Μισογυνισμός 2.0: Η Λένα Μαντά απειλεί να «φυτέψει» όποια πλησιάσει τον άντρα της

Τι είναι χειρότερο από μια μισογυνιστική άποψη; Μια μισογυνιστική άποψη που εκφράζεται από γυναίκα και μάλιστα από μια διάσημη κι επίκαιρη -στα ελληνικά πράγματα- συγγραφέα. Σε πρόσφατη συνέντευξή της στην ερώτηση αν ζηλεύει τον επί πολλά χρόνια σύζυγό της, η συγγραφέας Λένα Μαντά θέλησε να απαντήσει με αφορμή συγκεκριμένο περιστατικό, όπου ένιωσε την ανάγκη να προειδοποιήσει την αντίζηλο, πως αν συνεχίζει να κοιτάει τον άντρα της «θα τη φυτέψει». «Είπα σε μία γυναίκα που κοιτούσε τον άνδρα μου από το διπλανό αμάξι ‘θα σε φυτέψω’. Αν κοιτάξει κάποια τον άνδρα μου, θα της δώσω το μαλλί στο χέρι. Θα ξεμάλλιαζα γυναίκα για τον άνδρα μου αν χρειαζόταν.»

Αυτά τα πολύ ωραία -αν και κάπως light- ακούσαμε από μια γυναίκα που με το αδιαμφισβήτητο συγγραφικό της ταλέντο έχει κρατήσει συντροφιά σε αμέτρητους αναγνώστες και καλώς ή κακώς, επηρεάζει με τον δικό της τρόπο την κοινή γνώμη (να σημειωθεί ότι λόγω της πολύ συμπαθητικής φυσιογνωμίας της, της απλότητας κι αμεσότητας που εκπέμπει, εύκολα γίνεται σημείο ταύτισης για τους αναγνώστες που την ακολουθούν και τη διαβάζουν. Επιπλέον, είναι από όλους αντιληπτό ότι όλα αυτά ειπώθηκαν με χιούμορ, πάνω στη χαλαρότητα τής κουβέντας και στην τελική, ας σηκώσει το χέρι και κάποιος ο οποίος σε κάποια φάση της ζωής της δεν έχει πει κάτι αντίστοιχο.

Αλλά… Εδώ αρχίζουν τα «αλλά». Αρχίζουν τα αλλά γιατί αυτή η δήλωση μπορεί να έγινε υπό καθεστώς χαλαρότητας αλλά είναι δημόσια. Και είναι μία σταγόνα -αξιόλογη όμως- μέσα σε έναν ωκεανό δημόσιων δηλώσεων που κρύβουν μεγάλες δόσεις μισογυνισμού, προέρχονται από γυναίκες κι επιβεβαιώνονται -δυστυχώς- πολλές φορές κι από πράξεις.

Ο μισογυνισμός αυτής της μορφής, είναι διπλά στενάχωρος. Είναι διπλά στενάχωρος -και- γιατί γίνεται και πιο δύσκολα αντιληπτός. Έχει τη μορφή των φράσεων που ήδη προαναφέρθηκαν. Είναι η συνθήκη στην οποία κατηγορείς την «άλλη» που φλερτάρει με «τον δικό σου» και -ω του θαύματος!- τα βάζεις με αυτή που μάλλον είναι κι ελεύθερη κι όχι με αυτόν που είναι δεσμευμένος! Ενώ ξέρεις τους κώδικες του φλερτ, ξέρεις πως φλερτ υπάρχει εκεί που υπάρχει πράσινο φως, έχεις ακούσει ιστορίες απιστίας φίλων σου, εσύ συνεχίζεις να θέλεις να στείλεις στο πυρ το εξώτερον όλες αυτές εκεί έξω που αποτελούν «κινητούς πειρασμούς» για το άβουλο έτερόν σου ήμισυ. Κάνεις δηλώσεις βαρύγδουπες του τύπου «δε σέβονται πλέον οι σημερινές γυναίκες τίποτα. Δε σταματάνε, δεν έχουν όρια, δεν υπολογίζουν τίποτα!» και το χειρότερο είναι ότι το αγαπημένο σου έτερον ήμισυ μπορεί με ελάχιστα λόγια να πυροδοτήσει αυτή σου την έκρηξη και στη συνέχεια να δρέψει τους καρπούς της τακτικής του, βλέποντας εσένα να βγάζεις όλες σου τις ανασφάλειες για το «τρόπαιό σου». Επιβεβαιώνοντάς του έτσι όλα τα στερεότυπα που επικαλούνται οι μισογύνηδες.

Και ποια είναι αυτά; Ότι η γυναίκα δεν μπορεί ανεξέλεγκτα να φλερτάρει. Ο άντρας όμως; Ε ο άντρας είναι άντρας. Και θα κοιτάξει, και θα μιλήσει και θα κάνει ένα κομπλιμέντο παραπάνω. Γιατί έτσι είναι οι άντρες. Η γυναίκα, όμως, ακόμα και σε επίπεδο φλερτ πρέπει αποκλειστικά να παίζει σε ένα ταμπλό.

Τέτοιου είδους μισογυνισμός είναι και η αντίληψη ότι σε άφησε πάντα για κάποια «κατώτερη», αλλά μάλλον «πιο εύκολη και πιο βολική» από εσένα. Τέτοιου είδους μισογυνισμός είναι η διαφορετική στάση που θα κρατήσει η γυναίκα όταν συνυπάρξει σε μια παρέα με μια άλλη δεσμευμένη γυναίκα και με μια αδέσμευτη. Κολλητές στην πρώτη περίπτωση, γέλια, χαρές, κοινά βιώματα. Βουβαμάρα, ψυχρότητα κι ένα διαρκώς απειλητικό βλέμμα μαζί με την προσπάθεια οριοθέτησης της περιοχής της. Ειδικά αν το μήλον της έριδος είναι παρόν, τότε τα υπονοούμενα και οι μπηχτές πάνε κι έρχονται. Τέτοιου είδους μισογυνισμός είναι κι η απαξιωτική στάση ορισμένων γυναικών που ισχυρίζονται ότι έχουν μόνο άντρες φίλους γιατί ρε παιδί μου, για κάποιο λόγο, με καμία γυναίκα δεν τα πήγαν καλά στη ζωή τους λόγω κόμπλεξ και ζήλιας.

Γιατί ο μισογυνισμός που προέρχεται από γυναίκες είναι χειρότερος; Γιατί εμείς οι ίδιες στρεφόμαστε η μία εναντίον της άλλης ενώ θα έπρεπε να είμαστε αφοσιωμένες στα τόσα κοινά πράγματα για τα οποία παλεύουμε καθημερινά. Να το σκεφτούμε λίγο; Η κοινή αφετηρία μιας γυναίκας, το μητρικό ένστικτο και βίωμα, οι κοινές ανησυχίες στον επαγγελματικό στίβο, ακόμα και τα κοινά προβλήματα υγείας και ναι -ας το παραδεχτούμε- οι κοινές εντυπώσεις που αποκομίζουμε όταν μιλάμε για τον αντρικό πληθυσμό αντί να μας φέρουν κοντά, να απογειώσουν τη γυναικεία αλληλεγγύη, αποτελούν συνεχώς αφορμές για να πετάμε τα βέλη μας η μία εναντίον της άλλης. Από bodyshaming μέχρι momshaming, η κριτική καλά κρατεί από γυναίκα προς γυναίκα.

Είναι κρίμα για μια γυναίκα να μισεί μια άλλη γυναίκα. Δυστυχώς, όμως, οι απόψεις που μπορεί έστω και εν αγνοία των προσώπων που τις εκφράζουν να φέρουν ψήγματα μισογυνισμού, υπάρχουν παντού. Είναι στίχοι τραγουδιών. Είναι ατάκες σε σίριαλ. Είναι σε κάθε συζήτηση που περιέχει μια «παρανοϊκά τρελή πρώην». Είναι οι άκρως περιγραφικές «ευχές» γυναικών προς γυναίκα (βλ. περίπτωση Μ. Συνατσάκη, που της έγραψαν να βιαστεί επανειλημμένα και χωρίς σταματημό επειδή εξέφρασε μια άποψη για τις έμφυλες σχέσεις με την οποία δε συμφωνούσαν). Και τέλος, είναι και περιπτώσεις πραγματικής και εκτελεσμένης βίας. Η περίπτωση της επίθεσης με βιτριόλι προς την Ιωάννα Παλαιοσπύρου, πριν λίγα χρόνια, το επιβεβαιώνει. Αλήθεια, ποιος ενόχλησε ποτέ εκείνον τον άνθρωπο που είτε ηθελημένα είτε άθελά του ίσως λειτούργησε ως αιτία για να φτάσει κοντά στον θάνατο κι ακόμα να ταλαιπωρείται η μία γυναίκα και η άλλη να βρίσκεται στη φυλακή; Κανένας. Η ζωή όμως και των δύο γυναικών άλλαξε για πάντα.