Το «σπίτι που χορεύει»: Ένα στολίδι στο αστικό τοπίο της Πράγας

Η Πράγα είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς στην Ευρώπη, τόσο για τη μαγευτική χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρά της, όσο και για την ανοιξιάτικη αίγλη της. Αν την έχεις επισκεφτεί θα έχει σίγουρα πέσει στην αντίληψή σου, περπατώντας στους δρόμους της, ένα κτίριο λίγο «στραβό» κατά μία έννοια, σαν να χορεύει, θα λέγαμε. Το «σπίτι που χορεύει» (The Dancing House) ή αλλιώς γνωστό ως Φρεντ και Τζίντζερ, είναι ένα ντουέτο κτιρίων στην Πράγα και συγκεκριμένα στο Rasinovo nabrezi (όχθη του ποταμού Rasin). Ένα έργο τέχνης, που έχει τη δική του ιστορία.

Σχεδιάστηκε από τον Κροατο-Τσέχο αρχιτέκτονα Vlado Milunic σε συνεργασία με τον Καναδό-Αμερικάνο αρχιτέκτονα Frank Gehry. Μάλιστα, ο Gehry ήταν αυτός που έβγαλε το παρατσούκλι Fred και Ginger στο κτίριο, εμπνευσμένος από τους διάσημους χορευτές Fred Astaire και Ginger Rogers, παρατηρώντας το κτίριο μοιάζει ως ένα ζευγάρι χορευτών. Ο σχεδιασμός του ξεκίνησε το 1992, ενώ ολοκληρώθηκε το 1996. Η αισθητική του είναι αρκετά μοντέρνα και βιομηχανική, σε σύγκριση με τα γύρω κτίρια, αφού βρίσκεται ανάμεσα σε μπαρόκ, γοτθικά και art nouveau κτίρια που είναι τα παραδοσιακά στυλ αρχιτεκτονικής για τα οποία φημίζεται η Πράγα. Ο τότε πρόεδρος της Τσεχίας Václav Havel, υποστήριξε το έργο ελπίζοντας ότι μελλοντικά θα γινόταν κέντρο πολιτιστικής δραστηριότητας. Και τελικά, αποδείχθηκε σωστός.

Ποια είναι όμως η ιστορία πίσω από το κτίριο;

Το «σπίτι που χορεύει» βρίσκεται σε ένα οικόπεδο μεγάλης ιστορικής σημασίας. Το οίκημα που βρισκόταν εκεί, καταστράφηκε από βομβαρδισμούς των ΗΠΑ στην Πράγα το 1945 κι έμεινε κρανίου τόπος μέχρι το 1960, όπου η περιοχή καθαρίστηκε. Το 1992, η ολλανδική ασφαλιστική εταιρεία Nederlanden αγόρασε τη γη και συμφώνησε να χορηγήσει την οικοδόμηση ενός σπιτιού σε αυτή την τοποθεσία. Τότε ήταν που ο Milunic επιλέχθηκε ως κύριος σχεδιαστής του έργου και του ζήτησαν να συνεργαστεί με έναν άλλον παγκόσμιου φήμης αρχιτέκτονα. Η πρώτη επιλογή, ο Γάλλος αρχιτέκτονας Jean Nouvel απέρριψε την ιδέα λόγω των μικρών τετραγωνικών μέτρων, αλλά ο γνωστός Καναδο-Αμερικανός αρχιτέκτονας Frank Gehry αποδέχτηκε την πρόσκληση. Η καλή οικονομική κατάσταση της τράπεζας εκείνη την εποχή επέτρεψε την απεριόριστη σχεδόν χρηματοδότηση στο έργο κι έτσι, οι δυο σχεδιαστές συναντήθηκαν το 1992 στη Γενεύη κι άρχισαν να επεξεργάζονται την αρχική ιδέα του Milunic για ένα κτίριο αποτελούμενο από δυο μέρη, στατικό και δυναμικό, όπως το yin και το yang. Δύο μέρη που θα συμβόλιζαν τη μετάβαση της Τσεχοσλοβακίας από κομμουνιστικό καθεστώς, σε κοινοβουλευτική δημοκρατία.

Το στυλ του κτιρίου χαρακτηρίζεται αποδομιστικό (νέο μπαρόκ για τους αρχιτέκτονες) λόγω του ασυνήθιστου σχήματός του. Το κύριο χαρακτηριστικό αυτού του στυλ αρχιτεκτονικής είναι η έλλειψη αρμονίας στο σχέδιο. Το «χορευτικό» σχήμα αποτελείται από 99 τσιμεντένια πάνελ, το καθένα με διαφορετικό στυλ και διάσταση. Στην κορυφή του κτιρίου υπάρχει μια μεγάλη μεταλλική κατασκευή με το παρατσούκλι «μέδουσα». Κι όλα αυτά τα φαινομενικά αταίριαστα στοιχεία, δένουν με τον πιο αρμονικό τρόπο.

Στο εσωτερικό του κτιρίου, υπάρχουν δύο κύρια μέρη. Το πρώτο μέρος, το θηλυκό, είναι ένας πύργος από γυαλί που στηρίζεται σε καμπυλωτές κολόνες, ενώ το δεύτερο μέρος αποτελείται από ανομοιόμορφα καλούπια και «στραβά» παράθυρα, στα οποία υπάρχουν πλαίσια που προεξέχουν ώστε να δίνουν ένα τρισδιάστατο εφέ. Επίσης, τα τυλιγμένα καλούπια στην πρόσοψη δημιουργούν μια πιο συγκεχυμένη την προοπτική, μειώνοντας ελαφρώς την αντίθεση με τα κτίρια που το περιβάλλουν.

Στην αρχή της κατασκευής του κτιρίου, υπήρχαν έντονες συζητήσεις κι ενδοιασμοί γύρω από την αρχιτεκτονική του και το κατά πόσο μια τέτοια εικόνα θα λειτουργήσει ως παραφωνία στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Πράγας. Πλέον και με την αποδοχή των επισκεπτών, η συζήτηση έχει ηρεμήσει και το κτίριο θεωρείται έργο τέχνης που προσθέτει αξία στο αστικό τοπίο της Πράγας, ενώ αποτελεί σύμβολο επανάστασης κι ελευθερίας.

Σήμερα, στον 7ο όροφο του κτιρίου στεγάζεται το εστιατόριο Ginger & Fred Restaurant, ένα πολυτελές γαλλικό εστιατόριο. Από το εστιατόριο μπορείς να δεις το Κάστρο, την Παλιά και τη Μικρή Πόλη. Στο κτίριο στεγάζονται επίσης, το ξενοδοχείο Dancing House Hotel με θέα στον Μολδάβα, γραφεία και γκαλερί. Είναι ξεκάθαρο ότι αποτελεί πλέον πολιτιστικό κέντρο για τους ντόπιους αλλά και τους τουρίστες, ενώ το 1996 βραβεύτηκε από το αμερικανικό περιοδικό Time στην κατηγορία σχεδιασμού. Το γενικό σχήμα του κτιρίου εμφανίζεται τώρα σε ένα χρυσό νόμισμα 2.000 τσέχικων κορωνών που εκδόθηκε από την Εθνική Τράπεζα της Τσεχίας, στοιχείο που ολοκληρώνει μια σειρά που ονομάζεται «δέκα αιώνες αρχιτεκτονικής».

Το «σπίτι που χορεύει», είναι ένα δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο για όποιον επισκεφτεί την πρωτεύουσα της Τσεχίας. Είναι όμως κι ένα γλυπτό, μια ζωγραφιά στον ορίζοντα της Πράγας και κάπως λυρικά, κι ένα σύμβολο για τους ερωτευμένους. Σίγουρα λοιπόν αξίζει μια φωτογραφία.