Όμορφη και παρεξηγημένη δυτική Θεσσαλονίκη

Αχ, Θεσσαλονίκη. Είσαι στ’ αλήθεια τόσο όμορφη όσο λένε; Φημίζεσαι για το λιμάνι, για το Λευκό σου Πύργο, για τα κάστρα και την Άνω Πόλη. Περπατώ στα στενά σου από τότε που γεννήθηκα, βέρα Θεσσαλονικιά με πατρικό στο κέντρο, πάνω απ’ την ξακουστή σου Αριστοτέλους. Όσο κι αν το λατρεύω τούτο το σπίτι, που μου επιτρέπει να πηγαίνω παντού με τα πόδια και με αφήνει να γυρνάω πρωινά χωρίς άγχος ή ρολόγια, υπήρξε μια εποχή που ερωτεύτηκα μια άλλη περιοχή. Ωραίο το κέντρο, μα, έλα, πιάσε το χέρι μου κι άφησέ με να σε οδηγήσω για λίγο δυτικά.

Πολίχνη. Έχεις πάει ποτέ; Για κάποιους η περιοχή είναι άγνωστη, ανεξερεύνητη, μερικοί ακούν πρώτη φορά το όνομά της. Μου φαίνεται τρελό, για μένα αυτή η λέξη θυμίζει εφηβεία, πρώτους έρωτες, φιλίες δυνατές, δειλές γουλιές αλκοόλ και πρώτη δοκιμή καφέ, φραπέ γλυκό με γάλα. Έζησα 3 χρόνια σε τούτη τη δυτική γειτονιά γιατί η ζωή προκύπτει, μα δε θα το άλλαζα ποτέ μου και για τίποτα. Και μην ξεχνάς, είμαι παιδί του κέντρου και το λέω.

Αμπελόκηποι, Σταυρούπολη, Εύοσμος, Νεάπολη, Πολίχνη. Όλες γειτονιές της δυτικής Θεσσαλονίκης. Παρεξηγημένες όμως και παραμελημένες πολύ. Δεν είναι η πρώτη επιλογή για καφέ, ούτε θα τρέξει ο τουρίστας να δει τις ομορφιές τους. Ίσως να έχουν δίκιο, ίσως στ’ αλήθεια να μην είναι τόσο όμορφες.

Ακούγονται πολλά. Και γίνονται. Δεν είναι πάντα ειρηνικές οι μικρές κοινωνίες κι είναι ένα γεγονός που δεν μπορείς να παραβλέψεις. Υπάρχουν, ναι, και δρόμοι ερημικοί και σπίτια εγκαταλελειμμένα. Κόσμος φτωχός ή ξένος και βλέπεις συχνά πρόσωπα που δε μοιάζουν φιλικά. Τα βράδια περπάτησε με προσοχή στα απόμερα στενά γιατί η κυκλοφορία δεν είναι μεγάλη, μα χαμογέλασε στην ελευθερία που σου δίνουν οι άδειοι δρόμοι που δύσκολα πετυχαίνεις αλλού. Στα δυτικά υπάρχει ένα στρατόπεδο, ένα ψυχιατρείο. Κάποτε μια φήμη για ένα μανιακό. Ναι, υπάρχουν οι φήμες, υπάρχουν και τα γεγονότα.

Και τότε γιατί; Γιατί να δώσεις μια ευκαιρία; Για την ψυχή. Έχουν καρδιά τούτες οι περιοχές κι ανθρώπους που γνωρίζονται λες κι είναι σ’ άλλες εποχές, τότε που ο κόσμος χαιρετούσε και σε ήξερε. Για τα μικρά καφέ, εκείνα που πηγαίνεις κάθε μέρα, όχι για τους τοίχους, μα για τους ανθρώπους που συχνάζουν εκεί. Για το κρυμμένο φαγητό, πλήθος τα μαγαζιά με λιχουδιές και νόστιμες κι οικονομικές για ό,τι τραβάει η μέρα κι η όρεξη.

Κι είναι τα πάρκα, οι πλατείες, γεμάτες οι πλατείες δυτικά, γιατί ο κόσμος βγαίνει και κάθεται στα παγκάκια και κοιτάει και συζητά και δεν μπορεί, την νιώθεις την ψυχή στις συνοικίες κι είναι αλλιώτικη απ’ του κέντρου. Μικρά χωριά στη μεγάλη πόλη. Αγαπιούνται.

Είσαι Θεσσαλονικιός και ταυτόχρονα Πολιχνιώτης ή Ευοσμίτης. Παίρνεις το λεωφορείο και συναντάς εκείνο το γνωστό που έχεις να δεις χρόνια και χαίρεσαι και συζητάς για τα παλιά και τίποτα δεν έχει αλλάξει από τότε. Κάνεις μια βόλτα και κάθε στενό έχει μια ιστορία, από τότε που συνέβη εκείνο ή το άλλο κι έχεις να θυμάσαι γιατί οι δρόμοι έχουν πρόσωπο και τα σπίτια όνομα.

Οι φίλοι σου είναι κοντά κι έχετε εκείνο το γνωστό σημείο για να βρίσκεστε. Είναι ωραίες οι βόλτες στα σοκάκια, οδηγούν σε μικρά πάρκα που έχουν πράσινο κι υπάρχουν σπίτια όμορφα, μονοκατοικίες με αυλές για να απορείς: «Είμαι ακόμη άραγε μες στη Θεσσαλονίκη;». Διαμαντάκια κρυμμένα εκεί που δεν τα περιμένεις κι αν ψάξεις, δεν μπορεί, θα βρεις αυτό το διαφορετικό που θα ταιριάξει με τα γούστα σου. Ησυχία, ηρεμία. Και πίστεψέ με, εκεί χιονίζει περισσότερο.

Πόση αδυναμία θα έχω πάντα στα δυτικά! Για το πάρκο της Κρύας Βρύσης που μας φιλοξενούσε ευλαβικά κάθε απόγευμα. Για την πλατεία του Εύοσμου, τη μεγάλη μας έξοδο και την πλατεία των Αμπελοκήπων με το νοστιμότερο παγωτό. Χαίρεται η ψυχή μου να ακούω πως κάποιος μένει εκεί, θαρρείς και μεγαλώσαμε στην ίδια γειτονιά, θαρρείς και παίζαμε ή αράζαμε στα πάρκα μεγαλώνοντας. Κι όλο ανοίγουν καινούρια μαγαζιά κι όλο υπάρχουν νέα πράγματα να κάνεις. Κι όσο ο κόσμος θα στραβώνει όταν ακούει για τα δυτικά, τόσο περήφανη θα είμαι που ήμουν έστω για λίγο μέρος της αλητείας τους.

Γι’ αυτό σου λέω, μην αργείς, έχω να σου δείξω πολλά. Όλες τις δυτικές συνοικίες, το δικό μας West Side αλά Σαλόνικα. Θα σου γνωρίσω ανθρώπους που είναι μάγκες, μόρτηδες, περήφανοι, καταφερτζήδες. Ξέρουν πολλά, γνωρίζουν την περιοχή τους και θα σε καταλάβουν αμέσως πως είσαι ξένος. Γι’ αυτό και θα σου δείξουν τα καλύτερα, τις κρυμμένες ομορφιές που δεν τις ξέρουν πολλοί, αλλά είναι εκεί, μαγεύουν όποιον θελήσει να τις ανακαλύψει.

Στα δυτικά προάστια, χαμένες ατλαντίδες, που λέει κι ο Κορκολής.