Οι άνθρωποι έχουμε την τάση να συμπεριφερόμαστε διαφορετικά ανάλογα με τον χώρο που βρισκόμαστε, τους ανθρώπους που έχουμε γύρω μας και την ψυχολογική μας φάση. Είναι φυσιολογικό να μη νιώθουμε το ίδιο άνετα με όλα τα άτομα που συναναστρεφόμαστε, να κρατάμε ενίοτε κάποιες αποστάσεις παραπάνω και ο βαθμός οικειότητάς μας να αλλάζει ανάλογα με το ποιον έχουμε απέναντί μας.
Κάποιοι είναι πιο κοινωνικοί ή απλώς επιδιώκουν στα πλαίσια των συναναστροφών τους να διευρύνουν τον κύκλο τους, άλλοι πιο κλειστοί και μετράνε τα λόγια τους. Είναι αναμενόμενο να μην είμαστε όλοι ίδιοι, θα ήμασταν βαρετοί εξάλλου αν ακολουθούσαμε ένα συγκεκριμένο μοτίβο συμπεριφοράς.
Επίσης είναι γεγονός πως οι άνθρωποι συμπεριφέρονται διαφορετικά σε έναν εξωτερικό χώρο, όπως στη δουλεία, σε ένα μαγαζί με την παρέα, στις οικογενειακές συγκεντρώσεις, απ’ ότι όταν είναι μόνοι, στον χώρο τους. Είμαστε μια διαφορετική εκδοχή του εαυτού μας όταν αράζουμε στον καναπέ και όταν είμαστε εκτός σπιτιού. Αυτό φυσικά εξαρτάται απ’ την οικειότητα που νιώθουμε με τον ίδιο τον χώρο, απ’ την άνεσή μας να εκφραστούμε στο εκάστοτε περιβάλλον και απ’ τα πρόσωπα που έχουμε γύρω μας.
Γι’ αυτό αν θέλουμε να γνωρίσουμε κάποιο άτομο καλύτερα, δε θα το μάθουμε όταν είναι έξω απ’ τα νερά του, αλλά εντός. Αν μπορούσαμε να τοποθετήσουμε μια κρυφή κάμερα, αν ο καθένας από εμάς έβλεπε τον άλλο στο περιβάλλον του, εκεί που έχει τη δυνατότητα να είναι ο εαυτός του, θα μπορούσε να διαμορφώσει καλύτερη άποψη. Οι άνθρωποι που φαίνονται πιο εσωστρεφείς σε μια παρέα, μπορεί να μην έχουν το κίνητρο να μπουν στη συζήτηση, ενώ μπορεί να είναι πιο διασκεδαστικοί, να χορεύουν, να τα πίνουν με τέρμα τα ηχεία όταν είναι με πρόσωπα που τους κάνουν να νιώθουν ελεύθεροι. Από την άλλη, έχουμε φίλους που είναι πιο κοινωνικοί, πιο δεκτικοί και τολμηροί σε μια γνωριμία, που δε θα διστάσουν να εκφράσουν ένα αστείο, ακόμη κι αν είναι κρύο, υπό τον φόβο μήπως παρεξηγηθούν. Οι ίδιοι, όταν κανείς δεν τους κοιτά, μπορεί να παλεύουν με τη μοναξιά τους και να προσπαθούν αν βγάλουν μια άκρη με τον ίδιο τους τον εαυτό. Μπορεί να μην είναι τελικά όσο χαρούμενοι δείχνουν και το προφίλ που παρουσιάζουν στον έξω κόσμο να είναι απλώς μια μορφή άμυνας, μια εικόνα που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Δεν είναι εύκολο να αλλάζουμε συμπεριφορά, να προβάλουμε διαφορετικά στοιχεία του χαρακτήρα μας ανάλογα την περίσταση. Είναι δύσκολο να είμαστε μπροστά σε τρίτους, όπως είμαστε όταν κανείς δε μας κοιτά. Ίσως κάποια άτομα να μπορούν να το κάνουν, γιατί έχουν την ευκαιρία, τους φίλους που τους κάνουν να νιώθουν ελεύθεροι, τον εργασιακό χώρο που τους έχει δώσει τη δυνατότητα να μην περιορίζονται, την οικογένεια που δε θα παρεξηγήσει μια ένταση, ένα αστείο, ένα φάουλ τους χωρίς να το καταλάβουν.
Θα σκεφτούμε ότι τα άτομα αυτά είναι τυχερά, όμως στο χέρι μας είναι να είμαστε κι εμείς ο εαυτός μας μπροστά σε τρίτους, χωρίς να φοβόμαστε την κριτική. Δε χρειάζεται να είμαστε όλοι κοινωνικοί, ούτε όλοι εσωστρεφείς, ούτε να φοβόμαστε να εκφράσουμε τη γνώμη μας. Δε χρειάζεται να σκάμε! Όλοι έχουμε ανθρώπους γύρω μα , οι οποίοι αγαπούν τον εαυτό που κρύβουμε. Κι αυτό ίσως τελικά να είναι και το μόνο που έχει σημασία.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.