Στα social η απόσταση είναι υπέρ μας

Τόσο έντονα και δυναμικά έχουν ενταχθεί τα social media στη ζωή μας, που με δυσκολία θυμόμαστε πώς ήταν η ζωή πριν απ’ όλα αυτά. Βασικά, μια χαρά θυμόμαστε, απλά ίσως, ακόμα κι αν δε θέλουμε να το παραδεχτούμε, συνηθίσαμε έτσι και μας αρέσει.

Όταν έκαναν αρχικά την εμφάνισή τους οι εφαρμογές, όπως το facebook, Instagram, twitter κι άλλες, ήταν λίγοι αυτοί που δήλωναν χρήστες. Μα όσο περνούσε ο καιρός, μαζευόμασταν όλο και περισσότεροι στο ψηφιακό δίκτυο επικοινωνιών, ή πιο σωστά στους ιστοχώρους κοινωνικής δικτύωσης. Εύκολες, ευέλικτες και γρήγορες εφαρμογές, που μας παρέχουν συνεχώς περισσότερες υπηρεσίες και, το κυριότερο, τη δυνατότητα να επικοινωνούμε με δικούς μας ανθρώπους εξ αποστάσεως, με πλήρη άνεση και μηδαμινό σχεδόν κόστος.

Βολικά εργαλεία, ευχάριστη απασχόληση –κυρίως όταν χρησιμοποιούνται τις κατάλληλες στιγμές και με την κατάλληλη προσοχή–, κι είναι ό,τι πρέπει για να μειώνεται η αίσθηση της απομάκρυνσης με τα άτομα που απέχουν χιλιόμετρα μακριά μας· χιλιόμετρα στον χάρτη, κυριολεκτικά, γιατί μεταφορικά μπορεί και κάποιος που στέκεται δίπλα μας να απέχει μίλια μακριά από εμάς, αλλά αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο θέμα.

Αυτό με τα χιλιόμετρα όμως, δεν το ‘χετε νιώσει κι εσείς; Δεν αναφέρομαι μόνο στη συναισθηματική ή νοητική απόσταση που μπορεί να ‘χετε με κάποιον, δηλαδή όσο περισσότερο γνωρίζεστε τόσο διαφορετικοί διαπιστώνετε πως είστε τελικά, αλλά μια διαφορετική προσέγγιση του ορισμού της απόστασης. Ίσως τα χιλιόμετρα, κι οτιδήποτε άλλο μετρήσιμο, να εκμηδενίστηκαν μέσα από μια βαθιά κι όμορφη συζήτηση με κάποιον που γνωριστήκατε στα social. Εκεί όπου η πρώτη επαφή, η γνωριμία, έγινε σ’ έναν ψηφιακό χώρο, είτε τυχαία είτε εσκεμμένα, και προέκυψε μια υπέροχη κι αληθινή φιλική ή κι ερωτική σχέση.

Σε μια τέτοια γνωριμία, θα υπάρχει αφενός ο φόβος για το τι άνθρωπος είναι αυτός που βρίσκεται πίσω απ’ την οθόνη ή το πληκτρολόγιο, αφετέρου η περιέργεια κι η θέληση να τον γνωρίσουμε περισσότερο. Τόσα γίνονται άλλωστε, λογικό να ‘μαστε επιφυλακτικοί –ή και περίεργοι–, όπως θα ήμασταν και με κάποιον που μας έπιασε την κουβέντα στην καφετέρια, στο μπαρ, ή οπουδήποτε αλλού.  Χτίζεται διαφορετικά, όμως, μια σχέση που βασίστηκε σε μια εικονική πραγματικότητα και μπορεί, μάλιστα, αν φυσικά είμαστε προσεκτικοί, να κρατήσει περισσότερο από αυτήν που θα προέκυπτε με τον παραδοσιακό τρόπο. Πώς; Μα το να βλέπουμε την απόσταση σαν προτέρημα κι όχι σαν πρόβλημα.

