Μπορεί να έρθει κι αυτή η στιγμή στη ζωή μας, που χάνουμε την ελπίδα μας. Που λέμε στον εαυτό μας “είναι ανέφικτο, είναι μάταιο”, “γιατί μπήκα στον κόπο να το προσπαθήσω;. “Γιατί Θεέ μου σε εμένα;” Ίσως αυτό να το είπαμε γιατί δεν περάσαμε το μάθημα που διαβάζαμε μήνες ολόκληρους, ή δεν πήραμε τη δουλειά που θέλαμε, όσο σκληρά κι αν δουλέψαμε. Ίσως να ήταν ένας ακόμα χωρισμός, μια ακόμα αποτυχημένη σχέση, ή ένας γάμος που έφτασε στο τέλος παρ’ όλο που αγαπούσαμε αφόρητα αυτόν τον άνθρωπο. Ίσως να χάσαμε την ελπίδα μας όταν χάσαμε έναν δικό μας άνθρωπο, έναν συγγενή, έναν φίλο, κάποιον άνθρωπο που αγαπήσαμε. Όταν ήρθαμε αντιμέτωποι με μια σοβαρή αρρώστια, όπως για παράδειγμα ο καρκίνος.
Η ζωή παίρνει στροφή 180 μοίρες από τη στιγμή που εισβάλει αυτός στη ζωή μας, είτε είμαστε εμείς o πάσχων είτε κάποιος δικός μας. Αυτός που έρχεται χωρίς προειδοποίηση, αυτός που τρυπώνει και χαλά οικογένειες, διαλύει σπίτια, σβήνει χαμόγελα, που μόνο και μόνο στο άκουσμα του ονόματός του τρέμουμε. Δεν ξεχωρίζει φύλα κι ηλικίες. Αθλητές, δικηγόρους, δασκάλους, καπνιστές ή μή, αλκοολικούς ή χορτοφάγους.
Τίποτα δεν είναι εύκολο. Χάνεις μαλλιά, αλλάζει η μορφή σου, αδυνατίζεις. Δεν μπορείς να κάνεις τα απλά, τα καθημερινά, όπως έκανες συνήθως, όπως για παράδειγμα να βγεις για ένα ποτό με φίλους. Ρουφώντας κάθε ίχνος ενέργειας που έχει απομείνει, βάζει όριο στη ζωή. Δύο μήνες, τρεις, δώδεκα -αν η τύχη αυτή τη φορά είναι με το μέρος μας. Είναι σαν να πηγαίνουμε σε μάχη με πιστόλια και παίρνουμε μαζί μας έναν χαρτοκόπτη. Η μάχη μαζί του είναι άνιση. Στα γόνατα πλέον, κοιτάμε τη ζωή να περνάει από μπροστά μας, ακίνητοι κι ανίκανοι να το παλέψουμε. Ο φόβος για το αύριο, για το αν θα υπάρχει αύριο, μας αποδυναμώνει. Μα ο μεγαλύτερός μας φόβος δεν είναι να πεθάνουμε, είναι τι θ’ απογίνουν αυτοί που θ’ αφήσουμε πίσω μας, ή θα μας αφήσουν πίσω.
Όταν ζεις δίπλα σε έναν άνθρωπο που πολεμάει τον καρκίνο, νιώθεις ότι δε δικαιούσαι να πέσεις. Σαν να δίνει δύναμη εκείνος που το παλεύει και σε σένα για να μπορείς να τον στηρίξεις. Ένα πάρε-δώσε ελπίδας για να απωθήσεις τον ενδεχόμενο αβάσταχτο αυτό πόνο, τον χαμό και την απουσία. Τιμάς όλες τις στιγμές μαζί του, αρνούμενος την ήττα, μην παραδίδοντας τα όπλα. Διαλέγοντας καθημερινά την αισιοδοξία κι ας είναι ορισμένες φορές φοβερά δύσκολο. “Όταν το σκοτάδι είναι βαθύ, μπορείς να δεις τ’ αστέρια”, είπε κάποτε ο Αμερικανός ιστορικός και καθηγητής, Τσαρλς Όστιν Μπερντ. Μέσα από τον αγώνα για τη ζωή, γεννιέται μια τεράστια εσωτερική δύναμη. Μια δύναμη που δεν ξέραμε μέχρι στιγμής ότι υπάρχει. Και τελικά εμφανιζόμαστε στην μάχη με πολυβόλο, έτοιμοι να παλέψουμε. Κι οι στιγμές δίπλα σε όσους αγαπάμε είναι που μας υπενθυμίζουν γιατί δεν πρέπει να τα παρατήσουμε. Κι έτσι, κοιτάζουμε τ’ αστέρια.
Όχι, η λέξη επιζών δεν είναι το σωστό προσωνύμιο για τους ανθρώπους που παλεύουν τον καρκίνο. Το επίθετο επιζών υπενθυμίζει αυτό το τραυματικό γεγονός κι απορρίπτει τον συνεχιζόμενο αγώνα μετά τον καρκίνο. Τον αγώνα για την επιστροφή πίσω σε μια φυσιολογική ζωή, τη συνεχή ανησυχία για έξαρση και το βασικότερο, ότι πολλές φορές δεν υπάρχουν επιζώντες. Το επίθετο μαχητής ταιριάζει καλύτερα σ’ αυτούς που μάχονται καθημερινά και δεν εγκαταλείπουν τον αγώνα, μέχρι να φτάσει στο τέλος του. Τους βλέπουμε στον δρόμο, τους μιλάμε, τους χαιρετάμε, χωρίς να γνωρίζουμε τι πέρασαν ή τι περνούν. Δεν τους ξεχωρίζουμε ανάμεσα στον κόσμο. Έτσι είναι οι υπερήρωες. Πολεμάνε κρυφά και κερδίζουν.
Αφιερωμένο στη δική μου μαχήτρια, στη μαμά μου και το δικό της όπλο, τον μπαμπά μου, που είναι πάντα δίπλα της.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου