Είσαι για roadtrip στα βλαχοχώρια των ελληνοαλβανικών συνόρων;

Σήμερα το άρθρο μου θα το δεις σαν ένα roadtrip με προορισμό στα δυτικά της Ελλάδας κάπου κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Σε υψόμετρο 1430 μέτρων, πάνω στο βουνό Γράμμος και σε απόσταση γύρω στα 50 χιλιόμετρα από την Κόνιτσα θα συναντήσεις το ορεινό βλαχοχώρι Αετομηλίτσα. Ονομάστηκε έτσι το 1928 καθώς μέχρι τότε επικρατούσε η σλαβική του ονομασία «Ντένισκο», που σημαίνει «προσήλιο», δηλώνοντας έτσι και τον γεωγραφικό προσανατολισμό του χωριού. Είναι το πιο ψηλό χωριό από όλα τα υπόλοιπα της περιοχής και αυτό δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να θαυμάσει μία υπέροχη θέα προς τα βουνά αλλά και τη χαράδρα του Αώου.

Πηγή εικόνων: epirusgate.gr

Οι 430 κάτοικοι του χωριού σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, ασχολούνται με την κτηνοτροφία. Επίσης οι περισσότεροι από τους κατοίκους ζουν στο χωριό τους καλοκαιρινούς μήνες αφού το κρύο είναι πολύ και τσουχτερό. Όποιος έχει επισκεφτεί εκείνα τα μέρη, καταλαβαίνει πολύ καλά τι εννοώ! Έτσι λοιπόν, από τις αρχές Ιουνίου, οι κτηνοτρόφοι με τα κοπάδια τους, βγαίνουν να βοσκήσουν τα πρόβατά τους στον Γράμμο ενώ από τις αρχές του φθινοπώρου κατευθύνονται προς Θεσσαλία και Μακεδονία για να ξεχειμωνιάσουν.

Τον 18ο τον 19ο και στις αρχές του 20ού αιώνα η Αετομηλίτσα κατείχε τον τίτλο ενός από τα πιο γνωστά κεφαλοχώρια της Κόνιτσας με ιδιαίτερα σημαντική προσφορά στην οικονομία της περιοχής. Μάλιστα, απαριθμούσε πάνω από 40.000 πρόβατα και η φήμη των βοσκών και εμπόρων του χωριού έφτανε μέχρι την Αυλώνα της Αλβανίας και τη Νιγρίτα των Σερρών. Σημαντική όμως παρουσία επέδειξε και κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου το 1940 αλλά και του εμφυλίου. Λέγεται ότι κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα, δημιούργησαν ένοπλες ομάδες για την απελευθέρωση της Μακεδονίας, και έτσι στη συνέχεια οι κάτοικοί του βρέθηκαν διάσπαρτοι σε Έδεσσα, Φλώρινα, Σέρρες, αλλά και σε άλλες πόλεις και χωριά της Μακεδονίας. Επίσης, η Αετομηλίτσα είναι γνωστή και για τις σφοδρές μάχες που δόθηκαν εκεί την περίοδο του εμφύλιου αφού σε αυτό το υψόμετρο έδρασε και εδραιώθηκε η κυβέρνηση του βουνού και το αρχηγείο του δημοκρατικού στρατού. Δυστυχώς όπως ήταν αναμενόμενο, λόγω πολέμου η περιοχή υπέστη αρκετά μεγάλες καταστροφές με αποτέλεσμα οι κάτοικοι της να την εγκαταλείψουν για άλλους πιο ήρεμους τόπους.

Στη σημερινή εποχή στο χωριό διατηρείται μία ήπια κτηνοτροφική δραστηριότητα αλλά κυρίως  είναι ο ιδιαίτερος τόπος παραθερισμού των κατοίκων που ζουν στο εξωτερικό αλλά και σε μέρη της υπόλοιπης Ελλάδας. Όταν οι ντόπιοι ξαναμαζεύονται κάτω από τα πλατάνια τις πλατείας και ανταλλάσσουν τα νέα του χειμώνα, που πέρασαν μακριά από το χωριό τους, τότε η Αετομηλίτσα ζωντανεύει ξανά και σφίζει από ζωή. Αξίζει να βάλεις αυτόν τον προορισμό στη λίστα σου, Φυσικά να πας μόνο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και ιδιαίτερα θα σου πρότεινα να πας τον Αύγουστο για να πάρεις μία μοναδική γεύση από παραδοσιακό ηπειρώτικο πανηγύρι. Όταν πας, μην ξεχάσεις να επισκεφτείς το νεόκτιστο ορειβατικό καταφύγιο χωρητικότητας 20 ατόμων, που λειτουργεί όλο το χρόνο και στο οποίο προσφέρεται και εκλεκτό φαγητό αλλά και να ακολουθήσεις μία από τις ορειβατικές διαδρομές που ξεκινούν από το χωριό. Μην παραλείψεις να δοκιμάσετε τα εκλεκτά τυριά που παράγονται στο Ντένισκο, όπως το μανούρι –που τοπικά λέγεται «ούρδα»-  αλλά και τα αγνά νόστιμα κρέατα. Υπάρχουν ενοικιαζόμενα δωμάτια για να διανυκτερεύσεις καθώς και ταβέρνες και καφέ για να απολαύσεις τοπικά φαγητά αλλά κυρίως το φημισμένο ηπειρώτικο τσίπουρο.

Έξτρα tip: Στον δρόμο σου θα βρεις τη διαδρομή που θα σε οδηγήσει στο Μπουραζάνι που έχει ένα υπέροχο περιβαλλοντικό πάρκο άγριας ζωής που θα έχεις τη δυνατότητα να περιπλανηθείς ανάμεσα σε αλεπούδες, ελάφια και ζαρκάδια αλλά και την εκκλησία της Παναγίας της Μολυβδοσκέπαστης, ακριβώς μία ανάσα από τα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας. Αξίζει να την επισκεφθείς και φυσικά να περπατήσεις κυριολεκτικά δίπλα στο ποτάμι.

Πηγή κεντρικής εικόνας: wikipedia