Ίσως ο πιο γνωστός συγγραφέας της γειτονικής μας Τουρκίας, είναι ο Ορχάν Παμούκ, ο οποίος έχει βραβευτεί με Νόμπελ Λογοτεχνίας. Από το 2008 που κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα «Το Μουσείο της Αθωότητας», ο Ορχάν Παμούκ υποσχόταν ότι θα ανοίξει το ομώνυμο μουσείο. Το 2012, το όνειρό του έγινε πράξη κι έτσι άνοιξε τις πόρτες του το ομώνυμο μουσείο στην Κωνσταντινούπολη.
Πηγή φωτογραφίας: Bookpress
Το μυθιστόρημα παρουσιάζει μια ιστορία αγάπης που διαδραματίζεται μεταξύ του 1974 και της αρχής της δεκαετίας του 2000. Ο Κεμάλ και η Σιμπέλ, είναι δυο παιδιά γνωστών οικογενειών της πόλης κι ετοιμάζονται να παντρευτούν. Ο Κεμάλ συναντά τη μακρινή ξαδέρφη του, Φισούν και μαγεύεται. Από εκείνη τη στιγμή η ζωή του αλλάζει, ενώ γεννιέται ένας έρωτας με μεγάλο κοινωνικό χάσμα μεταξύ των δύο οικογενειών. Όταν η Φισούν πεθαίνει, μετά από χρόνια, ο Κεμάλ αγοράζει το σπίτι της για να το μετατρέψει σε μουσείο, φόρο τιμής προς εκείνη αλλά και προς τη ζωή που ο ίδιος δεν έζησε. Ένα μουσείο, που θα είναι ταυτόχρονα ο χάρτης μιας κοινωνίας και της καρδιάς του.
Πηγή φωτογραφίας: Progetto Mediterranea
Το βιβλίο που αφορά την ιστορία αυτή, είναι παγκόσμιο best-seller κι εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να διαβάζεται από χιλιάδες αναγνώστες. «Ένα βιβλίο για τον ανεκπλήρωτο έρωτα, άξιο να σταθεί πλάι στη Λολίτα, στη Μαντάμ Μποβαρύ, και στην Άννα Καρένινα. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση του Κεμάλ διατρέχει τις δεκαετίες, παρουσιάζοντας ένα γοητευτικό παλίμψηστο από συγγενείς και φίλους, τη ζωή και τα ήθη της μπουρζουαζίας στην Ιστανμπούλ» δήλωσαν οι Financial Times. Δεν είναι απαραίτητο να έχεις διαβάσει το βιβλίο, όμως, για να επισκεφτείς το μουσείο. Μπορείς να ξεψαχνίσεις όλα όσα έχει να σου προσφέρει, αν απλώς μεταβείς στη γειτονιά Cukurcuma, Beyoglu, μια από τις τοποθεσίες που περιγράφονται στο βιβλίο. Θα το βρεις να στεγάζεται σε ένα κόκκινο σπίτι του 19ου αιώνα, πολύ κοντά στην πλατεία Ταξίμ.
Πηγή φωτογραφίας: International Traveller
Όσο προς το τι περιλαμβάνει, πάνω κάτω οτιδήποτε είχε ακουμπήσει η Φισούν, τα οποία και μάζευε για χρόνια ο Κεμάλ, ακόμη κι αν έπρεπε να κλέψει αντικείμενα από το σπίτι της. Όπως αφηγείται ο ίδιος, μέσα στο βιβλίο, το μουσείο θα είναι «για πάντα ανοιχτό στους εραστές που δε θα βρίσκουν στην Κωνσταντινούπολη άλλο μέρος για να φιληθούν». Ένα μουσείο όπου «θα μπορούσα να εκθέσω τη ζωή μου, που όλοι θεωρούσαν ότι σπατάλησα, όπου θα μπορούσα να διηγηθώ την ιστορία μου μέσα από τα αντικείμενα που είχε αφήσει πίσω της η Φισούν, σαν ένα μάθημα για όλους μας».
Το μουσείο χωρίζεται σε 4 ορόφους και σε κάθε περιοχή του, δίνεται ένας αριθμός. Το πιο γνωστό έκθεμα είναι ο τοίχος που καλύπτεται από τσιγάρα με την ημερομηνία που χρησιμοποιήθηκαν -4213 γόπες!-. Όπως αναφέρεται στο βιβλίο «Στα οκτώ χρόνια που πήγαινα στο σπίτι των Κεσκίν μάζεψα κι έκρυψα 4.213 γόπες της Φισούν. Η άκρη κάθε αποτσίγαρου είχε ακουμπήσει στα ρόδινα χείλη της, είχε αγγίξει το στόμα της, είχε ακουμπήσει στη γλώσσα της, όπως καταλάβαινα καμιά φορά από το φίλτρο τους που ήταν υγρό και τις περισσότερες φορές βαμμένο όμορφα κόκκινο από το κραγιόν της».
