Πρόσωπα που άλλαξαν τη ροή της νεότερης ιστορίας, που πάλεψαν και πέτυχαν κάτι σημαντικό κοινωνικά· σε μια απλή αναζήτηση, τα άτομα που θα εμφανιστούν πρώτα, είτε ανατρέχοντας σε κάποιο βιβλίο ιστορίας, είτε online, θα είναι κυρίως άντρες ή γυναίκες κατά κύριο λόγο cisgender και σχεδόν όλοι straight.
Υπάρχουν, όμως, και πολλά transgender άτομα που έμειναν στην ιστορία για όσα κατάφεραν. Γυναίκες transgender που έβαλαν το λιθαράκι τους ώστε να δημιουργήσουν έναν κόσμο ισότητα κι αποδοχής, πέρα από κοινωνικούς αποκλεισμούς.
Στη γλώσσα της εποχής τους, μπορεί να μην αποκαλούσαν τον εαυτό τους “transgender” λόγω του ότι οι ορισμοί εξελίσσονται με τα χρόνια, πρόκειται όμως για γυναίκες που άνοιξαν τον δρόμο για τα transgender και μη άτομα, σε διάφορους τομείς της καθημερινότητας, ενώ υπήρξαν η φωνή για όσ@ ένιωθαν ότι δεν μπορούν να μιλήσουν.
Marsha P. Johnson 1945 – 1992
Η Marsha P. Johnson, μαζί με τη Sylvia Rivera κι άλλα τρανς άτομα που ανήκουν στη μαύρη κοινότητα, πιστώνονται την έναρξη της ιστορικής εξέγερσης του Stonewall το 1969. Τον Ιούνιο του 1969, η αστυνομία εισέβαλε στο Stonewall Inn, ένα γκέι μπαρ στη Νέα Υόρκη, μιας και την εποχή εκείνη ήταν συχνό φαινόμενο η αστυνομία να κάνει εφόδους σε αντίστοιχα μπαρ και να συλλαμβάνει κόσμο που απλώς έπινε το ποτό του. Εκείνη τη μέρα, η Johnson κι άλλοι που βρίσκονταν εκεί, όμως, αποφάσισαν να αντισταθούν. Η διαμαρτυρία που ακολούθησε διήρκεσε έξι ημέρες και θεωρείται η απαρχή του σύγχρονου κινήματος για τα δικαιώματα των LGBTQ+ ατόμων. Το πρώτο Pride πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του επόμενου έτους για να τιμήσει την εξέγερση αυτή.
Η Johnson παρέμεινε γνωστή ακτιβίστρια και σύμβολο του αγώνα κατά του AIDS, καθώς και σημείο αναφοράς για τα transgender άτομα, μέχρι και τον θάνατό της. Η συμβολή της, όμως, έχει γραφτεί με χρυσά γράμματα στην αιωνιότητα.
Sylvia Rivera 1951 – 2002
H Sylvia Rivera, φίλη της Marsha Johnson, συμμετείχε, επίσης, στην εξέγερση του Stonewall το 1969, ενώ θεωρείται από τους πρώτους ανθρώπους που αντιμετώπισαν την αστυνομία.
Μετά το Stonewall μαζί με τη Johnson ίδρυσαν το Street Transvestite Action Revolutionaries House (STAR), το πρώτο καταφύγιο για LGBTQ+ νέους στις ΗΠΑ και η πρώτη οργάνωση με επικεφαλής μαύρες τρανς γυναίκες. Οι δύο τους, ήταν επίσης σ3ξεργάτριες κι άστεγες για μεγάλο μέρος της ζωής τους κι αυτό τις οδήγησε στο να δουν ότι οι ανάγκες των μη συμβατών με το βιολογικό τους φύλο κι άστεγων νέων δεν καλύπτονταν από τις ομάδες για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων της εποχής. Αυτός ήταν κι ο λόγος που ίδρυσαν το STAR House, ως λύση.
Η Sylvia αφιέρωσε τη ζωή της στον ακτιβισμό με το έργο της να συνεχίζεται μέσω του Sylvia Riviera Law project ως και σήμερα. Πρόκειται για έναν οργανισμό νομικής βοήθειας που εξυπηρετεί άτομα χαμηλού εισοδήματος ή άτομα που είναι τρανς, ιντερσεξ ή/και non binary.
Christine Jorgensen 1926 – 1989
Η Christine Jorgensen είναι η πρώτη τρανς γυναίκα που έκανε δημόσια τη διόρθωση φύλου της, στις ΗΠΑ. Πριν τη μετάβασή της, υπηρέτησε ως υπάλληλος του στρατού κι έπειτα, αγκάλιασε τα μέσα, ξεκινώντας καριέρα ως τραγουδίστρια με πιο γνωστό τραγούδι το “I enjoy being a Girl’.
Το 1950, έμαθε για έναν Δανό γιατρό, τον Christian Hamburger, ο οποίος πειραματιζόταν με τη «θεραπεία φύλου» με χρήση ορμονών, όπως την αποκαλούσε. Κάπως έτσι, ξεκίνησε κι η ίδια να κάνει ορμονικές ενέσεις, ώσπου μερικά χρόνια αργότερα ταξίδεψε στη Δανία κι έκανε εγχείρηση διόρθωσης φύλου. Η Jorgensen ονόμασε τον εαυτό της Christine προς τιμήν του γιατρού της. Όταν επέστρεψε από τη Δανία, είχε γίνει πρώτο θέμα στις ειδήσεις κι έδωσε σημαντική ορατότητα στη διαδικασία φυλομετάβασης.
