Αν τυχόν οι δρόμοι σας, σας οδηγήσουν στην Ιταλία και συγκεκριμένα στην Τοσκάνη και στη Φλωρεντία και σας προσφέρει κάποιος ένα ποτήρι κρασί μέσα από έναν τοίχο, μην ξαφνιαστείτε και μην τρομάξετε. Τα Buchette del vino, ή αλλιώς Παράθυρα κρασιού, έχουν μια μεγάλη ιστορία και μάλιστα σε περιόδους καραντίνας. Η πανδημία της Μαύρης Πανώλης την περίοδο 1348-1353 ήταν καταστροφική για πολλές χώρες της Ευρώπης. Δικαιολογημένα αυτή η χρονική περίοδος ονομάστηκε «Μαύρος Θάνατος», καθώς το 1/3 του ευρωπαϊκού πληθυσμού προσβλήθηκε από την αρρώστια.
Όπως όμως και στην πρόσφατη καραντίνα του Covid-19, έτσι και τότε ο κόσμος προσπάθησε να προσαρμόσει την καθημερινότητα του στην άσχημη πραγματικότητα. Και τους πήρε πολλά χρόνια, για να ξαναβρούν τους ρυθμούς τους και να μπορέσουν να έχουν κάποια κανονικότητα στη ζωή τους. Γύρω στο 1500 στη Φλωρεντία, μία πόλη με πολλούς οινοπαραγωγούς, άρχισαν να εμφανίζονται μικρά παραθυράκια στους τοίχους, όπου όποιος κάτοικος ήθελε μπορούσε να πάει να πάρει ένα ποτήρι ή ένα φλασκί κρασί. Η διαδικασία ήταν απλή: ο μαγαζάτορας έβγαζε έναν δίσκο από το παράθυρο, χωρίς να έρχεται σε άμεση επαφή με τον πελάτη και πολλές φορές χωρίς να ξέρει καν ποιος είναι στην άλλη άκρη. Ο πελάτης τοποθετούσε τα χρήματα και το μπουκάλι ή φλασκί που είχε άδειο πάνω στο δίσκο και τον έσπρωχνε μέσα. Ο μαγαζάτορας τραβούσε μέσα το δίσκο, απολύμανε τα κέρματα με ξύδι και γέμιζε με κρασί το δοχείο του πελάτη. Αυτά τα παράθυρα ονομάστηκαν Buchette del vino – Παράθυρα του κρασιού.
Λίγες δεκαετίες αργότερα, τα Παράθυρα κρασιού έκαναν την εμφάνισή τους και στην Τοσκάνη, όπου οι τοπικοί παραγωγοί θέλησαν με αυτό τον τρόπο να ανεβάσουν το ηθικό των συντοπιτών τους. Τόσο η Εκκλησία, όσο και οι Τοπικές αρχές θεωρούσαν ότι το κρασί ήταν ένα βάλσαμο στην ψυχή των ταλαιπωρημένων κατοίκων και μέσω των μικρών αυτών παραθύρων θα δινόταν η δυνατότητα να έχουν πρόσβαση σε λίγες στιγμές χαλάρωσης, κρατώντας πάντα τις απαραίτητες αποστάσεις ασφαλείας. Ειδικά την περίοδο της ιταλικής πανούκλας, τα Παράθυρα κρασιού είχαν μεγάλη ζήτηση και αποδοχή από τους Ιταλούς, όχι μόνο στη Φλωρεντία και στην Τοσκάνη αλλά και σε άλλες μεγάλες και μικρές πόλεις.
Με την πάροδο του χρόνου τα Παράθυρα κρασιού όμως χάθηκαν από το σκηνικό και στα μέσα της δεκαετίας του 1960 πολλά από αυτά καταστράφηκαν. Κάποια χτίστηκαν, κάποια παράκμασαν από το πέρασμα του χρόνου και κάποια μεταποιήθηκαν και μετατράπηκαν σε γραμματοκιβώτια. Μέχρι την πανδημία του Covid-19, όταν και η Ιταλία πληγώθηκε όσο καμία άλλη χώρα από τον ιό αυτό. Τότε τα Παράθυρα κρασιού ξανάνοιξαν και εμφανίστηκαν και πάλι χέρια να «ξεφυτρώνουν» μέσα από τους πέτρινους τοίχους, κρατώντας ένα ποτήρι κρασιού. Περιέργως ο πολύς κόσμος έμαθε τότε τον λόγο ύπαρξης αυτών των παραθύρων μετά το 2015, όταν και δημιουργήθηκε μία οργάνωση με το όνομα «Buchette del Vino» – «Wine Window»- με στόχο την καταγραφή και τη συντήρηση των μικρών αυτών «μνημείων» της Αναγέννησης. Στην πανδημία του Covid-19 πλέον τα είχε εντάξει στην καθημερινότητά του.
Αν και κάποια από αυτά δεν είναι ιδιαιτέρως φανερά, τα περισσότερα πλέον Παράθυρα κρασιού έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και είναι διακοσμημένα με πέτρες και χρώματα. Το σχήμα τους θυμίζει εκκλησιαστική πόρτα σε σχήμα τόξου. Ο κάθε μαγαζάτορας προσπαθούσε να το κάνει όπως ήταν η εξώπορτά του, για να ταιριάζει αισθητικά. Θα έλεγε κανείς ότι κάθε σπίτι είχε δύο πόρτες: την κεντρική είσοδο και το παράθυρο κρασιού. Αν κάποιος θέλει να δει πόσα διαφορετικά Παράθυρα κρασιού υπάρχουν, μπορεί απλά να βάλει hashtag #buchettedelvino στο Instagram και να απολαύσει το scrolling.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Σήμερα υπάρχουν σχεδόν σε όλο τον κόσμο Παράθυρα κρασιού. Από τον Καναδά και την Ταϋλάνδη, μέχρι τη Βραζιλία, το Μεξικό και τη Νέα Υόρκη, όλα διακοσμημένα σύμφωνα με το στυλ και την άποψη του κάθε ιδιοκτήτη. Αυτή όμως η μικρή μεσαιωνική συνήθεια κατάφερε 400 σχεδόν χρόνια μετά να αναβιώσει, για να δώσει μια ευχάριστη νότα χαλάρωσης σε μια περίοδο που δοκιμάστηκαν οι αντοχές του σύγχρονου κόσμου. Μπορεί να πρόκειται για κάτι μικρό και ίσως αδιάφορο για κάποιους, αλλά σε κάποιες φάσεις της ζωής τα Παράθυρα κρασιού ήταν μια μικρή όαση χαράς. Άλλωστε και στην Παλαιά Διαθήκη το λέει ξεκάθαρα: «Οἶνος εὐφραίνει καρδίαν ἀνθρώπου».
Συντάκτης: Κέλλυ Ιακωβίδου
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη
