Το χωριό του Άγιου Βασίλη στο Ροβανιέμι της Λαπωνίας είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς στον κόσμο. Χιλιάδες επισκέπτες ταξιδεύουν κάθε χρόνο στον χιονισμένο βορρά της Φινλανδίας για να γνωρίσουν τον Άγιο Βασίλη, να φωτογραφηθούν μαζί του και να περιηγηθούν στο θεματικό πάρκο που περιλαμβάνει ταχυδρομείο, εργαστήρια ξωτικών και καταστήματα γεμάτα χριστουγεννιάτικες δημιουργίες. Ωστόσο, πίσω από την παραμυθένια πρόσοψη, το χωριό αυτό κρύβει μια λιγότερο γνωστή αλλά εξίσου εντυπωσιακή λειτουργία: είναι και ένα π0λεμικό καταφύγιο.
Ένας Κρυφός Ρόλος με Ιστορική Βάση
Η Φινλανδία, λόγω της στρατηγικής της θέσης και των ιστορικών της εμπειριών, έχει αναπτύξει ένα εκτεταμένο δίκτυο πολεμικών καταφυγίων μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα από αυτά τα καταφύγια βρίσκεται κάτω από το θεματικό χωριό του Άγιου Βασίλη, κατασκευασμένο μέσα σε έναν λόφο ύψους 50 μέτρων. Ο χώρος αυτός είναι σχεδιασμένος για να παρέχει ασφάλεια σε έως και 3.600 άτομα σε περίπτωση βομβαρδισμού, χημικής ή πυρηνικής επίθεσης.
Αυτό το καταφύγιο, όπως και τα υπόλοιπα 50.000 που υπάρχουν στη χώρα, εξυπηρετεί διπλό ρόλο: σε καιρό ειρήνης, αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο, ενώ σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, μπορεί να μετατραπεί σε ένα πλήρως λειτουργικό καταφύγιο μέσα σε λίγες ώρες.
Υποδομές και Δυνατότητες
Το καταφύγιο διαθέτει όλες τις απαραίτητες υποδομές για την επιβίωση των ανθρώπων που θα καταφύγουν εκεί. Υπάρχουν κρεβάτια κατασκήνωσης, κιτ πρώτων βοηθειών και εξοπλισμός για τη διάνοιξη σηράγγων προς την επιφάνεια σε περίπτωση κατάρρευσης. Ένα ξεχωριστό πηγάδι παρέχει πόσιμο νερό, αν και οι επισκέπτες καλούνται να φέρουν δικό τους φαγητό.
Εντυπωσιακά, το σχέδιο προβλέπει ότι ορισμένα παιχνίδια και δώρα θα παραμείνουν στον χώρο για να προσφέρουν ανακούφιση και χαρά στα παιδιά που μπορεί να χρειαστεί να βρουν καταφύγιο εκεί. Αυτό τονίζει την ανθρώπινη διάσταση του καταφυγίου, καθιστώντας το έναν χώρο όπου λαμβάνεται υπόψη και η ψυχολογική υποστήριξη των πιο ευάλωτων.
Μια Χώρα Έτοιμη για το Χειρότερο
Η κατασκευή καταφυγίων όπως αυτό του Άγιου Βασίλη είναι μέρος της στρατηγικής της Φινλανδίας για την αντιμετώπιση πιθανών απειλών, κυρίως λόγω της εγγύτητας της με τη Ρωσία και των 1.300 χιλιομέτρων κοινών συνόρων. Τα καταφύγια έχουν σχεδιαστεί ώστε να εξυπηρετούν περίπου το 80% του πληθυσμού των 5,5 εκατομμυρίων Φινλανδών.
Οι υπόγειοι αυτοί χώροι φιλοξενούν συνήθως δημόσιες πισίνες, αθλητικά κέντρα ή γκαράζ, αλλά είναι πάντα έτοιμοι να επιστρέψουν στον πρωταρχικό τους ρόλο. Επιπλέον, οι ιδιώτες προμηθευτές της χώρας πληρώνονται από την κυβέρνηση για να διατηρούν αποθέματα τροφίμων, καυσίμων και φαρμάκων, διασφαλίζοντας την επάρκεια σε περίπτωση κρίσης.
Από τη Χαρά στην Ασφάλεια
Το θεματικό χωριό του Άγιου Βασίλη στο Ροβανιέμι δεν είναι απλώς ένας μαγικός προορισμός για μικρούς και μεγάλους. Είναι επίσης ένα παράδειγμα της ετοιμότητας και της αποφασιστικότητας της Φινλανδίας να προστατεύσει τον λαό της.
Η διπλή αυτή χρήση του χώρου, τόσο ως τουριστικό αξιοθέατο όσο και ως καταφύγιο, αποδεικνύει ότι ακόμη και τα πιο φαντασμαγορικά μέρη μπορούν να έχουν έναν σημαντικό ρόλο στην ανθρώπινη επιβίωση. Σε περίπτωση κρίσης, το χριστουγεννιάτικο πνεύμα του χωριού θα δώσει τη θέση του στη λειτουργικότητα, αλλά θα συνεχίσει να προσφέρει ασφάλεια και, έστω και υπό δύσκολες συνθήκες, μια αίσθηση ελπίδας.