Πηγή: The Australian
Τα υπόλοιπα αντικείμενα της συλλογής είναι ένας συνδυασμός των πραγμάτων, όπως το πιρούνι με το οποίο έτρωγε, ένα μισό-δαγκωμένο χωνάκι, μερικά μπιμπελό, ασπρόμαυρες φωτογραφίες, πιατάκι με ντολμαδάκια ή ακόμη και τα ρούχα που φορούσε. Τα αντικείμενα είναι χωρισμένα σε 83 βιτρίνες που ακολουθούν τη σειρά των κεφαλαίων του βιβλίου. Το μουσείο μέσα από τα εκθέματα προσπαθεί να παρουσιάσει τον έρωτα του Κεμάλ και της Φισούν όπως περιγράφεται στο βιβλίο, με την αριστοκρατική οικογένεια του ενός να έρχεται σε αντίθεση με τη φτωχή οικονομικά οικογένεια του άλλου. Στο τελευταίο όροφο του μουσείο είναι το δωμάτιο του ίδιου του Κεμάλ, το δωμάτιο που (υποτίθεται) έζησε για 7 χρόνια, διηγούμενος στον Παμούκ τη ζωή του. Στο μουσείο μπορείς επίσης να βρεις χειρόγραφα του Παμούκ απ’ όταν έγραφε το ομώνυμο μυθιστόρημα.
Πηγή φωτογραφίας: The Museum Of Innocence | istanbul.com
Ο Ορχάν Παμούκ χρειάστηκε περισσότερο από 12 χρόνια και πολύ περισσότερα από τα 1,5 εκατ. δολάρια που του πρόσφερε το Νόμπελ του 2006 προκειμένου να υλοποιήσει το μουσείο. Όπως δήλωσε ο ίδιος στην LiFo, «Το Μουσείο της Αθωότητας λειτουργεί με τα εισιτήρια που πληρώνουν οι επισκέπτες. Πριν από 16 χρόνια έβαλα τα χρήματα του Νόμπελ μου σε αυτό και από την ημέρα που αγόρασα το κτίριο αναθάρρησε μέσα μου η μανία του συλλέκτη. Μετά απ’ όλα αυτά τα χρόνια έχω συνειδητοποιήσει ότι οι επισκέπτες έρχονται με διαφορετικά κίνητρα στο μυαλό τους. Νομίζω πάντως ότι προσέρχονται κυρίως από περιέργεια για το μουσείο. Αξίζει να πούμε ότι οι άνθρωποι που έχουν διαβάσει το μυθιστόρημα αγγίζουν μόνο το 25% των επισκεπτών. Επομένως, είτε κάποιος τους το πρότεινε είτε επιθυμούν να έρθουν σε ένα παράξενο και ενδιαφέρον σημείο της Κωνσταντινούπολης. Σίγουρα κάποιοι είναι αναγνώστες των άλλων βιβλίων μου. Αλλά αυτό για το οποίο είμαι βέβαιος είναι ότι πολλοί έρχονται επειδή νομίζουν ότι είναι ένα καταφύγιο για την αγάπη».
Το μουσείο συγκεντρώνει το περισσότερο κόσμο την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου κάθε χρόνο, αφού θεωρείται ένα μέρος εμπνευσμένο από έρωτα. Μέσα στα χρόνια έχουν γίνει πολλές προτάσεις γάμου στον χώρο του. Όπως δήλωσε ο ίδιος στην LiFo: «Πρωταρχικός στόχος του έργου μου δεν ήταν το μουσείο, αλλά να εξηγήσω με ψυχραιμία το περίπλοκο φαινόμενο που ονομάζουμε “έρωτα”. Ουσιαστικά, και το μουσείο είναι απόρροια όλων όσων έχουν να κάνουν με την αγάπη. Με όλα εκείνα που μας συμβαίνουν όταν ερωτευόμαστε. Όλοι μας δεν προσπαθούμε να συλλέγουμε αντικείμενα που να μας θυμίζουν τους αγαπημένους μας;»
Το μουσείο της αθωότητας είναι το πρώτο στον κόσμο που αφιερώθηκε σε ένα έργο μυθοπλασίας κι ό,τι πιο κοντινό στην αποτύπωση του αιώνιου έρωτα κι ένας χώρος που η μυθοπλασία παίρνει σάρκα και οστά. Αν επισκεφτείς την Κωνσταντινούπολη, αξίζει σίγουρα μια στάση.
Συντάκτης: Γεωργία Καλίτση
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
