Ο μεγαλύτερος τρόμος ενός γονιού έχει το όνομα «εφηβεία»

Έρχεται η στιγμή που γίνεσαι γονιός και βιώνεις όλα αυτά τα συναισθήματα για τα οποία έχεις διαβάσει ή ακούσει κι άλλα τόσα που δεν τόλμησαν ή δεν μπόρεσαν να σου περιγράψουν από φόβο, από δέος, ίσως κι από αδυναμία να τα εκφράσουν. Κι είναι τόσο μαγικό όλο αυτό που βιώνεις. Άπαξ κι ήρθε στη ζωή σου ένα παιδί, ξέρεις πως δεν θα είσαι ποτέ πια ο ίδιος άνθρωπος, γιατί πλέον δε ζεις μόνο για σένα.

Κι όσο αυτό μεγαλώνει, εσύ εξακολουθείς να βιώνεις μικρά θαύματα σε κάθε στάδιο της ανάπτυξης του. Έρχονται στιγμές που νιώθεις πως τα κάνεις όλα λάθος κι άλλες τόσες που αισθάνεσαι περηφάνια για το πλάσμα που μεγαλώνεις. Από τη στιγμή που γίνεσαι γονέας ένας μόνιμος φόβος σε κατακλύζει, φόβος εσωτερικός που δε σε αφήνει να αισθανθείς καμία χαλαρή κι ήρεμη στιγμή. Κι όταν πια μπει στην εφηβεία και νιώθεις πως σου γλιστράει από τα χέρια, σαφώς κι αποδεδειγμένα μιλάμε για την πιο δύσκολη ηλικία. Η οποία είναι πολύ δύσκολη και για το παιδί, που μπαίνοντας σ’ αυτή, έχει ν’ αντιμετωπίσει τους δαίμονές του, τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα του, ως και τις εσωτερικές αναζητήσεις του, αυτές που το μετατρέπουν σ’ ένα πλάσμα νευρικό, νωχελικό και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και καταθλιπτικό. Γι’ αυτή τη δύσκολη φάση οι γονείς είναι συνήθως τόσο απροετοίμαστοι, που η λάθος τους διαχείριση οδηγεί σε ξεσπάσματα και συνεχείς καβγάδες, μετατρέποντας συχνά το σπίτι σε πεδίο μάχης.

Τότε είναι που ο γονιός αισθάνεται πως είναι ανεπαρκής, πως ό,τι κάνει για το παιδί του, στα μάτια του δείχνει λίγο, ή στην καλύτερη, εκνευριστικό. Άλλωστε, όσο κι αν προσπαθήσεις να πας με τα νερά του εφήβου κι αυτό κάποιες φορές δε φτάνει. Είναι τόσα τα νεύρα κι η κυκλοθυμία, που η παραμικρή προσπάθεια μοιάζει με σπίρτο δίπλα σε ξερά χόρτα. Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να περάσετε μια εφηβεία ανώδυνη κι όσο το δυνατόν ήρεμη;

Καταρχάς, θα πρέπει ο γονιός να καταλάβει την κατάσταση του έφηβου παιδιού του, είτε συζητώντας με άλλους γονείς, είτε διαβάζοντας εγχειρίδια που πραγματεύονται το θέμα, ακόμη και προσπαθώντας να ξαναθυμηθεί πώς αισθανόταν ο ίδιος ως έφηβος. Θα πρέπει να προσπαθήσει πολύ, να υπάρχει έστω μια στοιχειώδης επικοινωνία, με καθημερινό διάλογο, προσεγγίζοντας θέματα που δεν προκαλούν εντάσεις γι’ αρχή και στη συνέχεια, εφόσον βρει πρόσφορο έδαφος, να ανοιχτεί και σε πιο ευαίσθητα. Κυρίως, όμως, θα πρέπει να βρει τον τρόπο να κάνει σαφές και ξεκάθαρο στο παιδί του πως είναι εκεί γι’ αυτό, όποτε τον έχει ανάγκη, χωρίς ύφος επικριτικό και διάθεση παρεμβατική.

Σε κάθε περίπτωση η επιτυχία μιας ομαλής μετάβασης από την εφηβεία στην ενηλικίωση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Ο χαρακτήρας του κάθε ατόμου που βιώνει την εφηβεία με διαφορετικό τρόπο, είναι ένας από αυτούς. Το ίδιο συμβαίνει και με τους γονείς των εφήβων. Όλοι είναι διαφορετικοί, με ποικίλα βιώματα κι άρα με διαφορετικό τρόπο σκέψης και δράσης, που σίγουρα πρέπει να συνυπολογίζονται όταν βγαίνει μια τελική γραμμή πλεύσης. Κοινός παρονομαστής όλων, όμως, χρειάζεται να είναι η ανάγκη κι η θέληση να υπάρχει αγάπη, κατανόηση και καλή διάθεση για να ξεπεραστεί ο σκόπελος της δύσκολης αυτής ηλικίας.

Κάποιες φορές που η κατάσταση μοιάζει μη διαχειρίσιμη δε θα ήταν κακό να αναζητήσουμε βοήθεια από κάποιον ειδικό. Έτσι θα μπορέσουμε να έρθουμε κοντά στο παιδί μας, να νιώσει κι αυτό ασφαλές δίπλα μας, αλλά να νιώσουμε κι εμείς ασφαλείς ως γονείς απέναντι στις δικές μας αποφάσεις κι αντιδράσεις. Γιατί σ’ αυτή την τρυφερή ηλικία της αμφισβήτησης και της αμφιβολίας, δε θα πρέπει να επιτρέψουμε στο παιδί μας να αμφισβητήσει ή να αμφιβάλλει για την αγάπη μας στιγμή. Αυτή είναι η στιγμή που ο ρόλος μας ως γονείς πρέπει να αποτελέσει το μεγαλύτερο στοίχημα, που εν τέλει θα οδηγήσει στην επιτυχή ενηλικίωση του παιδιού μας και θα μας κάνει να το κερδίσουμε.