Οι πιο βαριές λέξεις τελικά είναι «συγγνώμη» και «σε συγχωρώ»

Πόσες φορές έχεις διαφωνήσει με κάποιον, συνειδητοποίησες ότι είχες λάθος και ζήτησες συγγνώμη -ή το αντίθετο; Πόσο εύκολα ζητάς συγγνώμη ή συγχωρείς; Και στην τελική τι σημαίνει «συγγνώμη» και τι «συγχωρώ»;

Αρχικά, πρέπει να πούμε πως το να ζητάς συγγνώμη, ειδικά στις μέρες μας, είναι δύσκολο -και σπάνιο. Νομίζω επίσης ότι όλοι θα συμφωνήσουμε πως άλλο το «σόρρι» κι άλλο το «συγγνώμη». Παρ’ όλο που και οι 2 λέξεις σημαίνουν ακριβώς το ίδιο πράγμα, η αγγλική έχει μια πιο «ανάλαφρη» χροιά. Το «σόρρι» το χρησιμοποιείς αν καθυστερήσεις 5-10 λεπτά σ’ ένα ραντεβού, αν κατά λάθος σκουντήξεις κάποιον δίπλα σου ή πατήσεις μια φίλη την ώρα που χορεύετε. Η «συγγνώμη» έχει μια πιο «βαριά» και σοβαρή υπόσταση. Έτσι, χρησιμοποιείται και σ’ αντίστοιχες περιπτώσεις.

Αφού λοιπόν μιλήσαμε λίγο για την υπόσταση που έχει η ίδια η λέξη, ας μιλήσουμε και για τη χρήση της. Σε κανέναν δεν αρέσει να ζητάει συνεχώς αλλά ούτε και να δέχεται συγγνώμες. Σε πρώτη φάση, το να ζητάς συγγνώμη σημαίνει αυτόματα πως αποδέχεσαι το λάθος σου, πράγμα που οι άνθρωποι κατά γενική ομολογία δεν αγαπάνε και πολύ να κάνουν (τουλάχιστον εκφράζοντάς το). Από την άλλη, το να είσαι συνεχώς αποδέκτης μια συγγνώμης σε μια σχέση ερωτική, φιλική ή επαγγελματική καταντάει κουραστικό, καθώς λογικά σημαίνει πως κάτι πάει συνεχώς λάθος και κάποιος δυσαρεστείται.

Επιπλέον, συγγνώμη από συγγνώμη έχει διαφορά. Δεν είναι όλες οι καταστάσεις ίδιες αλλά ούτε κι όλοι οι άνθρωποι τις αντιμετωπίζουν με τον ίδιο τρόπο. Αν είσαι αποδέκτης μιας «συγγνώμης», καλείσαι να συγχωρέσεις ή όχι τον άλλον. Πάντα με βάση τις καταστάσεις και τους ανθρώπους, αυτό το σενάριο μπορεί να έχει πολλές εκβάσεις. Είναι πιθανό κάποιος αυτόματα να νιώσει πως λύνεται το εκάστοτε θέμα, να συγχωρέσει τον άλλον και να τελειώσει εκεί. Είναι πολλές όμως και οι φορές που χρειάζεται χρόνος για να επεξεργαστεί κανείς αυτήν τη συγγνώμη και το τι πραγματικά σημαίνει τόσο για τον ίδιο όσο και για το πρόσωπο που τη ζήτησε. Σημαίνει μια δεύτερη ευκαιρία; Σημαίνει ότι έγινε κάτι που δε θα επαναληφθεί; Σημαίνει πως δεν κρατάμε κακία αλλά δε θα επιστρέψουμε στη σχέση που είχαμε πριν; Ή μήπως δε σημαίνει τίποτα; Όσον αφορά στο τελευταίο, είναι πιθανό τα λόγια -οι λέξεις- να μην ικανοποιούν ορισμένους ανθρώπους ή και καταστάσεις. Στις περιπτώσεις αυτές η συγγνώμη αυτόματα γίνεται πρακτική και πρέπει να «αποδείξει» κανείς στην ουσία πως εννοεί αυτά που λέει ή που δε λέει.

Από την άλλη, υπάρχουν και συγχωρέσεις που συμβαίνουν χωρίς να έχει ζητηθεί «συγγνώμη». Σίγουρα θα έχεις ακούσει κι εσύ τη γνωστή φράση «συγχώρεσε τ@ν για σένα! Για να λυτρωθείς και να προχωρήσεις». Πράγματι, πολλές φορές βοηθάει να αφήνεις πίσω ανθρώπους και καταστάσεις, συγχωρώντας τους κι ας μην το μάθουν ποτέ. Αυτό όμως δεν είναι κάτι που γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη ούτε είναι μια απόφαση της στιγμής που παίρνει κάποιος, τουλάχιστον όχι πάντα. Είναι μια διαδικασία που θέλει τον χρόνο της και ο κάθε άνθρωπος την ορίζει διαφορετικά. Το ότι θα συγχωρέσεις κάποιον δε σημαίνει πως τον θέλεις πίσω στη ζωή σου, ούτε πως δικαιολογείς τις πράξεις του. Υπάρχουν και πολλοί άνθρωποι που δε θέλουν να κάνουν αυτό το βήμα, ή τουλάχιστον δε θέλουν να το ονομάσουν «συγχώρεση». Ίσως σε μερικές περιπτώσεις να είναι καλύτερη η λέξη «συνειδητοποίηση», να αντιληφθείς δηλαδή μια κατάσταση, να καταλάβεις πως δεν άρμοζε σε σένα και έτσι να πάψεις να της δίνεις αξία και ενέργεια,- -τόσο στην κατάσταση όσο και στο πρόσωπο που συνδέεται μ’ αυτήν. Η αξία της «σιωπηλής συγχώρεσης» είναι να λυτρωθείς, όχι να πιεστείς. Επομένως, αν δεν το νιώθεις, τι νόημα έχει να το κάνεις;

Τέλος, θα πρέπει να αναφέρω κάτι πολύ σημαντικό που όλοι μας συχνά μπερδεύουμε. Έχουμε συνηθίσει να συνδέουμε την έννοια της συγχώρεσης με μια σχέση που περιλαμβάνει δύο πρόσωπα και ξεχνάμε πως η πιο δύσκολη συγχώρεση είναι αυτή του εαυτού μας. Πέφτουμε πολύ συχνά στο παιχνίδι του «ποιος φταίει» και ξεχνάμε εμάς. Και όταν πια το συνειδητοποιούμε, είναι φοβερά δύσκολο να αναλάβουμε την ευθύνη των πράξεων και των επιλογών μας και να αντιληφθούμε πως εμείς οι ίδιοι συχνά είμαστε υπαίτιοι ορισμένων καταστάσεων. Το κλειδί της υπόθεσης λοιπόν, είναι να δεχτούμε πως “it’s Ok“, να τα βρούμε με τον εαυτό μας και να προχωρήσουμε παρακάτω. Ωραία τα είπαμε ε; Άντε να το κάνουμε τώρα!