Πόσες φορές δεν έτυχε να διερωτηθείς γιατί φαίνεται να το ‘χεις κάνει συνήθεια να καταλήγεις με τους «λάθους» ανθρώπους; Γιατί πάντα φαντάζει αδύνατο μια σχέση σου να κρατήσει περισσότερο από μερικούς μήνες ή δύσκολο να δημιουργήσεις μια σχέση; Γιατί να μη βρίσκεις κι εσύ έναν άνθρωπο που πραγματικά να νιώθεις ασφαλής δίπλα του, να σου εμπνέει εμπιστοσύνη και να μπορείτε να κατανοήσετε ο ένας τον άλλο;
Σίγουρα προτρέχεις κι εσύ να τα ρίξεις όλα στην τύχη που δεν έρχεται ή στην γκαντεμιά σου να έλκεις και να μπλέκεις όλο σε δύσκολες καταστάσεις, όπως τείνουμε αυθόρμητα να κάνουμε η πλειοψηφία. Όσο σημαντικό ρόλο όμως παίζει το τι ενδεχομένως ο άλλος να κάνει «λάθος», άλλο τόσο -κι ακόμη μεγαλύτερο μάλιστα- παίζει το γιατί βρέθηκες σε μια τέτοια κατάσταση ευθύς εξαρχής.
Για να μπορέσεις να δώσεις απάντηση στο ερώτημα αυτό, θα χρειαστεί να κάνεις μια μικρή αναδρομή, ένα ταξίδι στον χρόνο, όταν ακόμη ήσουν παιδί ή στην εφηβεία. Ανατρέχοντας εκεί ψάξε για κάποιο ή κάποια έντονα επαναλαμβανόμενα και διαρκείας γεγονότα, τα οποία υποσυνείδητα έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στη δημιουργία μιας εικόνας -είτε αυτή είναι του εαυτού σου είτε της ιδέας μιας σχέσης και ενός συντρόφου στο μέλλον. Προσεγγίζοντάς τα τώρα από μια άλλη οπτική απ’ ότι τότε, απ’ αυτή του τρίτου, του παρατηρητή, και αναλύοντάς τα θα διαπιστώσεις ότι ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τη στάση σου και το μοτίβο που ακολουθείς στη συντροφική σου ζωή σαν ενήλικας.
Η απάντηση στο γιατί μπλέκεις σε λάθος σχέσεις μπορεί να βρίσκεται στο ότι δημιούργησες μια αρνητική εικόνα γι’ αυτές εξαιτίας των συχνών τσακωμών των γονιών σου και υποσυνείδητα κατέληξες να φοβάσαι μήπως έχεις παρόμοια κατάληξη, κάτι που δε σε βοηθά να στεριώσεις κάπου διότι επιλέγεις τη φυγή από την προσπάθεια. Μπορεί να βρίσκεις τον εαυτό σου να παραμένει παθητικός σε μια σχέση, καθώς δε νιώθεις άνετα με τις διαφωνίες και αποφεύγεις οποιεσδήποτε αντιπαραθέσεις, ενώ η πραγματικότητα είναι πως φοβάσαι μήπως χάσεις τον άλλον πηγαίνοντάς του κόντρα, γιατί αυτό βίωσες όταν ήσουν παιδί. Την απώλεια του ενός εκ των δυο γονιών ως αποτέλεσμα των διαφωνιών τους. Αντίθετα, μπορεί και να αισθάνεσαι πως χρειάζεται να παλεύεις για μια τέλεια σχέση, ακόμη κι όταν αυτή φτάσει σε τέλμα, γιατί έτσι πιστεύεις πως θα καταφέρεις να διαψεύσεις τους γονείς σου που απέτυχαν στον τομέα αυτό.
Προσπαθείς να καταλάβεις γιατί δυσκολεύεσαι να βρεις έναν άνθρωπο που να σου εμπνέει εμπιστοσύνη και ασφάλεια κι αδυνατείς να συνειδητοποιήσεις πως το θέμα δεν είναι ο συγκεκριμένος άνθρωπος, αλλά το γεγονός ότι εσύ δεν μπορείς να εμπιστευτείς κανέναν. Κι αυτό οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις μνήμες που έχεις για τους μόνιμα καχύποπτους και δύσπιστους γονείς, άτομα που συχνά τα άκουγες να σου λένε να προσέχεις ποιους εμπιστεύεσαι διότι ο κόσμος θέλει πρωτίστως ή και αποκλειστικά να σε εκμεταλλευτεί. Αν αυτό ριζώσει μέσα σου και μεγεθυνθεί με την πάροδο του χρόνου, χωρίς να το αντιληφθείς το προάγεις σε όλους τους τομείς της ζωής σου, συμπεριλαμβανομένων και των σχέσεων.
Ίσως πάλι η έλλειψη εμπιστοσύνης να οφείλεται στο γεγονός ότι για τους όποιους λόγους, πάντα πάλευες μόνος στη ζωή σου, και μόνος κατάφερες πολλά διότι κανείς δεν ήταν εκεί όταν το χρειαζόσουν για να νιώσεις πως μπορείς να στηριχτείς πάνω του και να τον εμπιστευτείς. Αν οι δικοί σου άνθρωποι σε απογοήτευαν κατ’ επανάληψη με τις πράξεις τους, μπορεί στο μέλλον να δυσκολευτείς να εμπιστευτείς έναν άλλον άνθρωπο και να δημιουργήσεις μια υγιή σχέση μαζί του.
Το πώς λειτουργούμε στη σχέση μας και πώς βλέπουμε τον εαυτό μας μέσα σ’ αυτή επηρεάζεται αναπόφευκτα και από την αυτοεικόνα μας γενικότερα, αλλά και ειδικότερα από την εικόνα που έχουμε για το σώμα μας. Ίσως σαν έφηβος να βίωσες ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας κι αυτό να σ’ έχει οδηγήσει στη δημιουργία μιας λανθασμένης, μη αντιπροσωπευτικής εικόνας, όντας επηρεασμένος από την αρνητική κατάσταση. Αλυσιδωτά αυτό επηρεάζει την αντίληψή σου, την αυτοπεποίθησή σου και το τι πιστεύεις πως αξίζεις σε μια σχέση. Έχοντας αυτό σαν πυξίδα, ο τρόπος σκέψης σου και η συμπεριφορά σου προσαρμόζονται ώστε να επιβεβαιώσουν τις πεποιθήσεις αυτές.
Το θέμα μ’ όλα αυτά τα σενάρια είναι ότι είναι πολύ πραγματικά, υπαρκτά και αληθινά. Και σαν αυτά υπάρχουν μυριάδες άλλα, από ποικίλες σκοπιές, αν λάβουμε υπόψιν μας τη διαφορετικότητα στην ψυχοσύνθεση των ατόμων, στο πώς αντιλαμβάνονται τα γεγονότα και πώς αντιδρούν σ’ αυτά. Σκοπός λοιπόν της ανάλυσης και εντόπισής τους δεν είναι η επίρριψη ευθυνών σε άλλους, αλλά ούτε και στους εαυτούς μας. Αντίθετα, σκοπός είναι η αναγνώρισή τους και η συμφιλίωσή μας με αυτά ούτως ώστε να μπορούμε να τα προτάξουμε στο φως, να τα απομυθοποιήσουμε και να τα αντιμετωπίσουμε ευκολότερα.
Από τη στιγμή που συνέβησαν και τα έζησες, είναι κατά κάποιο τρόπο δικά σου. Δεν μπορείς να τα διαγράψεις. Δεν μπορείς όμως και να τα αφήνεις να σε καθιστούν δέσμιο παρελθοντικών καταστάσεων των οποίων τα κατάλοιπα εμφανίζονται στον σημερινό τρόπο σκέψης και αντίδρασής σου. Συνεπώς, καλό είναι να μάθεις να ελέγχεις εσύ αυτά κι όχι αυτά εσένα. Αν γνωρίζεις τις ρίζες κάπου συναισθήματός που σε βαραίνει και το βρίσκεις εμπόδιο στη δημιουργία και διατήρηση μιας υγιούς συντροφικής σχέσης, γίνεται ευκολότερο να το αποσείσεις σταδιακά από επάνω σου. Κι ανεξαρτήτως από τα πόσα χρόνια κι αν έχουνε περάσει από τότε, ο άνθρωπος είναι ικανός να καταφέρει ό,τι βάλει σαν στόχο, αρκεί να υπάρχει θέληση, συνεχής συστηματική προσπάθεια και υπενθύμιση της σημασίας της σταδιακής επιτυχίας.
Συντάκτης: Άννα Μετόχη
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
