Την ξέρεις, την έχεις συναντήσει πολλές φορές στη γειτονιά. Είναι εκείνη που περπατά συνέχεια μόνη, ή κάθεται σε ένα παγκάκι διαβάζοντας ένα βιβλίο. Και τα βράδια που περνάς από το σπίτι της, με τo φιλαράκι σου, βγαίνοντας μπαρότσαρκα, εκείνη ρεμβάζει στο μπαλκόνι κοιτάζοντας το φεγγάρι.
Κι εκείνον τον ξέρεις. Τον βλέπεις κάθε μέρα την ίδια ώρα να περνά, πηγαίνοντας βόλτα τον σκύλο του. Και μια φορά τον πέτυχες στο σινεμά, στην ουρά για τα εισιτήρια. Πάλι solo. Και πέρυσι το καλοκαίρι στη Χαλκιδική, εσείς πήγατε για βουτιά μετά το ξενύχτι, αξημέρωτα, ενώ στην ίδια παραλία εκείνος με το καλάμι του ψάρευε κι είχε γεμίσει ήδη έναν κουβά ψάρια. Είχε όμως το πιο ήρεμο πρόσωπο που έχεις δει στη ζωή σου!
Δεν τους έχεις δει ποτέ με παρέα ή σε κάποιο μαγαζί να πίνουν καφέ ή ποτό. Να διασκεδάζουν. Τους έχεις ακούσει, είναι ευγενικοί όταν μιλάνε με κόσμο και κάποιες φορές σου χαμογελούν, όταν τυχαία συναντιούνται τα βλέμματά σας. Αλλά έχεις βγάλει ήδη το συμπέρασμά σου. Κάποιο πρόβλημα υπάρχει για να μην έχουν φίλους. Δε σου περνάει στιγμή από το μυαλό πως η μοναξιά μπορεί να είναι επιλογή. Για πολλούς και διάφορους λόγους. Εσύ δεν μπορείς να φανταστείς τη ζωή σου χωρίς την παρέα σου. Χωρίς τα γέλια και τις τρέλες σας. Τα ξενύχτια, τις εξομολογήσεις, τα κουτσομπολιά, τα κλάματα, τις παρεξηγήσεις και τη γλύκα της πρώτης αγκαλιάς μετά το μόνιασμα!
Κάποιοι όμως είναι διαφορετικοί. Είτε γιατί έτσι γεννήθηκαν, είτε επειδή το επέλεξαν στην πορεία της ζωής τους. Γιατί πρέπει όλοι οι «νορμάλ» να τους κρίνουμε για την επιλογή τους; Δεν είναι όλοι χαρούμενοι στη βαβούρα και στην πολυκοσμία και προτιμούν να είναι μόνοι και να κάνουν όλα αυτά που γαληνεύουν την ψυχή τους. Κι αν έτσι βρίσκουν την προσωπική τους ευτυχία, πού θα πρέπει να λογοδοτήσουν γι’ αυτό;
Είναι υποχρεωτικό να κάνει κάποιος υποχωρήσεις, να καταπιέζεται, να μπαίνει σε κύκλους που ασφυκτιά μόνο και μόνο για να μην τον δείχνουν με το δάχτυλο; Γιατί αυτά τα «πρέπει» να μας κυνηγάνε μια ζωή; Αν δεν έχεις βρει κάποιον που να ταιριάζεις, που να έχεις κοινά ενδιαφέροντα, που να μπορείς να συζητήσεις ευχάριστα και να εμπιστευτείς τα εσώψυχά σου γιατί να το κάνεις με το ζόρι; Για να γλιτώσεις τη ρετσινιά του «αλλόκοτου»; Κι αν μιλάμε για μια μικρή, κλειστή κοινωνία εκεί οι χαρακτηρισμοί γίνονται ακόμη χειρότεροι. «Μονόχνωτος, ακατάδεχτοι, ψωνισμένη.» Σε κατηγορούν πως είσαι φαντασμένος και δε χωνεύεις τα άντερά σου ενώ η αλήθεια βρίσκεται μίλια μακριά. Κανείς δεν μπαίνει στη διαδικασία, όμως, να προσπαθήσει να σε καταλάβει. Δύο είναι οι κατηγορίες, οι φυσιολογικοί και οι μη φυσιολογικοί και σε έχουν κατατάξει αυτόματα στη δεύτερη.
Ποιος αποφασίζει όμως τι είναι φυσιολογικό; Δεν μπορεί αυτό να είναι κάτι διαφορετικό για τον καθέναν από εμάς; Η ευτυχία, εξάλλου, είναι μια έννοια πολύ σχετική και κάθε άνθρωπος τη βιώνει σύμφωνα με τα δικά του μέτρα και σταθμά. Η λέξη κλειδί εδώ είναι η «επιλογή». Διαλέγω να είμαι μόνος μου γιατί, αντίθετα με το τι πιστεύουν οι άλλοι, εγώ περνάω καλά με τον εαυτό μου και είμαι ευχαριστημένος. Κι ίσως κάποια στιγμή βρεθεί στο δρόμο μου ένας άνθρωπος, που θα περνάει εξίσου καλά με τον εαυτό του. Θα ενώσουμε τις μοναξιές μας και θα είμαστε ευτυχισμένοι μαζί και χώρια, γιατί θα σέβεται ο ένας τον χώρο του άλλου. Αυτός θα είναι ο άνθρωπός μου!
Όταν, όμως, η μοναξιά δεν είναι επιλογή, αλλά τη βιώνεις αναγκαστικά, γιατί για παράδειγμα, μπορεί να μη βρέθηκαν οι σωστοί άνθρωποι στον δρόμο σου, τότε τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Τότε στ’ αλήθεια υποφέρεις και δεν μπορείς να ευχαριστηθείς τίποτα. Κι ακόμη χειρότερα, αν είχες μια παρέα που σε έκανε χαρούμενο και για κάποιο λόγο την έχασες, τότε η έννοια της μοναξιάς είναι ακόμη πιο έντονη. Αισθάνεσαι πως δε θα μπορέσεις να βρεις ξανά αυτά που είχες. Πιέζεσαι κι αναγκάζεσαι να κάνεις επιλογές που δε σου ταιριάζουν, απλά και μόνο γιατί δεν αντέχεις να βρίσκεσαι στο περιθώριο. Δικαίωμά σου. Το διάλεξες.
Αυτό που μπορείς να κάνεις, αν εσύ έχεις στον νου σου ένα τέτοιο άτομο, μοναχικό, είναι να το παρατηρήσεις. Τι εικόνα σου δίνει; Η ευτυχία ζωγραφίζεται στα μάτια και στο πρόσωπό μας. Δεν κρύβεται. Το ίδιο και η πίκρα, η μιζέρια και η απογοήτευση. Αν κάποιος μοιάζει χαρούμενος με την κατάστασή του, άστ’ τον στην ησυχία του και στη μοναξιά του. Αν όμως το βλέπεις και νιώθεις πως κάτι δεν πάει καλά πλησίασέ τον. Μίλησέ του. Ρώτησέ τον. Γνώρισέ τον. Και πού ξέρεις; Μπορεί να βοηθήσεις έναν άνθρωπο και να κερδίσεις κι έναν καινούργιο φίλο.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου