Συνοικία Ουζιέλ: Άρωμα άλλης εποχής κρυμμένο στη Θεσσαλονίκη

Θυμάσαι από τις παλιές καλές ελληνικές ταινίες κάτι γειτονιές με πλακόστρωτα, μικρά αρχοντικά σπίτια και αυλές με ανθισμένους κήπους; Άραγε να υπάρχουν ακόμη τέτοιες γειτονιές; Ή μήπως μας έχουν κατακλύσει πια τα μπετά και οι απρόσωπες πολυκατοικίες; Κι όμως, εδώ στη Θεσσαλονίκη, κρυμμένη καλά μέσα στην πόλη ώστε να μείνει ανέγγιχτη από τον χρόνο και τον εκσυγχρονισμό, έχουμε μια τέτοια γειτονιά. Τον συνοικισμό Ουζιέλ.

Ο συνοικισμός Ουζιέλ είναι χτισμένος στην περιοχή Ντεπώ της Θεσσαλονίκης, στην ανατολική πλευρά της πόλης. Αν και απέχει λίγα χιλιόμετρα από το κέντρο της, φαντάζει σαν μια γειτονιά αυτόνομη, που αρνήθηκε να ακολουθήσει την υπόλοιπη πόλη στο πέρασμα του χρόνου και παραμένει σε μια παλιά και ρομαντική εποχή. Αποτελείται από είκοσι οχτώ αριθμημένες οικίες με κοινά χαρακτηριστικά και κοινά αρχιτεκτονικά στοιχεία. Πρόκειται για μια γειτονιά με είκοσι οχτώ μικρά αρχοντικά σπίτια. Ψηλοτάβανα, με κεραμιδοσκεπές να δίνουν χρώμα μέσα στο γκρίζο μουντό της πόλης. Τα ξύλινα πορτοπαράθυρα με τα, επίσης ξύλινα, γλυπτά που στολίζουν τις σκεπές, προσδίδουν την αρχοντιά των κτισμάτων. Τα στενά πλακόστρωτα δρομάκια χαρίζουν μια απόλυτη γαλήνη, καθώς καθιστούν αδύνατη την πρόσβαση οχημάτων. Και οι αυλές. Εκείνες οι αυλές με τις τριανταφυλλιές και τα νυχτολούλουδα προσφέρουν ευωδίες αλλά και μια ανάσα οξυγόνου στο τόσο επιβαρυμένο από τα καυσαέρια κέντρο της πόλης.

Αν θέλουμε να να ανατρέξουμε στην αρχή του συνοικισμού Ουζιέλ, θα πρέπει να πάμε πολλά χρόνια πίσω και συγκεκριμένα στο πολύ μακρινό 1927. Ήταν τότε που ο αρχιτέκτονας αλλά και μέτοχος της εταιρείας Τροχιοδρόμων Θεσσαλονίκης, Δαυίδ Ουζιέλ, σκέφτηκε να χτίσει ένα συγκρότημα κατοικιών κοντά στην αποθήκη -ή αλλιώς Depot (έτσι πήρε και το όνομα της η περιοχή)- της εταιρείας. Το σχεδιασμό των κτιρίων ανέλαβε ο περίφημος επίσης αρχιτέκτονας, Ζακ Μοσέ, έργα του οποίου είναι ακόμα και σήμερα γνωστά, με σημείο αναφοράς το κτίριο του κινηματογράφου «Ολύμπιον», όπου κάθε χρόνο διεξάγεται το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Πάρα όμως τα σχέδια του Ουζιέλ, οι εργαζόμενοι στα τραμ δεν έμειναν ποτέ σε εκείνα τα σπίτια. Ωστόσο δεν έμειναν αναξιοποίητα. Για ένα μεγάλο διάστημα παραχωρήθηκαν στο εργοστάσιο της Αλλατίνη (κεραμοποιίας αρχικά και επεξεργασίας αλεύρων και σιτηρών στη συνέχεια) που επίσης έδρευε στην περιοχή. Με την πάροδο του χρόνου και καθώς οι εγκαταστάσεις του εργοστασίου μεταφέρθηκαν σε άλλη περιοχή, οι οικίες πωλήθηκαν σε ιδιώτες.

Το 1984 ο συνοικισμός Ουζιέλ ανακηρύχθηκε σε διατηρητέο οικισμό. Από τότε μέχρι και σήμερα χρειάστηκε να γίνουν εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης, είτε από τους ιδιοκτήτες των οικιών είτε από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες. Όποτε όμως χρειάστηκε να γίνει αυτό, πάντοτε γινόταν με απαραίτητη προϋπόθεση τη διατήρηση του αρχιτεκτονικού ύφους των κτιρίων. Οτιδήποτε «εκσυγχρονιστικό» δε χωράει στη γειτονιά. Μόνο κάποια λίγα κτίρια έχουν υποστεί τις φθορές του χρόνου. Αυτά τα κτίρια παραμένουν ακόμα χωρίς ιδιοκτήτη, με αποτέλεσμα να φθείρονται καθώς παλαιώνουν. Εξακολουθούν όμως να είναι κι αυτά κομμάτια της ιστορίας του συνοικισμού.

Εδώ στη Θεσσαλονίκη είμαστε πολύ τυχεροί που έχουμε το συνοικισμό Ουζιέλ. Μια γειτονιά που μοσχοβολάει γεράνι και γιασεμί. Φρεσκοψημένο ελληνικό καφέ, λουκούμι τριαντάφυλλο και αντηχεί ήχους από την περιπλανώμενη λατέρνα. Αν είσαι επισκέπτης στην πόλη, έλα να κάνεις έναν περίπατο στη γειτονιά. Πίστεψέ με, θα τον θυμάσαι για πάντα.

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!