Ζούμε σε μια από τις ωραιότερες χώρες του κόσμου. Μπορεί πολλές φορές ν’ αντιδρούμε με όσα συμβαίνουν γύρω μας στην καθημερινότητά μας, αλλά όλοι συμφωνούμε πως τόσα πολλά μαζεμένα όπως βουνά, θάλασσες, κοσμοπολίτικα νησιά και ορεινά γραφικά χωριουδάκια σε συνδυασμό, δεν τα βρίσκουμε συχνά. Δεν είναι μόνο αυτά αλλά μέσω αυτών κι όλες οι μορφές εναλλακτικού τουρισμού οι οποίες τα τελευταία χρόνια κερδίζουν συνεχώς έδαφος. Κι επειδή κι ως τουρίστες όλοι μας έχουμε γίνει πιο απαιτητικοί στις εμπειρίες μας, αναζητάμε συνεχώς να ανακαλύπτουμε νέα πράγματα. Θρησκευτικός, ιαματικός, περιπατητικός, οινοτουρισμός είναι μερικές από αυτές. Ιδιαίτερα όμως στη τελευταία θα σταθούμε σήμερα, όχι μόνο γιατί «οίνος ευφραίνει καρδίαν», αλλά γιατί είμαστε περήφανοι που η χώρα μας διασχίζεται από τους Δρόμους του Κρασιού, χτίζοντας ένα όνομα και φέρνοντας τα ελληνικά κρασιά μεταξύ των καλύτερων στον κόσμο.
Η αμπελουργική παράδοση είναι διασκορπισμένη σε όλη την Ελλάδα. Από Αρχαιοτάτων χρόνων, είμαστε η χώρα του Διόνυσου, των πανηγυριών και της παράδοσης. Οι δρόμοι του κρασιού φτιάχτηκαν για όλους αυτούς συν έναν παραπάνω λόγους. Να μας οδηγήσουν μέσω διαδρομών σε περιοχές που φημίζονται για την παραγωγή των κρασιών γνωρίζοντας παράλληλα και την ιστορία της κάθε περιοχής και να μας μάθουν τις διαδικασίες παραγωγής μέσω των επισκέψεων οινοποιείων και των ξεναγήσεων σ’ αυτά από ειδικούς έτσι ώστε ακόμη κι οι λιγότερο γνώστες να έχουμε τη δυνατότητα μιας πρώτης επαφής με την ελληνική οινοποιεία.
Σήμερα, λοιπόν, μέσω αυτής της διαδρομής επιλέξαμε και σας παρουσιάζουμε 10 περιοχές της Ελλάδας όπου θα περπατήσεις, θα γνωρίσεις και θα γευθείς το κρασί τους. Πάμε να τις γνωρίσουμε.
Πελοπόννησος – Νεμέα
Οι αμπελώνες της, λένε, πως είναι οι παλαιότεροι στον κόσμο. Στη «Φλιασία Χώρα» όπως λεγόταν στην Αρχαιότητα, τα νομίσματά, της είχαν τη χάραξη του Θεού Διόνυσου. Αγιωργίτικο ή Νεμεάτικο ονομάζεται το κρασί της κι η ποικιλία αμπέλου που καλλιεργείται μέχρι και σήμερα, το οποίο κι ωριμάζει μέσα προς τέλη Σεπτεμβρίου. Συνδυάζοντας την επίσκεψή μας στην περιοχή μάς δίνεται η δυνατότητα να περιηγηθούμε σε επισκέψιμα οινοποιεία. Μπορούμε να το εντάξουμε στο πρόγραμμα μιας εκδρομής όπου παράλληλα θα επισκεφτούμε τις Μυκήνες, την Επίδαυρο και τη Τίρυνθα. Θα συνιστούσαμε τις αρχές του Σεπτέμβρη όπου γίνονται οι 3ημερες γιορτές της Νεμέας με τον τίτλο «Μεγάλες Μέρες της Νεμέας».
