Αν η μύτη της Κλεοπάτρας ήταν πιο μικρή· θα ήμασταν διαφορετικοί;

Κάποτε, ο φιλόσοφος Μπλεζ Πασκάλ είπε: «Η μύτη της Κλεοπάτρας αν ήταν πιο μικρή ίσως το πρόσωπο της γης να είχε αλλάξει». Τι εννοούσε όμως μ’ αυτό;

Σύμφωνα με τον συλλογισμό του Πασκάλ, η αναφορά στη μύτη της Κλεοπάτρας συνδέεται με μια ιδιότητα ρωμαϊκής ευαισθησίας που αφορούσε την ομορφιά, την αρχοντιά και τη δύναμη του χαρακτήρα, που χωρίς αυτήν η Κλεοπάτρα δε θα είχε αιχμαλωτίσει δύο τριάνθρωπους, δε θα τους είχε κάνει παιδιά και δε θα παρείχε στον Οκταβιανό το μοχλό που χρειαζόταν για να εδραιώσει την υπεροχή. Κύριος στοχασμός του Πασκάλ ήταν ότι μεγάλο μέρος της ανθρώπινης ζωής δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της προσωπικής αρετής αλλά μιας «άπειρης σειράς απρόβλεπτων γεγονότων», είτε είναι αναγνωρίσιμα είτε όχι.

Ανέκαθεν, ο άνθρωπος είχε την επιθυμία να αφήσει πίσω του κάτι που θα τον έκανε γνώριμο. Ένιωθε αυτήν την αβίαστη ανάγκη που διατυπώνεται από τα πρώιμα στάδια της ενηλικίωσης, την προσδοκία μα συνάμα και ματαιοδοξία που καθηλώνει το «είναι» του ατόμου. Αυτή η ακριβώς η ανάγκη ήταν και που τον οδήγεισαι να προσπαθεί να προβλέψει το απρόβλεπτο. Ας θέσουμε όμως ένα ερώτημα. Αν τα πράγματα στη ζωή μας ήταν διαφορετικά, αν η ιστορία είχε γραφτεί διαφορετικά, πόσο διαφορετικοί άνθρωποι θα ήμασταν; Πόσα θα είχαμε πετύχει; Aν η μύτη της Κλεοπάτρας ήταν πιο μικρή, θα ήταν όλα όπως σήμερα;

Η λύτρωση του καθενός βρίσκεται μέσα του, όχι γύρω του, όχι στα απρόβλεπτα. Βρίσκεται στις απολαύσεις, στις έμμονες ιδέες που σαν χερουβική μελωδία αποτυπώνονται στο βαθύ ασυνείδητο και στις διεγέρσεις που είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης. Όμως ας παραδεχτούμε πως όλες οι συγκυρίες στη ζωή μας αλλάζουν πολλά. Ξεφυτρώνουν από το πουθενά και συμβάλουν καθοριστικά στην έκβαση του αποτελέσματος. Ακόμη κι αν είναι μικρές και μοιάζουν λεπτομέρειες, κάνουν τη διαφορά -ακριβώς όπως και το σχήμα της μύτης ενός ιστορικού προσώπου.

H ζωή προορίζεται για να τη ζήσεις. Να κυνηγάς τα πράγματα που σε πυροδοτούν, χωρίς να προσπαθείς να τα εξηγήσεις ή ακόμα και να τα αλλάξεις. Μην περιστρέφεις τη ζωή σου γύρω από ένα άτομο, ένα συναίσθημα, ένα μέρος, μια ανάμνηση, ένα πρόβλημα. Η πολυπλοκότητα της ζωής και η ποικιλομορφία του κόσμου είναι ομορφιά του. Μην προσπαθείς μάταια να αλλάξεις ή να μαντέψεις κάτι το οποίο έχει ήδη βρει τη θέση του στην ιστορία -σου.

Μια μέρα θα κοιτάξεις πίσω σε αυτή τη στιγμή και το μόνο που θα δεις είναι μαγεία. Δε θα θυμάσαι πόσο κολλημένος ένιωσες, ή πόσο πίσω νόμιζες ότι ήσουν, δε θα θυμάσαι τι θα ήθελες να είχες κάνει διαφορετικά. Το μόνο που θα μπορείς να δεις, είναι ότι μες στην αβεβαιότητά σου ήταν και οι δυνατότητές σου, και μες στην απώλεια που βίωνες, βρήκες τον εαυτό σου. Θα αρχίσεις να καταλαβαίνεις γιατί τα πράγματα έπρεπε να εξελιχθούν έτσι όπως είχαν. Θα συνειδητοποιήσεις ότι αν δεν είχες τις ακριβείς εμπειρίες που είχες , θα έχανες μερικά βασικά μαθήματα και κομμάτια σοφίας που έχτισαν το άτομο που είσαι σήμερα, το άτομο που θα συνεχίσει να σε οδηγεί μπροστά.

Μια μέρα θα κοιτάξεις πίσω και θα δεις πόσο περίπλοκα έχεις καθοδηγηθεί, θα καταλάβεις ότι ο δρόμος σου ξεδιπλώθηκε με τρόπο που δεν έμοιαζε με κανέναν άλλο. Γιατί ίσως μερικές φορές να πρέπει να πιστέψεις στην ιδέα ότι υπάρχει μόνο ένας τρόπος να συμβούν τα πράγματα.

Με άλλα λόγια, αν δε συλλογιστείς όλες τις πτυχές αυτής της ιστορίας δε θα μάθεις ποτέ το τέλος της. Κάνεις δε θα σου εκμυστηρευτεί το τέλος και το μυστικό της, θα πρέπει να εμπιστευτείς την τυχαία ροή των πραγμάτων, τα απρόβλεπτα, το σχήμα της μύτης σου και το μέγεθός της. Διότι αυτή είναι η μαγεία της ανθρώπινης φύσης και της ζωής.

Πηγή φωτογραφίας