Βερόνικα: Η πρώτη γυναίκα στη Σλοβενία που κατηγορήθηκε ως «μάγισσα»

Πολύς ντόρος έχει γίνει εδώ και μήνες για τη φετινή εκπροσώπηση της Σλοβενίας στον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision με το “Veronika”. Η 28χρόνη Sara Briški Cirman, τραγουδίστρια, τραγουδοποιός και αρπίστρια, γνωστή με το καλλιτεχνικό της όνομα Raiven, (εμπνευσμένο από τα γεράκια που εξέτρεφαν οι γονείς της), είναι η ερμηνεύτρια του επίμαχου κομματιού. Πολλοί αναρωτήθηκαν πώς προέκυψε αυτό το όνομα ως τίτλος και ως σημείο αναφοράς της Σλοβένικης εκπροσώπησης.

Η Raiven προσδιορίζει το «Veronika» ως ένα φεμινιστικό ύμνο σε σύνδεση με την ιστορία. Σε πολλές συνεντεύξεις, η ίδια εξήγησε ότι η ηρωίδα του τραγουδιού είναι ένα πραγματικό πρόσωπο που έγινε η πηγή έμπνευσής της και δε γράφτηκε με στόχο να συμμετάσχει στην Eurovision. Πρόκειται για τη θρυλική ιστορία της Βερόνικα της Ντεσενίκης.

Η Βερόνικα, ήταν ταπεινής καταγωγής, από το χωριό Desinić της Κροατίας, κι ως εκ τούτου ο Χέρμαν Β’ δεν ενέκρινε τον μυστικό γάμο της, που τελέστηκε το 1425 με το γιο του Φρειδερίκο Β’, Κόμη της πόλης Celje. Ο αδίστακτος Χέρμαν, απήγαγε τον γιο του, οδηγώντας τον σε παγίδα με τη βοήθεια του κουνιάδου του, βασιλιά Σιγισμούνδου της Ουγγαρίας και τον φυλάκισε στον Πύργο Celje, ένα στενό κτίριο ύψους 23 μέτρων (έκτοτε ονομάζεται Πύργος Φρέντερικ), για να έχει το πεδίο ελεύθερο να εξοντώσει την άτυχη Βερόνικα. Αρχικά, την κατηγόρησε ότι αποπειράθηκε να τον δηλητηριάσει κι ότι σαγήνευσε με μάγια τον γιο του, για να τη νυμφευτεί γι’ αυτό και την έσυρε στο δικαστήριο, απαιτώντας να καεί στην πυρά ως μάγισσα.

Όμως σύμφωνα με πηγές, οι δικαστές είπαν: «Κόμη, δεν υπάρχει καμία ευθύνη σε αυτό το κορίτσι, πόσω μάλλον έγκλημα. Το μόνο πράγμα είναι ότι είναι πολύ ερωτευμένη με τον γιο σας Fridrik. Ωστόσο, εξοχότατε, η αγάπη δεν ήταν ποτέ αμαρτία, η αγάπη είναι μια από τις πιο όμορφες ανθρώπινες αρετές».

Παρόλο που το δικαστήριο την αθώωσε από τις ανυπόστατες κατηγορίες, Λοιπόν, ο Χέρμαν δεν πτοήθηκε, διέταξε τη φυλάκιση της στο Κάστρο Ογιστρίτσα, κοντά στο Tαβόρ και τη θανάτωσή της δια πνιγμού το 1425 μ.χ. Η δ@λ@φονία τελέστηκε 1-2 χρόνια αργότερα από τον ιππότη Jošt Soteški. Στην αυλή του Βελίκι Ταβόρ τοποθετήθηκε μια μεγάλη δεξαμενή γεμάτη νερό, στην οποία πνίγηκε η Βερόνικα. Μάλιστα, το σώμα της ήταν χτισμένο στον τοίχο που ένωνε τον πύργο με την είσοδο του κάστρου. Λένε πώς τα κλάματα της Βερόνικα ακούγονται ακόμα και γίνονται ένα με τον ήχο του ανέμου.

Αργότερα, ο σύζυγός της κατάφερε να μεταφέρει τα λείψανά της σε ένα μοναστήρι στο Jurklošter της τότε Στυρίας αλλά σημερινής Σλοβενίας. Βέβαια, υπήρξε και η φήμη ότι ο Φρειδερίκος δεν αιχμαλωτίστηκε ποτέ αλλά συμμετείχε στο σχέδιο του πατέρα του καθώς διατηρούσε εξωσυζυγική σχέση και θέλησε να «απαλλαχτεί» από την παρουσία της Βερόνικα.

Ίσως να μη μάθουμε ποτέ τι πραγματικά συνέβη, ωστόσο η ιστορία αυτή γράφτηκε για πρώτη φορά από τον Ουγγρογερμανό χρονικογράφο της εποχής Eberhard Windeck. Καθιερώθηκε ως μια τραγική ιστορία αγάπης της Βερόνικα και του Φρειδερίκου Β’, η οποία όχι μόνο οδήγησε στην αρχή του τέλους του Οίκου των Τσέλιε, αλλά αποτέλεσε πηγή για πολλές λογοτεχνικές και μουσικές δημιουργίες σε Κροατία, Σλοβενία, Ιταλία, Τσεχία και Γερμανία, όπως δράματα, όπερες, ακόμα και μιούζικαλ.

Ενδεικτικά σου αναφέρουμε το «Αθωότητα και δύναμη, με υπότιτλο “Veronika Desinska”» του 1851, την όπερα του Danilo Švara “Veronika Deseniška” του 1946 αλλά και το παιδικό μυθιστόρημα του Dušan Čater “Veronika Deseniška” το 1996. Μάλιστα ονοματοδότησε και ομώνυμο βραβείο ποίησης. Το κάστρο του μαρτυρίου μετατράπηκε σε μουσείο που φιλοξενεί μεταξύ άλλων παλιά οχήματα, εθνογραφικά αντικείμενα και ιστορικά σπαθιά και αποτελεί ένα μνημείο κοσμικής αρχιτεκτονικής στην Κροατία.

@raivenmusic Brrrrraaaap 🧚🏻‍♀️ #veronika #raiven #eurovision #slovenia ♬ original sound – raiven

Επανερχόμαστε στο σήμερα, όπου η Raiven δήλωσε: «Εκλαμβάνω τη Βερόνικα ως σύμβολο θηλυκότητας, ίσως όχι της στερεοτυπικής θηλυκότητας. Δε θα ήθελα να δείξω κάτι τέτοιο επί σκηνής. Σίγουρα, όμως, θηλυκότητα και χάρη. Ήθελα η ιστορία της όχι μόνο να εκφραστεί, αλλά και να έχει απήχηση στο 2024. Η ιδέα ότι χρειαζόταν τη μουσική, η οποία ήταν σωστή –κινηματογραφική και σύγχρονη– ήταν παρούσα σε όλη τη δημιουργική διαδικασία». Οι στίχοι και η σύνθεση του τραγουδιού γράφτηκαν από την ίδια τη Raiven, καθώς και τον περσινό εκπρόσωπο της χώρας, Bojan Cvjetićanin.

@williamleeadams 🇸🇮 Who you calling a witch? Raiven stands will all women who think differently ❤️ #eurovision #raiven #slovenia #eurovisionsongcontest ♬ original sound – William Lee Adams

Το τραγούδι “Veronika” ερμηνεύεται στα Σλοβένικα καθώς όπως δηλώνει η Raiven «Δε νομίζω ότι αυτό το είδος τραγουδιού χρειάζεται αγγλικά για την Eurovision. Είμαι πεπεισμένη ότι τόσο η ιστορία όσο και η μουσική είναι αρκετά δυνατές κι εκφραστικές ώστε η ουσία και το συναισθηματικό τους βάθος να γίνουν αντιληπτά και κατανοητά ακόμη και από μη Σλοβένους ομιλητές».

ΣΤΙΧΟΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ:

Κρύφτηκα στο ποτάμι και μπήκα στη σιωπηλή νύχτα

Με δυνατά βήματα, σιωπηλές εκκλήσεις για βοήθεια
Τώρα που είμαι μόνο νερό, αναζητώ την ειρήνη στα κύματα
Πνίγομαι στον εαυτό μου, παραδίνομαι στο φως.
Βρείτε με, πληγώστε με, υπερασπιστείτε με
Ποιον κυνηγάς όταν με αφήνεις; Σηκώστε με, αφήστε με κάτω, αγαπήστε με
Ποιος σε κυνηγάει όταν με φοβάσαι; Ποιον φοβάσαι όταν κρύβεις τις επιθυμίες σου;

Με κοιτάς στα μάτια, η εικόνα σου λάμπει μέσα τους
Είμαι ένας καθρέφτης χωρίς χείλος
Είμαι απλώς μια αντανάκλαση των φόβων σου
Βρείτε με, πληγώστε με, υπερασπιστείτε με
Ποιον κυνηγάς όταν με αφήνεις; Σηκώστε με, αφήστε με κάτω, αγαπήστε με
Ποιος σε κυνηγάει όταν με φοβάσαι; Είμαι, Είσαι, η Βερόνικα
Μόνο αυτή ξέρει την αλήθεια σου

Απόψε λοιπόν, που θα απολαύσεις τον τελικό της Eurovision, θα ξαναδείς την παρουσίαση του τραγουδιού αυτού που προκρίθηκε από τον Α’ ημιτελικό πιθανόν με μία άλλη ματιά. Ίσως στους ήχους του κομματιού αυτού αναγνωρίσεις τη διαχρονική κραυγή της κάθε άτυχης Βερόνικα, που δ@λοφ@νήθηκε άγρια, επειδή δεν «ταίριαξε» με τα κοινωνικά πρότυπα ανδροκρατούμενων κοινωνιών. Ένα θύμα που μέσα στους αιώνες, έγινε διαχρονικό καλλιτεχνικό σύμβολο και μας συστήνεται ξανά από τη σκηνή του πιο διάσημου Ευρωπαϊκού Διαγωνισμού Τραγουδιού. Δυστυχώς, δεν ήταν το τελευταίο θύμα κι ίσως το μήνυμά της να είναι τώρα πιο επίκαιρο από ποτέ.