Σύμφωνα με το wikipedia, ως προβληματικό κι ακατάλληλο εργασιακό περιβάλλον: «ένας χώρος εργασίας που χαρακτηρίζεται από σημαντικά δράματα και διαμάχες, όπου οι προσωπικές διενέξεις συχνά βλάπτουν την παραγωγικότητα». Αλλά πως καταλαβαίνουμε πρακτικά ότι βρισκόμαστε σε ένα τέτοιο περιβάλλον; Υπάρχουν red flags που το προοικονομούν;
Ο ορισμός ενός μη κατάλληλου εργασιακού χώρου μπορεί να είναι δύσκολος, επειδή το ίδιο το περιβάλλον μπορεί να έχει διαφορετικές επιπτώσεις σε κάθε άνθρωπο με βάση το εργασιακό ιστορικό, το στυλ εργασίας, τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του καθενός από εμάς, μεταξύ άλλων παραγόντων. Υπάρχουν όμως κάποια κοινά σημεία κι αυτά είναι τα εξής:
1. Έλλειψη εμπιστοσύνης
Η εμπιστοσύνη είναι κάτι που χτίζεται μεταξύ των ανθρώπων, όπως σε κάθε σχέση άλλωστε. Όμως, το να σε ελέγχουν διαρκώς για το αν δουλεύεις και για το τι κάνεις ακριβώς, δεν είναι βιώσιμο. Η έλλειψη εμπιστοσύνης, προκαλεί στον εργαζόμενο συναισθήματα self-blaming. Κατηγορείς τον εαυτό σου, ότι κάνει κάτι λάθος και δεν σε εμπιστεύονται, γεγονός που συμβαίνει ακόμη και μετά από χρόνια σε μία εταιρεία. Το self-blaming δημιουργεί ανάσφαλεια και αμφισβήτηση των ικανοτήτων σου. Συνήθως τα κάνεις όλα σωστά απλώς επιλέγουν να μη σε εμπιστευτούν.
2. Κουλτούρα επίρριψης ευθυνών
Οι ανώτεροι, κατηγορούν εύκολα τους εργαζομένους τους για τις λάθος αποφάσεις που οι ίδιοι πήραν. Οι υπεύθυνοι μιας ομάδας, ενός μαγαζιού κλπ κατηγορούν πάντα τους υπόλοιπους ότι φταίνε, για κάθε τι που συμβαίνει. Το αληθινό πρόβλημα είναι όταν ολόκληρες επιχειρήσεις υιοθετούν αυτή τη νοοτροπία.Το ψυχολογικό φορτίο που μεταφέρεται σε έναν εργαζόμενο που δέχετε αυτήν τη συμπεριφορά, είναι πολύ μεγάλο για να θυσιάσεις την ψυχική σου ηρεμία. Αν έχεις κολλήσει σε ένα τέτοιο περιβάλλον, σκέψου να αναζητήσεις μια αλλαγή.
3. Έλλειψη εξέλιξης
Πολλοί άνθρωποι σε προβληματικά περιβάλλοντα, πρέπει να τα καταφέρουν όλα μόνοι τους. Δεν υπάρχει η βοήθεια, υποστήριξη και καθοδήγηση που χρειάζεται κάποιος για να αναπτυχθεί. Αυτό επιβαρύνει αρκετά, ειδικότερα τους νέους εργαζόμενους, οι οποίοι απογοητεύονται και νιώθουν ότι δεν έχουν τα κατάλληλα προσόντα για τη δουλειά που έχουν επιλέξει αλλά κι ότι δε θα μπορέσουν να εξελιχθούν ποτέ. Έχεις όλα τα προσόντα και το απέδειξες στον εαυτό σου, παίρνοντας αυτή τη δουλειά εξαρχής. Υπάρχουν χώροι εργασίας που σου προσφέρουν την κατάλληλη καθοδηγήση κι εξέλιξη κι οφείλεις να τους αναζητήσεις.
4. Απουσία ορίων
Οι προβληματικές εργασιακές κουλτούρες συχνά υποστηρίζουν την έλλειψη ορίων κι ενθαρρύνουν τους υπαλλήλους να δίνουν προτεραιότητα στη δουλειά έναντι όλων των άλλων. Περιμένουν από τους υπαλλήλους να δουλεύουν ως αργά – μετά το πέρας του ωραρίου – ακόμη και τα Σαββατοκύριακα και να είναι πάντα διαθέσιμοι να δουλέψουν ή να απαντήσουν σε ερωτήματα που αφορούν τη δουλειά. Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων, δεν πληρώνουν υπερωρίες -προφανώς- και πολλές βασίζονται σε επιχειρήματα όπως «πληρώνεσαι παραπάνω από τους υπόλοιπους», «παντού έτσι είναι» , «αν δε σου αρέσει φύγε». Ατάκες που αγγίζουν οριακά το φάσμα της ψυχολογικής κaκoποiησης. Η προσωπική και κοινωνική ζωή σου έχει αξία, τα εξαντλητικά εργασιακά ωράρια μόνο κακό κάνουν στη ψυχολογία σου.
5. Φυσικά συμπτώματα του εργασιακού άγχους
Διαρκής κόπωση στη δουλειά, νιώθεις ότι το μυαλό σου βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού. Ένας άνθρωπος όταν βρίσκεται σε συνεχή κατάσταση φυγής (flight mode) και στρες για μεγάλο διάστημα, μπορεί να νοσήσει σωματικά και ψυχικά. Θα νιώσει τα συνήθη συμπτώματα του άγχους όπως η έλλειψη ύπνου, η κόπωση, οι κρίσεις πανικού. Η ψυχική κόπωση όμως, επηρεάζει όλους τους τομείς της ζωής μας. Όταν θες απλώς να κλάψεις ή να ουρλιάζεις στη δουλειά για μεγάλο διάστημα, σκέψου την αναζήτηση άλλης εργασίας.
6. Μεγάλος αριθμός παραιτήσεων
Όταν μεγάλος αριθμός ανθρώπων παραιτούνται, υπάρχει πρόβλημα. Σημαίνει ότι υπάρχει έντονη δυσαρέσκεια από την εταιρεία. Πέρα από τις παραιτήσεις, παρατήρησε τους άλλους εργαζόμενους. Όταν οι περισσότεροι από αυτούς δεν απολαμβάνουν τη δουλειά τότε κάτι δεν πάει καθόλου καλά. Όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά, κι αν υπάρχουν τα παραπάνω τότε η επιχειρηση μυρίζει μπαρούτι.
7. Έλλειψη αναγνώρισης
Η δίκαιη αμοιβή κι η αναγνώριση αποτελούν κίνητρα για να μείνεις σε μια δουλειά. Οι εργαζόμενοι δουλεύουν σκληρά επειδή θέλουν την αναγνώριση, τον σεβασμό και την εξέλιξή τους. Παρόλα αυτά, ορισμένες εταιρείες δεν αναγνωρίζουν τις προσπάθειες των εργαζομένων ή απλώς δε θέλουν να τους ανταμείψουν οικονομικά. Οι άδικες μισθολογικές πρακτικές, όπως μεγάλες διαφορές στις αμοιβές για εργαζόμενους στην ίδια θέση, με παρόμοια εμπειρία κι απόδοση, μπορούν να αποθαρρύνουν και τελικά να απομακρύνουν τους εργαζόμενους. Διεκδίκησε ό,τι θεωρείς ότι αξίζεις και μη ρίχνεις τον εαυτό σου.
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Κουτσουρά