Στο παζλ της ζωής πολύ συχνά τα κομμάτια ενώνονται με διαφορετικούς τρόπους, δίνοντας ένα ποικιλόμορφο αποτέλεσμα. Έτσι, λοιπόν, ένας άνθρωπος μπορεί να φαίνεται αλλιώς στα μάτια κάποιων ανθρώπων κι αλλιώς στα μάτια κάποιων άλλων.
Οι εμπειρίες μας και οι συναναστροφές μας με έναν άνθρωπο είναι αυτές που διαμορφώνουν και την ιδέα μας για αυτόν. Συχνά, όμως, συμβάλλουν στη διαμόρφωση μιας εικόνας και οι πληροφορίες που έχουμε για κάποιον. Με βάση, λοιπόν, τα παραπάνω, έχεις αναλογιστεί ποτέ πώς ενσαρκώνεται στο ίδιο πρόσωπο η «αγαπημένη γιαγιά» και η «κακιά πεθερά»;
Ακούγοντας τη λέξη «γιαγιά» μπορεί να σου έρχονται στο μυαλό όμορφες, τρυφερές και αθώες αναμνήσεις. Τα καλοκαίρια στο χωριό, τα χατίρια που δε σου χάλασε ποτέ, οι παραδοσιακές συνταγές της, τα παιχνίδια που σου αγόραζαν με τον παππού και πολλά ακόμα. Είναι αυτή που σου έχει πει τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορίες από τα παλιά, είτε για τον εαυτό της, είτε για τους γονείς σου. Είναι όλα αυτά τα συναισθήματα και ένα είδος «comfort zone» που σου δημιουργεί η σκέψη της γιαγιάς, σαν να έχει κάποια μαγική ικανότητα να τα κάνει όλα εύκολα και γλυκά. Σίγουρα έστω μία φορά στην ενήλικη ζωή σου έχεις νοσταλγήσει τις βόλτες μαζί της τρώγοντας το παγωτό που σου πήρε χωρίς να το πείτε στους γονείς ή το αγαπημένο φαγητό που μαγείρεψε το μεσημέρι μετά τη θάλασσα.
Από την άλλη, η λέξη «πεθερά» είναι συχνά συνυφασμένη με αρνητικό πρόσημο. Παρεμβατικές συμπεριφορές, ζήλια, οιδιπόδεια συμπλέγματα είναι μερικές από τις έννοιες που συνδέονται με την ταυτότητά της. Φυσικά, δεν είναι όλες οι πεθερές έτσι, αλλά κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί τον ρόλο που τους έχει αποδοθεί στην ελληνική κοινωνία. Ιδιαίτερα τα παλαιότερα χρόνια που τα πράγματα ήταν πιο «παραδοσιακά», σε εποχές που οι γυναίκες είχαν περιορισμένα δικαιώματα και εξουσία, η πεθερά ασκούσε αυστηρότερο έλεγχο στα μέλη της οικογένειας, πράγμα που μπορούσε να οδηγήσει σε συγκρούσεις και αντιπάθεια. Δυστυχώς, δεν πρόκειται μόνο για στερεοτυπικές αντιλήψεις που συνεχίζουν στη σημερινή εποχή, αλλά έχουμε πολυάριθμα παραδείγματα σε καθημερινή βάση που επιβεβαιώνουν τέτοιες συμπεριφορές, είτε από προσωπικές εμπειρίες είτε από φίλους και γνωστούς.
Καθώς μεγαλώνεις και αποκτάς μια πιο ώριμη αντίληψη για τη ζωή, αρχίζεις να αντιλαμβάνεσαι πόσο διαφορετικά μπορεί να βιώνουν οι άνθρωποι τις ίδιες καταστάσεις. Η αποκάλυψη οτι η γιαγιά σου έχει παίξει τον ρόλο της «κακιάς πεθεράς» σε έναν από τους γονείς σου, μπορεί να είναι συνταρακτική. Αναρωτιέσαι πώς ένα τόσο αγαπητό πρόσωπο μπορεί να έχει δημιουργήσει τόσες δυσκολίες στη μητέρα σου ή στον πατέρα σου.
Ξαφνικά συνειδητοποιείς τη «φούσκα» που έχεις στο μυαλό σου και ότι τα πράγματα δεν είναι καθόλου όπως νόμιζες. Τελικά πόσα από αυτά που πιστεύεις είναι αλήθεια; Πόσο πιέζεται η μαμά σου για να μη δείξει ότι έχει βαρεθεί να περνάει κάθε χρόνο τις γιορτές αναγκαστικά μαζί με τα πεθερικά; Πώς ένιωσε ο μπαμπάς σου όταν η γιαγιά σου προξένευε άλλους άνδρες στη μαμά σου, γιατί δεν ενέκρινε τον ίδιο; Και τέλος, πόσο εύκολο είναι να εμποδίσεις αυτά που πλέον γνωρίζεις να γκρεμίσουν την αθώα και γλυκιά εικόνα της γιαγιάς;
Ανακαλύπτοντας την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης, καταλαβαίνεις ότι η γιαγιά σου μπορεί να είναι πηγή ανεκτίμητων στιγμών αγάπης και νοσταλγίας, αλλά ταυτόχρονα, ως πεθερά, μπορεί να μην έχει συμπεριφερθεί με τον πιο αξιέπαινο τρόπο. Εξάλλου, καθώς μεγαλώνεις, μαθαίνεις ότι οι ανθρώπινες σχέσεις δεν είναι ασπρόμαυρες και κατανοείς ότι η αλήθεια δεν είναι πάντα όπως την φαντάζεσαι.
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου