3 το πρωί. Χτυπάει το τηλέφωνο. Ακούς τον ήχο μέσα στο κεφάλι σου, νομίζοντας ότι είναι κι αυτό ένα κομμάτι από το παράλογο όνειρο που διαδραματίζεται στο υποσυνείδητό σου. Σηκώνεσαι μέσα στον ύπνο σου, ενώ τον νιώθεις τον πανικό, να δεις τι έγινε. Ανοίγεις τα μάτια σου με κόπο και σε τυφλώνει το φως της οθόνης. Σενάρια άπειρα περνάνε φευγαλέα από το κεφάλι σου, καλύτερα κι από ταινία επιστημονικής φαντασίας -συνήθως όλα αρνητικά φορτισμένα. Και δυστυχώς επιβεβαιώνονται όταν ακούς τη λέξη «νοσοκομείο».
Οι κινήσεις βεβιασμένες. Φοράς ό,τι βρεις μπροστά σου στα τυφλά και ψάχνεις τα κλειδιά από το αμάξι. Το μυαλό σου στο fast forward. Προσπαθείς να σκεφτείς και να μη σκέφτεσαι ταυτόχρονα. Τι να πάρεις, ποιον να πάρεις, τι έγινε, τι κάνεις τώρα. Ευτυχώς το μυαλό σε τέτοιες καταστάσεις μπαίνει σε survival mode και λειτουργεί λίγο-πολύ, όπως το πρόγραμμα σε έναν υπολογιστή. Κοφτές, αναγκαίες λέξεις που γίνονται εντολές για να λειτουργήσουμε.
Κάνεις το αμάξι αεροπλάνο, βλέπεις, δε βλέπεις τα φανάρια μες τη νύχτα. Φτάνεις στα επείγοντα με την καρδιά στα χέρια, ώσπου να αντιληφθείς τη σοβαρότητα της κατάστασης. Είναι τρομακτικό πώς σταματάει ο χρόνος μέχρι να σου πουν ότι όλα καλά. Κι όταν επιτέλους ξεφυσάς ανακουφισμένος που έχει θετική έκβαση η κατάσταση, στέκεσαι έξω απ’ τον χώρο των επειγόντων, ευχαριστώντας το σύμπαν που θα φύγετε σύντομα από εκεί. Εσύ κι ο άνθρωπός σου. Στον απόηχο όλων αυτών, συνειδητοποιείς κάποια πράγματα. Πόσο δεδομένη θεωρούμε τελικά την υγεία;
Χαμένοι στην κούρσα της ζωής, δουλεύουμε ακατάπαυστα για να αποκτήσουμε τα προς το ζην και να χτίσουμε το επαγγελματικό μας «είναι», ενώ παράλληλα προσπαθούμε να διατηρήσουμε μια υγιή κοινωνική και προσωπική ζωή και να απολαύσουμε στιγμές ξεγνοιασιάς, στρυμωγμένες κάπου στον χαμό. Ξεχνάμε όμως ότι το σώμα μας δεν είναι αμάξι που όσο το γεμίζεις βενζίνη πάει, ούτε και το μυαλό επίσης. Υπερφορτώνουμε τους εαυτούς μας με πληροφορίες, χωρίς να ακούμε και να σεβόμαστε εκείνη τη φωνούλα μέσα μας που μας λέει πόσο αντέχουμε. Τρώμε στο πόδι, στο αμάξι, στο παγκάκι. Παραγγέλνουμε απ’ έξω γιατί πάλι δεν προλάβαμε να μαγειρέψουμε. Θεωρούμε ότι ένα χιλιόμετρο περπάτημα ως τη δουλειά είναι ικανοποιητική γυμναστική, ώστε να υποστηρίξει τον τρόπο ζωής μας και ηρεμούμε το μυαλό μας με αλκοόλ και τηλεόραση. Και κάπου εκεί έρχεται το burnout να μας ξυπνήσει από τον πολύ ωραίο λήθαργο που έχουμε πέσει.
Το σύνδρομο του burnout είναι ένας νέος σχετικά ιατρικός όρος που έκανε την είσοδο του το 1974 για να εξηγήσει κάπως τη μέση σωματική και ψυχολογική κατάσταση ενός ανθρώπου που εργάζεται πάρα πολλές ώρες χωρίς να ξεκουράζεται και χωρίς να έχει ποιοτικό ελεύθερο χρόνο. Οι περισσότεροι δεν το αντιλαμβάνονται μέχρι να φτάσουν στο αμήν και να μην μπορούν πλέον να ανταπεξέλθουν στην καθημερινότητα που έχουν οι ίδιοι δημιουργήσει. Το burnout εκδηλώνεται με πληθώρα συμπτωμάτων, από πονοκεφάλους και ζαλάδες μέχρι διαταραχές στον ύπνο και τη διατροφή. Και κάποια στιγμή μπορεί να σε στείλει και στο νοσοκομείο, γιατί αποφάσισες να αγνοήσεις όλα εκείνα τα κόκκινα καμπανάκια που άναβε ο ίδιος σου ο οργανισμός για να σε προειδοποιήσει.
Είναι σημαντικό να κυνηγάς τα όνειρά σου, όσο σημαντικό είναι να σέβεσαι τον εαυτό σου μέσα σε αυτά. Δεν είναι εγωκεντρισμός, είναι υγιής εγωισμός. Αγάπη και σεβασμός προς το όχημα που σε μεταφέρει σε αυτή τη ζωή και σου δίνει τη δυνατότητα να θριαμβεύσεις και να κατακτήσεις τον κόσμο. Μην περιμένεις να πέσεις για να συνειδητοποιήσεις τη σημαντικότητά του. Τη σημαντικότητα σου. Να σε αγαπάς και σε προσέχεις με όση αγάπη θα πρόσεχες τον πιο σημαντικό σου άνθρωπο. Γιατί αυτή η φωνούλα μέσα σου είναι ο πρώτος, ο πιο σημαντικός σου άνθρωπος, κι ας μην το έχεις αντιληφθεί. Αυτή η φωνούλα μέσα σου, είναι εσύ.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.