Μια βολτίτσα στο Ascoli Piceno και κατά κάποιο τρόπο θα μπορούσε να είναι σαν οποιαδήποτε ιταλική μεσαιωνική πόλη. Υπάρχουν δύο μεγάλες πλατείες όπου οι ντόπιοι βλέπουν τις μέρες να περνούν, μικρά στυλάτα καφέ για να παρατηρούν τον κόσμο, εστιατόρια για την καλύτερη pasta και φυσικά, ένα μεγάλο κεντρικό ρολόι-σημείο συνάντησης των ντόπιων. Όπως και σε πολλές άλλες ιταλικές πόλεις, το κέντρο κατασκευάστηκε κατά τη μεσαιωνική περίοδο κι έχει διατηρηθεί μέχρι και σήμερα σχεδόν το ίδιο όμορφα. Υπάρχουν εκκλησίες αιώνων, ακόμη και αρχαία λείψανα που χρονολογούνται από τη ρωμαϊκή περίοδο. Μέχρι εδώ, όλα γνώριμα.
Ωστόσο, αν επιλέξεις να κάνεις μια βόλτα κατά τις βραδινές ώρες, θα εντοπίσεις μια σημαντική διαφορά: Τα κτίρια, οι δρόμοι, τα σπίτια, λαμπυρίζουν υπό το φως του φεγγαριού, με τους πύργους, τις στοές και τα φώτα του δρόμου να αντανακλούν τέλεια στο δάπεδο, κάνοντας το κέντρο της πόλης να μοιάζει με οφθαλμαπάτη. Όλα αυτά δεν οφείλονται σε κάποιο μαγικό τρικ, αλλά στο γεγονός ότι το τοπικό πέτρωμα Ascoli, από το οποίο είναι κατασκευασμένο ολόκληρο το ιστορικό κέντρο, ο τραβερτίνης δηλαδή, δίνει τη χάρη του και τη λάμψη του στην πόλη. Πρόκειται για μια πολύτιμη πέτρα, παρόμοια με το μάρμαρο, που αστράφτει ολόλευκη στον μεσημεριανό ήλιο, κοκκινίζει σε ροζ αποχρώσεις με το ηλιοβασίλεμα και λάμπει κάτω από τα βραδινά φώτα του δρόμου, σαν γκλίτερ.
Σήμερα, ο τραβερτίνης, ιδίως ο ιταλικός, θεωρείται εξαιρετικά ακριβός. Θα τον βρείτε να χρησιμοποιείται σε μπάνια πολυτελείας κι ως δάπεδο, αλλά σίγουρα όχι στην κατασκευή ολόκληρων σπιτιών. Ωστόσο, τα κτίρια και οι κυβόλιθοι από τραβερτίνη της πόλης Άσκολι κατασκευάστηκαν πολύ πριν γίνει υπερπολύτιμο υλικό και πολλά από τα μεγαλοπρεπή κτίρια, χρονολογούνται από τη ρωμαϊκή περίοδο.
Θα βρεις εκκλησίες να ισορροπούν πάνω στα ορατά απομεινάρια ρωμαϊκών ναών και κομμάτια από καμάρες και καπιτώλια να ενσωματώνονται σε μεσαιωνικά και αναγεννησιακά παλάτια. Οι Ρωμαίοι δεν ήταν οι πρώτοι που εγκαταστάθηκαν εδώ, ωστόσο. Η πόλη ανήκε αρχικά στους Piceni – μια αρχαία φυλή της οποίας η επικράτεια εκτεινόταν σε μεγάλο μέρος της σημερινής περιοχής Marche, από το Pesaro στα βόρεια μέχρι το Chieti, στο σημερινό Abruzzo και ίδρυσαν την πόλη έναν αιώνα πριν γεννηθεί η Ρώμη.
Οι Piceni ήταν σπουδαίοι πολεμιστές και οι Ρωμαίοι επιδίωξαν γρήγορα να γίνουν σύμμαχοί τους, ωστόσο γρήγορα άλλαξαν τροπάρι κι αποφάσισαν να ισοπεδώσουν την πόλη, αποφασίζοντας να την ξαναχτίσουν από την αρχή. Τότε δημιούργησαν τα πρώτα κτίρια με βασικό υλικό μια ιζηματογενή μορφή ασβεστόλιθου, που σχηματίζεται όταν θερμές πηγές εναποθέτουν ανθρακικά ορυκτά ασβεστίου, πορώδης -σχεδόν ελαστικός- χάρη σε εξωτερικούς οργανισμούς όπως φύκια, βρύα, βακτήρια- και, συχνά, απολιθώματα. Ασφαλώς δεν άργησαν να ανακαλύψουν ότι υπήρχαν παρόμοια λατομεία λίγα μίλια μακριά, στην αρχαία Via Salaria νε το λαμπερό υλικό από το οποίο ήταν χτισμένη η παλιά πόλη.
Έτσι, χρησιμοποίησαν αυτή την πέτρα για να κατασκευάσουν μια αστραφτερή νέα μορφή της, για να επιδείξουν τη δύναμή τους και την υπεροχή τους. Λέγεται, πως έφτιαξαν μια τόσο εντυπωσιακή πόλη, που ήταν μια μικρογραφία της Ρώμης. Υπήρχαν ναοί, ένα δικαστήριο, εγκαταστάσεις σπα και μια πρωτεύουσα. Η πλατεία, Piazza San Tommaso, είναι ακόμη και σήμερα ελαφρώς στρογγυλεμένη, ακριβώς επειδή βρίσκεται πάνω στο αρχαίο αμφιθέατρο, ένα από τα λίγα αρχαία κτίρια που επέζησαν από τη μεσαιωνική “ανακύκλωση” της πόλης.
Η πόλη γνώρισε περισσότερες αναδιαμορφώσεις κατά την περίοδο της Αναγέννησης – εξακολουθώντας να χρησιμοποιεί αποκλειστικά τραβερτίνη – καθιστώντας το Ascoli Piceno ένα γαϊτανάκι αρχιτεκτονικής κληρονομιάς που δεν άλλαξε ποτέ. Είναι η μόνη πόλη στον κόσμο που έχει κατασκευαστεί εξ ολοκλήρου από τραβερτίνη, λέει ο Stefano Papetti, διευθυντής των πέντε μουσείων της πόλης με τον ρόλο του ως επιστημονικός σύμβουλος του Ascoli. Μια πόλη που λάμπει στο σκοτάδι, ένα πραγματικό κόσμημα πολύτιμων λίθων σε κάθε στενό, σε κάθε κτίριό της.
Σκέψου να δίνεις τα φιλιά σου, πίνοντας άπερολ, ανάμεσα σε ιστορία αιώνων που αστράφτει στο φως της νύχτας. Αν δεν είναι αυτό όνειρο, τότε τι;