Κυκλάδες – Σαντορίνη
Τι να πρωτογράψεις γι’ αυτό το υπέροχο νησί των Κυκλάδων κι έναν από τους δημοφιλέστερους παγκόσμιους προορισμούς. Σαντορίνη δεν είναι μόνο το υπέροχο ηλιοβασίλεμα, το ηφαίστειο κι η κοσμοπολίτικη ζωή της, αλλά και το ιδιαίτερο κρασί της. Από τα πιο ξεχωριστά αμπέλια στην Ελλάδα καθώς λόγω του υψομέτρου το σχήμα τους είναι πλεγμένες αγκαλιές, φυτεμένα στα χώματα του ηφαιστείου. Στο νησί υπάρχουν ιδιαίτερα επισκέψιμα οινοποιεία –μικρά μουσεία– τα οποία γοητεύουν με την αισθητική τους. 3.500 χρόνια ιστορία στην αμπελουργία έχει το νησί. Λόγω της ιδιαιτερότητας του ηφαιστειογενούς εδάφους της, το Ασύρτικο είναι από τις πιο φημισμένες ποικιλίες και το 80% της παραγωγής του νησιού.
Κρήτη – Ηράκλειο
«Μεσόγυμνοι, τριχωτοί αντρακλαράδες, πατούσαν σταφύλια στο πατητήρι και χόρευαν, έλεγαν χωρατάδες και σκούσαν στα γέλια, μύριζε το χώμα μούστο, οι γυναίκες ξεφούρνιζαν ψωμί, τα σκυλιά γάβγιζαν, βουή από σφήκες και μελίσσια κι ο ήλιος έγερνε να βασιλέψει κατακόκκινος, σαν να πατούσε κι αυτός σταφύλια, ολομέθυστος». Νίκος Καζαντζάκης, αναφορά στον Γκρέκο. Κάντε εικόνα τα παραπάνω λόγια και πείτε μου πώς ν’ αντέξεις και να μην επισκεφτείς την Κρήτη. Συγκαταλέγεται στους καλύτερους τουριστικούς προορισμούς με παράδοση στο κρασί από το 2.500 πΧ. Πεζά, Αρχάνες, Δαφνές, Χάνδακας οι 4 προστατευμένες ονομασίες προέλευσης. Εξαιρετικά επισκέψιμα οινοποιεία τα οποία μπορείτε να επισκεφτείτε μετά από τις ξεναγήσεις στο μνημείο της Κνωσσού, στο Μουσείο Ν. Καζαντζάκη, στο Αρχαιολογικό Μουσείο. 72 ποικιλίες κρασιού είχαν καταγραφεί τον 19ο αιώνα στο νησί. Η Βηλάνα είναι η πιο πολυφυτεμένη ποικιλία της Κρήτης και δίνει φρουτώδη δροσιστικά κρασιά. Τα περισσότερα οινοποιεία βρίσκονται στο Νομό Ηρακλείου και ‘μεις σας δίνουμε έναν παραπάνω λόγο να επισκεφτείτε αυτή την υπέροχη πόλη.
Ήπειρος – Ιωάννινα
Με βάση τα Ιωάννινα οι περιοχές γύρω από αυτά κατέχουν τα σκήπτρα της Ηπειρώτικης Οινοποιίας. Ζήτσα και Μέτσοβο τα σημεία των οινοποιείων της περιοχής. Μια περιήγηση η οποία πλέον μέσω της Εγνατίας Οδού έχει κάνει ευκολότερη την πρόσβαση. Το ιδιαίτερο της περιοχής στη Ζίτσα με το έντονο διοξείδιο του εδάφους, την καθιστά από τις ελάχιστες περιοχές στην Ελλάδα στην παραγωγή για ημιαφρώδεις κι αφρώδεις οίνους. Ποικιλίες όπως ντεμπίνα, βλάχικο, μπεκιάρι και μαυρούδι από τις πιο δημοφιλείς. Οι επισκέψεις στα οινοποιεία της περιοχής των Ιωαννίνων είναι ένα απολαυστικό ταξίδι, ιδιαίτερα την περίοδο του χειμώνα. Ζαγοροχώρια, Μέτσοβο, Ιωάννινα, Φαράγγι του Αώου, Εθνικός Δρυμός Βάλια Κάλντα μερικές από τις τουριστικές επιλογές.
Χαλκιδική – Άγιος Παύλος – Σιθωνία– Άγιο Όρος
Στο μέρος που ο Αριστοτέλης φύτεψε τον πρώτο αμπελώνα παράγονται φημισμένα κρασιά. Σ’ έναν από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της Βόρειας Ελλάδας αναπτύσσεται μεγάλη οινική ιστορία. Και στα τρία της πόδια καλλιεργούνται διεθνείς ποικιλίες. Η Μαλαγουζιά της Σιθωνίας και τους αμπελώνες του Πόρτο Καράς, το Ασύρτικο κι οι οργανικές καλλιέργειες του Άγιου Παύλου και τους αμπελώνες της Αρναίας. Μια διαδρομή, που από τη μια πλευρά θα σε καλεί η θάλασσα κι από την άλλη οι αμφιθεατρικοί αμπελώνες. Θα σταθούμε λίγο στα κρασιά του Αγίου Όρους, καθώς η καλλιέργειά τους ξεκίνησε από τους μοναχούς, διαδίδοντας και την τέχνη. Δύο είναι οι μονές που δημιουργούν κρασιά. Η Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας κι η Μονή του Αγίου Παντελεήμονα από την οποία προέρχεται και το Κορμιλίτσα Gold, στο οποίο έχει απονεμηθεί ο τίτλος του «Επίσημου Οίνου του Κρεμλίνου». Με τόση οινική ιστορία που διαθέτει, δικαίως λέμε «Σαν τη Χαλκιδική δεν έχει».
Φλώρινα – Αμύνταιο
Ανάμεσα στις Λίμνες Πετρών και Βεγορίτιδας απλώνονται οι αμπελώνες του Αμύνταιου. Τα χαμηλότερα υψόμετρα των λιμνών παράγουν υπέροχα λευκά και ροζέ, ενώ στα υψηλότερα με αμπελώνες σε εδαφικές κλίσεις έχουμε τον ερυθρό οίνο. Συνδυάστε την επίσκεψη στα οινοποιεία του Αμύνταιου με μια βόλτα στο Νυμφαίο, στον Άγιο Παντελεήμονα καθώς και στον φορέα του Αρκτούρου. Σ’ αυτό το υπέροχο μέρος της Δυτικής Μακεδονίας υπάρχουν όμορφα μέρη για να ξεναγηθείς, πολύ καλά οινοποιεία και βραβευμένες ποικιλίες κρασιού για να γευτείτε.
Ημαθία – Νάουσα
Στους πρόποδες του Βερμίου και γύρω από την πόλη της Νάουσας απλώνονται 7.000 στρέμματα αμπελώνων. Το ξινόμαυρο ή αλλιώς ποπόλκα της ανήκει. Ιστορικοί περιηγητές έχουν αναφέρει πως ο οίνος της Νάουσας είναι για την Μακεδονία ότι η Βουργουνδία για τη Γαλλία. Άγιος Νικόλαος, χιονοδρομικό 3-5 πηγάδια, Μακεδονικοί Τάφοι των Λευκαδίων, το πάρκο της Νάουσας και 20 οινοποιεία περιμένουν να τα εξερευνήσετε. Οργανωθείτε!
Καβάλα – Παγγαίο
Πόσο περήφανη νιώθω όταν αναφέρω την καταγωγή μου γεννημένη σ’ έναν τόπο ανάμεσα σε αμπελώνες. Στη κορυφή του Παγγαίου όρους βρισκόταν το φημισμένο ιερό του Διονύσου, που είχαν υπό την επίβλεψή τους οι Σάτρες. Τα περισσότερα οινοποιεία είναι στις περιοχές Ελευθερών κι Ορφανού. Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως στο Παγγαίο παράγονται κάποια από τα πιο γνωστά κρασιά της Ελλάδας, ίσως και του κόσμου. Η αύρα της θάλασσας κι ο ασβεστόλιθος στο χώμα του Παγγαίου δημιουργούν άριστο κλίμα για να ευδοκιμήσουν ποικιλίες όπως Sauvignon Blanc, Chardonnay, Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah. Ξεναγηθείτε στα οινοποιεία της περιοχής κι αφήστε την ιστορία να σας ταξιδέψει. Γιατί αν δε ζήσετε την εμπειρία της διαδρομής του Παγγαίου, στο όρος που λατρεύτηκε ο Διόνυσος, τότε που θα τη ζήσετε;
Δράμα – Δράμα
Η Δράμα μνημονεύεται από αρχαιοτάτων χρόνων ως οινοπαραγωγός περιοχή Ηδωνίδα Γη κι ως μία από τις περιοχές όπου άνθιζε η Διονυσιακή λατρεία καθώς υπήρχε ο ναός του Διονύσου που χρονολογείται στα 400π.χ. Με παρουσία αμπέλου από την 4η χιλιετία π.Χ., τα κρασιά της σήμερα ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο κάνοντας ευρύτερη γνωστή τη περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης. Ποικιλίες όπως Ασύρτικο, Ροδίτης, Μαλαγουζιά, Μοσχάτο Αλεξανδρείας, Ρόμπολα, Chardonnay, Sauvignon blanc ανθίζουν στους ορεινούς αμπελώνες. Συνδυάστε παράλληλα με μια περιήγηση στα οινοποιεία της περιοχής και τη βόλτα σας στο Φαλακρό Όρος, το σπήλαιο του Αγγίτη, την Παρανέστια Γη ή ιδανικά επισκεφτείτε την πόλη την περίοδο του Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους.
Θράκη – Άβδηρα
Με οδηγό τον Όμηρο και τον άκρατο οίνο, τους βυζαντινούς χρόνους όπου τα Άβδηρα αποτελούσαν τους πιο ξακουστούς αμπελώνες του Βυζαντίου, η περιοχή ανέπτυξε την οινοκαλλιέργεια πολύ αργότερα από άλλες περιοχές στην Ελλάδα. Σημαντική αιτία της καθυστέρησης, η περίοδο της Τουρκοκρατίας, καθώς η μουσουλμανική θρησκεία απαγόρευε την αμπελοκαλλιέργεια κι οινοποιεία. Τα πρώτα δείγματα έγιναν μόλις τη δεκαετία του 1990. Στην περιοχή των Αβδήρων με την αύρα του Θρακικού Πελάγους αναπτύσσονται ποικιλίες όπως το Merlot, το Cincaut, το Sauvignon και το Syrah καθώς και η δυνατότητα επισκέψιμου οινοποιείου. Η περιοχή των Αβδήρων συνοδεύεται από πλούσια ιστορία, με αρχοντικά, μεσοβυζαντινές βασιλικές, την Ακρόπολη και το Πόρτο Λάγος το οποίο αποτελεί υδροβιότοπο φυσικού κάλλους.
Ένα μικρό μέρος της πλούσιας οινικής ιστορίας γνωρίσαμε σήμερα. Έχετε τη δυνατότητα να πληροφορηθείτε όλα τα επισκέψιμα οινοποιεία μέσω της σελίδας των Δρόμων του Κρασιού και να οργανώσετε τις επισκέψεις σας για τα επόμενα ταξίδια σας. Εμείς, το μόνο που έχουμε να σας ευχηθούμε είναι να έχετε υπέροχες οινικές δοκιμές.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου