Στο άκουσμα της λέξης «κανονικότητα» έρχονται στο μυαλό δυο έννοιες: η «επανάληψη» και το «φυσιολογικό». Για μερικούς ανθρώπους η επανάληψη συνδέεται άμεσα με τη ρουτίνα και ως επακόλουθο με την πλήξη. Άλλοι βρίσκουν ασφάλεια στην επανάληψη και την αναζητούν σε κάθε τομέα της ζωής τους. Τι ορίζουμε όμως ως κανονικότητα και ποιος την ρυθμίζει;
Στο λεξικό «κανονικότητα» είναι η ακριβής τήρηση του κανόνα, να συμβαίνουν δηλαδή τα γεγονότα όπως συνηθίζουν ή όπως έχει οριστεί. Στην πραγματικότητα όταν μιλάμε για κανονικότητα εννοούμε μία αλληλουχία γεγονότων που βάζουμε με το πνεύμα μας σε σειρά. Λέξη-κλειδί αποτελεί το πνεύμα. Η κοινωνική κανονικότητα οφείλει να διέπεται από ηθική και ενίσχυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Υπάρχουν πολλές κανονικότητες σε διάφορα επίπεδα και με διαφορετική υπόσταση όχι μόνο μεταξύ κοινωνιών αλλά και ατόμων. Η προσωπική κανονικότητα είναι ουσιαστικά ο τρόπος ζωής του καθενός. Για κάποιους φυσιολογική είναι η πρωινή γυμναστική ενώ για άλλους να γευματίζουν συγκεκριμένη ώρα.
Θα λέγαμε ότι ο άνθρωπος μετά από κάποια ηλικία αναζητά τη σταθερότητα στη ζωή του. Από μικροί επιλέγουμε τι θα σπουδάσουμε προκειμένου να εξασφαλίσουμε μια ικανοποιητική καριέρα που θα μας παρέχει επαρκείς πόρους ώστε να πορευτούμε ομαλά τις επόμενες δεκαετίες. Το διάγραμμα της ζωής μάς έχει παρουσιαστεί με τον εξής τρόπο: Δούλεψε σκληρά στα νιάτα σου για να αποκτήσεις ξέγνοιαστα γεράματα. Μέχρι ένα σημείο αυτό είναι λογικό καθώς όσο τα χρόνια αυξάνονται, οι αντοχές μειώνονται. Έρχεται όμως όντως η ξεγνοιασιά ή κυνηγάμε κάτι άπιαστο;
Οι άνθρωποι είμαστε ανικανοποίητα όντα. Η επίτευξη της κανονικότητας αποτελεί έναν ευμετάβλητο στόχο με αρκετές αποτυχίες που συχνά μας φτάνουν στη διαπίστωση ότι προσδοκούμε πολλά. Δεν το συσχετίζω σε καμία περίπτωση με τη φιλοδοξία. Το να έχει κανείς φιλοδοξίες είναι χρήσιμο χαρακτηριστικό που πέρα από κίνητρο προσφέρει επιπλέον νόημα στην καθημερινότητά του. Πολλές φορές όμως βλέπουμε το δέντρο και όχι το δάσος. Βλέπουμε τον στόχο και τίποτα πέρα από αυτό. Αποζητούμε την κανονικότητα, την ιδανική δουλειά που θα μας απαλλάξει από τα οικονομικά άγχη και ταυτόχρονα θα μας αφήνει χρόνο να απολαύσουμε τις υπόλοιπες πτυχές της ζωής. Ψάχνουμε διαρκώς την ευημερία και επειδή η ζωή δεν είναι μια ευθεία γραμμή αλλά έχει πολλές καμπύλες, απογοητευόμαστε και συνεχίζουμε το κυνήγι ενώ μπορεί να είμαστε ήδη εκεί. Δε βλέπουμε το δάσος. Νομίζουμε ότι όταν έρθει η σταθερότητα θα το καταλάβουμε και μετά όλα θα βαίνουν καλώς. Δεν ξέρουμε τι ακολουθεί μετά την επίτευξη και υποσυνείδητα δε φτάνουμε ποτέ στον στόχο.
Στην παιδική ηλικία θεωρούμε ότι έπειτα από μια συγκεκριμένη ηλικία θα τα έχουμε εξασφαλίσει όλα και θα είμαστε πλήρως συνειδητοποιημένοι. Όσο μεγαλώνουμε όμως, τόσο πιο μικροί νιώθουμε μπροστά στις προκλήσεις της ζωής. Μερικές φορές νιώθουμε αδύναμοι απέναντί της και μπορεί να καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε συνθήκες που υπερβαίνουν τις αντοχές μας. Μπορεί να κληθούμε να φροντίσουμε καταστάσεις ενώ δεν μπορούμε να διακρίνουμε τις δικές μας επιθυμίες. Κακά τα ψέματα, είμαστε τρωτοί. Οι συγκυρίες μάς τρώνε αλλά μετά σιγά-σιγά οι ίδιοι αναδομούμε τον εαυτό μας. Οπότε αντί να νιώθουμε αδικημένοι και να νομίζουμε ότι το σύμπαν (ή το κάρμα) μάς χρωστάει κάτι, ας πάρουμε χαμπάρι ότι αυτό είναι το καλούπι της ζωής.
Εφόσον, λοιπόν, η ευημερία είναι προσωρινή, τι χρειαζόμαστε για να ισορροπήσουμε; Πώς μπορούμε να νιώσουμε αυτές τις μικρές στιγμές που ο νους αδειάζει και δεν τρέχει να πιάσει τα άπιαστα; Σίγουρα το κλειδί δεν είναι η στασιμότητα. Η στάσιμη ζωή φέρνει πλήξη και απάθεια. Άρα χρειαζόμαστε το αντίθετο. Εξέλιξη και κυρίως σε προσωπικό επίπεδο.
«Η κανονικότητα είναι ένας πλακόστρωτος δρόμος. Είναι άνετος για να περπατάς σ’ αυτόν αλλά δε φυτρώνουν λουλούδια», Vincent van Gogh.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.