Πέθανε το 1989 από καρκίνο.
Lili Elbe 1882 – 1931
Όπως η Christine Jorgensen ήταν η πρώτη γυναίκα που δημοσιοποίησε τη διόρθωση φύλου της στις ΗΠΑ, η Lili Elbe ήταν η πρώτη που έκανε χειρουργική επέμβαση διόρθωσης φύλου στη Δανία.
Η Lili Elbe, ήταν Δανή ζωγράφος, όπως αναφέρει στην αυτοβιογραφία της “Man Into Woman”. Τα συναισθήματα έμφυλης δυσφορίας ξεκλειδώθηκαν όταν πόζαρε ως γυναίκα για τη σύζυγό της, η οποία ήταν επίσης ζωγράφος. Μάλιστα, τη δεκαετία του 1920 και του 1930, ντυνόταν συχνά με γυναικεία ρούχα έξω από το σπίτι και μερικές φορές συστηνόταν ως αδελφή της, μέχρι που, το 1930 έκανε φυλομετάβαση στη Γερμανία, καθιστώντας την αυτή την κίνηση ως ένα από τα πρώτα άτομα που το κατάφεραν, σε παγκόσμιο επίπεδο. Πέθανε έναν χρόνο αργότερα, μετά από επιπλοκές της μεταμόσχευσης μήτρας· η Lili ήταν η μοναδική τρανς γυναίκα που έκανε μεταμόσχευση μήτρας.
Αποτέλεσε την έμπνευση πίσω από τα έργα “Les Femmes Fatales” της γυναίκας της Gerda Wegener, όπως και για την ταινία “The Danish Girl”,το 2015.
Roberta Cowell 1918 – 2011
Η Roberta Cowell θεωρείται η «πρώτη τρανσέξουαλ γυναίκα της Βρετανίας» κι ήταν από τους πρώτους ανθρώπους που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση διόρθωσης φύλου. Πριν τη μετάβασή της, έζησε μια εντυπωσιακή ζωή με καριέρα ως οδηγός αγώνων Grand Prix κι ως πιλότος πρώτης γραμμής Spitfire κατά των Β Παγκόσμιο Πόλεμο.
Κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, έγινε αιχμάλωτη πολέμου το 1944 και διασώθηκε αρκετούς μήνες μετά, το 1945. Λίγα χρόνια μετά τον πόλεμο, άφησε την οικογένειά της για να βρει βοήθεια για την κατάθλιψη από την οποία έπασχε. Η ψυχιατρική βοήθεια που λάμβανε, τη βοήθησε να συνειδητοποιήσει ότι το ασυνείδητο του μυαλού της ήταν γυναικείο.
Μετά τη μετάβασή της, επέστρεψε στους αγώνες και στις πτήσεις κι έζησε πολλά χρόνια, πεθαίνοντας το 2011 σε ηλικία 93 ετών.
Renee Richards 1934 – παρόν
Η Renne Richards είναι Αμερικανίδα οφθαλμίατρος και πρώην τενίστρια, που αγωνίστηκε επαγγελματικά το 1970. Όταν επέστρεψε στο τένις μετά τη φυλομετάβαση της, μήνυσε την Ένωση Αντισφαίρισης των Ηνωμένων Πολιτειών, τη Γυναικεία Ένωση Αντισφαίρισης και την Επιτροπή Ανοιχτής Πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών για το δικαίωμά της να αγωνίζεται ως γυναίκα. Ήταν από τις πρώτες γυναίκες που ανέλαβαν αυτή τη μάχη και την κέρδισαν.
Η ίδια, σε συνέντευξή της αναφέρει: «Δεν ήμουν ακτιβίστρια. Ήταν μια ιδιωτική πράξη για τη βελτίωση του εαυτού μου, γι’ αυτό που ήθελα να κάνω. Ήθελα να πάω να παίξω τένις, καταλαβαίνεις; Κι ήθελα να σηκωθώ και να πω τι είμαι. Ο γκέι κόσμος με θεωρεί πρωτοπόρα και είμαι περήφανη που το κάνουν. Αλλά ξαπλώνω στο κρεβάτι, νομίζοντας ότι είμαι πρωτοπόρα; Όχι, δεν το κάνω.»
Οι ιστορίες που αναφέραμε είναι μόνο ένα μικρό δείγμα transgender ατόμων που ενέπνευσαν και βοήθησαν τον κόσμο μας να γίνει πιο συμπεριληπτικός. Υπάρχουν πολλές ακόμη ιστορίες ατόμων που συνέλαβαν σε αυτό, τις οποίες μπορεί να μη μάθουμε και ποτέ. Οι παραπάνω γυναίκες ήταν σίγουρα μοναδικές, πρωτοπόρες, ακτιβίστριες -ακόμα κι αν ποτέ δε δέχτηκαν τον τίτλο αυτό- αλλά πάνω από όλα ήταν γενναίες, κι αποφασισμένες να ζήσουν τη ζωή τους όπως ακριβώς ήθελαν οι ίδιες.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου