Η ντομπροσύνη κρατά λίγους και καλούς

Η ειλικρίνεια είναι απ’ τις μεγαλύτερες αρετές που έχει στα χέρια του το ανθρώπινο είδος. Είναι, φυσικά, δύσκολο να ‘σαι πάντα ειλικρινής κι είναι επίσης επίπονο να ‘ρχεσαι αντιμέτωπος με τις αλήθειες που έχει να σου εκφράσει ο συνομιλητής σου. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που νιώθουν πως για να επιβιώσουν θα πρέπει να καμουφλάρονται πίσω από καλυμμένες κι ωραιοποιημένες αλήθειες, κατά συνθήκη ψεύδη αλλά κι όχι πάντα λευκά ψέματα, αφού κάποτε ίσως βλάπτουν ορισμένους όσα αναληθή λέγονται. Ίσως έτσι κυνηγούν κάποια επαγγελματική ανέλιξη, ίσως ακόμη –όσον αφορά τον σχεσιακό τομέα κι ανεξάρτητα απ’ το είδος της σχέσης– την αμέριστη αποδοχή όλων, τρέφοντας το εγώ τους.

Οι εποχές έχουν αλλάξει, η κρίση έχει χτυπήσει εκτός απ’ τα οικονομικά μας και τις ηθικές αξίες, τις προτεραιότητες και τις αρετές μας. Το ψέμα δείχνει να ‘ναι κάτι εύκολο ανάμεσα στις υπόλοιπες δυσκολίες που μας περιβάλλουν. Έτσι υπάρχει ίσως κι η αίσθηση της αυτοπροστασίας είτε στο «να μη χαλάσουμε τις καρδιές μας» με το αφεντικό/το σύντροφό μας/τους φίλους/τους συγγενείς και γενικά τον περίγυρό μας είτε ακόμη και στο να μη χρειαστεί να έρθουμε κι εμείς αντιμέτωποι με αλήθειες (έχοντας προκαλέσει κάτι τέτοιο) που ναι μεν τις ξέραμε αλλά τις είχαμε καταχωνιάσει βαθιά στο υποσυνείδητό μας. Χτίζουμε, λοιπόν, τις ζωές μας μέσα στο ψέμα, κάνοντάς το ασπίδα προστασίας.

Σε μια τέτοια μαζικότητα, οι ειλικρινείς άνθρωποι που έχουν το θάρρος της γνώμης τους ξεχωρίζουν σαν φωτεινά αστέρια σε νεφελώδεις ουρανούς. Δεν υπάρχει τίποτε πιο γοητευτικό απ’ το να έχεις γνώμη και να έχεις το θάρρος να την εκφράσεις μπροστά στους άλλους. Να μιλάς με το χέρι στην καρδιά, να έχεις εμπεριστατωμένη άποψη και να την εκφράζεις με ευθύτητα αλλά και σεβασμό παράλληλα στο συνομιλητή σου.

Φυσικά, οφείλεις να καταλαβαίνεις πως αυτή σου την άποψη θα πρέπει να την εκφράζεις μόνο στον άμεσα ενδιαφερόμενο κι όχι σε τρίτους. Οι καθαρές κουβέντες, η ντομπροσύνη, όπως την έλεγαν οι παλιοί, είναι μια αρετή που μόνο μπροστά μπορεί να σε οδηγήσει. Η δυνατότητά σου να μπορείς να κοιτάς τους άλλους στα μάτια, να τους αντιμετωπίζεις στα ίσα και να μπορείς, με αυτόν τον τρόπο, να συνάπτεις ουσιαστικές σχέσεις που να έχουν βάθος και διάρκεια, σε ξεχωρίζει απ’ το σωρό και σε τοποθετεί αυτομάτως στις πρώτες θέσεις στην καρδιά και το μυαλό των ανθρώπων που σε συναναστρέφονται.

Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι δεκτικοί στο να ακούνε αλήθειες. Δεν είναι εύκολο για όλους να έρθουν αντιμέτωποι με την πραγματικότητα. Βασικά, είναι μάλλον πολύ δύσκολο. Οι άνθρωποι συνήθισαν να στέκονται στην επιφάνεια, να μην εισχωρούν στο βάθος, να μη πολυαναλύουν τις πράξεις τους κι όταν κάποιος τους φέρνει σε τέτοια θέση αντιδρούν και θυμώνουν, καθώς η συνειδητοποίηση τους πονάει.

Υπάρχει περίπτωση να χάσεις κάποιους ανθρώπους απ’ τη ζωή σου. Κάποιους παροδικά κι άλλους μόνιμα. Όσοι φύγουν μακριά σου γιατί δεν μπόρεσαν να αντέξουν τη γνώμη σου για τις πράξεις τους, είναι όσοι δεν αντέχουν την αλήθεια και δεν είναι ειλικρινείς ούτε απέναντι στον εαυτό τους, πόσο μάλλον στους γύρω τους. Δεν έχουν οι ίδιοι το θάρρος της γνώμης τους, αλλά δε δέχονται και την απόρριψη, την εποικοδομητική κριτική και τις άσχημες συνέπειες μιας αστοχίας τους.

Για όσους απομακρύνονται για λίγο, μη φοβάσαι. Είναι εκείνοι που επενδύουν χρόνο για να κάνουν την αυτοκριτική τους, να μάθουν απ’ τα λάθη τους, να τα ξαναβρούν με τον εαυτό τους. Κι όταν επιστρέφουν έχουν εκτιμήσει πως ένας άνθρωπος στάθηκε με θάρρος κι ειλικρίνεια απέναντί τους και τους μίλησε με καθαρότητα. Εν τέλει, ο αντίκτυπος ήταν πάντα θετικός γιατί μόνο βοηθητική μπορεί να ‘ναι μια ειλικρινής γνώμη, ορθά ειπωμένη, όχι με διάθεση κριτικής αλλά μέσω διαλόγου κι αντικειμενικής σκοπιάς.

Αν ανήκεις σε αυτούς τους γοητευτικούς και παράλληλα τυχερούς ανθρώπους, μη διστάσεις ποτέ να συνεχίσεις να εκφράζεσαι ανοιχτά και να καθιστάς την άποψή σου σαφή στους γύρω σου. Είναι μεγάλο προτέρημα να υποστηρίζεις τη γνώμη σου, να αναγνωρίζεις το δίκιο και το άδικο και να εκφράζεσαι ελεύθερα, σύμφωνα με τις αξίες σου. Πρώτα απ’ όλα είναι δείγμα αυτοεκτίμησης, συνέπειας κι ήθους.  Δεν αποσιωπάς την αλήθεια, ούτε θάβεις τα συναισθήματά σου, διατηρώντας αναλλοίωτη την αξιοπρέπειά σου. Δεν ανησυχείς, ούτε φοβάσαι αν θα έχεις ή όχι την έγκριση των άλλων, είσαι ακέραιος χαρακτήρας με εντιμότητα κι υψηλά ιδανικά.

Θα έχεις λίγους δίπλα σου, όμως λίγους και καλούς. Εκείνους που θα σέβονται την εντιμότητά και την ακεραιότητά σου και θα σε θαυμάζουν για το θάρρος σου. Η αλήθεια χτίζει σχέσεις γερές που αντέχουν στο χρόνο. Θα περιστοιχίζεσαι, επομένως, από ανθρώπους που θέλουν και να γνωρίζουν και να εκφράζουν πάντα την αλήθεια, που είναι το ίδιο αξιόπιστοι με εσένα και δε βαυκαλίζονται με κοροϊδίες και ψέματα.

Άρα στη ζωή σου θα βγαίνεις στο τέλος πάντα νικητής και νικητές θα ‘ναι και όσοι ακολουθούν το παράδειγμά σου και παραμένουν δίπλα σου. Μόνο έτσι θα μπορείς πάντα να ξεχωρίζεις και να γοητεύεις με έναν τρόπο που πολλοί δε διαθέτουν.