Καθώς εισερχόμαστε στον ψηφιακό χώρο, αυτόν που εμφανίζεται με το που ανοίξουμε το κινητό μας, βάζουμε μια μάσκα και μιλάμε μέσα από αυτήν. Κανείς δε μας βλέπει εκείνη τη στιγμή, επομένως δεν μπορεί να γνωρίζει το παραμικρό, όπως το πώς είμαστε ή πώς νιώθουμε την ώρα εκείνη. Εξυπηρετικό και πολλές φορές ανακουφιστικό. Αυτό που κάνουμε, λοιπόν, είναι να αφήνουμε δημόσια να φανούν όσα εμείς κρίνουμε απαραίτητα, και παρουσιάζουμε σε μια υποψήφια γνωριμία τον εαυτό μας όπως θέλουμε εμείς να τον δει ο συνομιλητής μας, κάτι που δεν είναι απαραίτητα κακό, διότι αν κάτι πάει στραβά, δεν υπάρχει και πολύ μεγάλος κίνδυνος έκθεσης σε τρίτους. Αφήστε που με μια διαγραφή, ένα block ή μια αναφορά, τέλος πάντων, τα πάντα εξαφανίζονται κι είναι σαν να μη συνέβη ποτέ τίποτα. Βολικότατο.

Μέσα σε μια online συνομιλία ή και γενικότερα στα social, σε αναρτήσεις, σε σχόλια κλπ, λέμε τη γνώμη μας πιο εύκολα, πιο τεκμηριωμένα και σωστά διατυπωμένα, αφού έχουμε τσεκάρει ξανά και ξανά την κάθε πρόταση, χωρίς ενδιάμεσα να μας διακόπτει κάποιος, να χάνουμε τον ειρμό μας, ή να μη μας αφήνει να εκφραστούμε όπως θέλουμε, κάτι που ενδεχομένως θα συνέβαινε –οποιοδήποτε ή κι όλα από τα παραπάνω– αν ήμασταν face to face με τον συνομιλητή μας. Έτσι, γλυτώνουμε από ενοχλήσεις, θυμό κι εκνευρισμό, σε σημαντικό βαθμό, στις συζητήσεις που προκύπτουν μετά από τέτοιες γνωριμίες. Κι είναι υπέροχο να ξέρεις πως μπορείς να πεις ό,τι θέλεις, χωρίς να βλέπεις κάποιο πρόσωπο να σε αποδοκιμάζει, αποθαρρύνοντάς σε, ενώ έχεις τη δυνατότητα να ετοιμάσεις την ανάλογη απάντηση ψύχραιμα και με την άνεσή του χρόνου σου.

Επιπλέον, θα ‘χετε  παρατηρήσει πόσες παρεξηγήσεις γίνονται μέσα σε πολυμελείς παρέες ή ακόμα ανάμεσα σε δύο άτομα όταν τρίτοι μπαίνουν στη μέση -ένα γενικό παράδειγμα όπου πολλοί μπορούν να το ειδικεύσουν για τον εαυτό τους ξεχωριστά και να ταυτιστούν. Στην περίπτωση των τυχαίων γνωριμιών στα social, και με την απόσταση που ενδεχομένως θα υπάρχει, οι πιθανότητες να συμβεί κάτι τέτοιο ελαχιστοποιούνται τόσο που σχεδόν εκμηδενίζονται.

Μα και πέρα από αυτό, παρεξηγήσεις μπορούν να προκύψουν κι ανάμεσα στους δύο συνομιλητές, χωρίς παρουσία τρίτων, για προσωπικούς λόγους, διαφωνίες κλπ. Με το να υπάρχει, όμως, αυτή η απόσταση και δεδομένου ότι προέκυψε τυχαία η γνωριμία και τελικά αποδείχτηκε κάτι πολύ ιδιαίτερο, ο φόβος μας να το χάσουμε αφήνει στην άκρη θυμωμένα μηνύματα, κλήσεις κλπ, κάνοντας την κάθε παρεξήγηση παρελθόν στο άψε -σβήσε. Λιγότερες παρεξηγήσεις, περισσότερη ηρεμία, επομένως, λιγότερα δράματα.

Μα το κυριότερο μέσα σ’ όλο αυτό είναι πως εκφραζόμαστε μέσα απ’ τη μάσκα την εικονικής πραγματικότητας με περισσότερη ελευθερία, χτίζοντας κάτι πραγματικά αληθινό, όσο παράξενο κι αλλόκοτο μπορεί να φαίνεται στον καθένα.

Δεν ακούγεται, λοιπόν, και τόσο άσχημο να απέχουμε ένα μήνυμα ή μια κλήση απόσταση με κάποιον, ακόμα κι αν γνωριστήκαμε έτσι, με τον μη παραδοσιακό τρόπο.