έδιωξε η μιζέρια μας. Απομόνωση και μιζέρια πάντα πήγαιναν πακέτο. Ας μιλήσουμε λοιπόν στους ανθρώπους μας. Και κυρίως να τους ακούσουμε. Δεν αδιαφορούν όπως λανθασμένα νομίζουμε μέσα στο θολωμένο μας μυαλό. Κι αν δεν μπορούν να μας βρουν μια λύση, η παρουσία τους και μόνο θα είναι αρκετή. Μια βόλτα, ένας καφές κι όλα θα είναι καλύτερα. Αλήθεια.
Μιζέρια. Η λεπτή εκείνη γραμμή ανάμεσα στη στεναχώρια και τη μοιρολατρία. Κι όσο ανθρώπινο είναι το αίσθημα της στεναχώριας, τόσο μίζερο είναι να μοιρολατρεί κανείς. Γιατί είναι τελικά, σαν να παραδίνεται αμαχητί.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου