Ο έρωτας καμαρώνει την αυτοθυσία

Και ζητάω εγώ, ζητάς εσύ, ζητάει κι ο άλλος. Όλη την υπόθεση την καταντήσαμε ζητιανιά κι επαιτεία. Όλο θέλουμε κι εν τέλει τίποτα δε μας είναι αρκετό. Η απληστία φράκαρε σ’ όλες τις διαστάσεις των διαπροσωπικών σχέσεων.

Αυτό που ξεχνάμε είναι πως στον έρωτα, στην αγάπη ή σ’ όποια άλλη έννοια πιστεύει ο καθένας μας, η αδηφαγία του «κι άλλο, κι άλλο» όφειλε ν’ αντικατασταθεί με την αυτοθυσία, εξαρχής. Μην πάει το μυαλό σας σε τίποτα μακάβριο, αλλά σ’ αυτό το ωραίο που κάθε δεσμός -δυνατός ή σχεδόν λυμένος- αποκτά μοναδικότητα, διάρκεια ή επαναπροσδιορισμό.

Δίνει διάρκεια η αυτοθυσία; Τις περισσότερες φορές δίνει, γιατί ο εγωισμός έχει πέσει σε κώμα. Αυτοθυσία δεν είναι η κατάσταση αυτή που χάνεις την προσωπικότητά σου, εννοείται πως όχι. Είναι η διαδικασία αυτή, κατά την οποία, σταματάς να βάζεις τη λέξη «εγώ» στην πρότασή σου. Όχι πως είσαι αμελητέα ποσότητα, αλλά σίγουρα η σημασία σου σαν άνθρωπος είναι μεγαλύτερη, όσο βρίσκεσαι με τον άνθρωπο -εκείνον- που έχεις επιλέξει.

Αυτό είναι το μεγαλύτερο «εγώ» στην πρόταση, απλώς δε διατυπώνεται, μόνο εννοείται κάπως αόρατα. Τ’ ότι συνυπάρχεις κι αισθάνεσαι για έναν άνθρωπο, βλέποντάς σε στα καλύτερά σου, στα πιο λαμπερά σου ποσοστά φωτεινότητας, δεν είναι αρκετό για να έχει τονωθεί ο εγωισμός και να περάσουμε στο στάδιο της αυτοθυσίας;

Για να γίνει κατανοητό, με τη λέξη «αυτοθυσία» εννοούμε όλα εκείνα -τα φυσιολογικά ή παράλογα- που παραγκωνίζουν την πάρτη σου απ’ τη σχέση που αναπτύσσεται κι αντικαθίσταται με τεράστια επιτυχία, το α’ πληθυντικό πρόσωπο.

Μα αυτό -θα σκεφτείς- περιλαμβάνει και το εγώ. Σίγουρα περιλαμβάνει το εγώ, γι’ αυτό και λέγεται «αυτοθυσία» κι όχι απλά «θυσία».

Αν δεν την προτιμάς αυτήν την πορεία που δώσαμε στα πρόσωπα και τις αντωνυμίες, μπορείς να κάνεις μια παραλλαγή. Κάτι σαν αυτό που κάναμε παιδάκια, σκέψου το. Τι λέγαμε, θυμάσαι; «Αν φας εσύ, θα φάω κι εγώ», «αν πιεις κι εσύ πορτοκαλάδα, θα πιω κι εγώ», «μόνο αν μπεις εσύ στη θάλασσα, θα μπω κι εγώ». Καλύτερο παράδειγμα δεν μπορούσε να υπάρξει για να κατανοηθεί η έννοια της αυτοθυσίας.

Απ’ το να πεις «πώς ντύθηκες έτσι μες στο κρύο;», πες απλά «κάτσε να σου δώσω τη ζακέτα μου γιατί εσύ δε βάζεις μυαλό». Αφού θες να «την πεις» και λίγο, ας γίνει έτσι. Με λίγο εαυτό παραπέρα. Πες ό,τι έχεις να πεις και χώσε στις τσέπες της ζακέτας -αν χρειαστεί- λίγη περηφάνια ή εγωκεντρισμό.

Αν εσύ στην προκειμένη δεν κάνεις κάτι σωστά, μη βάλεις τις φωνές ή  ξεκινήσεις τις ειρωνείες. Νοιάξου και σπρώξε το τομάρι σου λίγο πιο πίσω απ’ τον άνθρωπό σου. Αν ενοχλείται λοιπόν μαζί σου που καπνίζεις πολύ, πες με πλήρη κατανόηση «αν το κόψεις εσύ, θα το κόψω κι εγώ μαζί σου» και σκάσε ένα χαμόγελο, έτσι, για να δώσετε το παράδειγμα της αυτοθυσίας στην αγάπη.

Όλα αποκτούν άλλη χροιά και νόημα αν αλλάξεις λίγο τους γραμματικούς κανόνες και βάλεις το «εσύ» πριν το «εγώ». Ο άλλος σπεύδει να σε διορθώσει και να σου πει πως το «εσύ» μπαίνει πάντα δεύτερο. Μήπως τελικά εννοείτε το ίδιο κι αυτοθυσιάζεστε ταυτόχρονα στην πραγματικότητα;

Αν νιώθεις περίεργα γιατί δεν μπορείς να βάλεις το «εγώ» σου στο συρτάρι κι η αυτοθυσία ακούγεται βάναυση για την υπόστασή σου, τότε δυστυχώς, καμιά υποχώρηση, κανέναν συμβιβασμό και κανέναν καλό λόγο να περιμένεις. Ίσως και λόγω αντιδραστικότητας του άλλου, δε γνωρίζουμε. Όμως σίγουρα όταν δεν μπορείς εσύ, να μιλάς για το «εσύ» και να κολλάς στο «εγώ» κι ο άλλος θα κάνει το ίδιο, πιθανότατα.

Η αυτοθυσία σημαίνει να έχεις μόνο μια δόση καφέ και να προτιμήσεις να τη σερβίρεις σ’ εκείνον, σημαίνει να πεινάς, αλλά να μην τρως γιατί εκείνη προσπαθεί ν’ αδυνατίσει. Είναι να χάνεις το αεροπλάνο επειδή επέμενε να σου φτιάξει κρέπες -οι οποίες ήταν τραγωδία τελικά, είναι να μην έχεις λεφτά, αλλά να πουλάς τον εκτυπωτή σου γιατί έρχονται τα γενέθλιά της. Είναι να χάνεις το επεισόδιο της σειράς που περίμενες δυο μήνες, γιατί βλέπει ένα ματς με τους φίλους του -κι όχι τίποτα άλλο, να τρως και τα νύχια σου μην κάνει φάουλ η ομάδα του.

Τέτοια χαζά κι ηλίθια παραδείγματα ζητάει η αυτοθυσία. Η ίδια δε ζητάει μυήσεις κι υποσχέσεις. Αυτά τα τόσο γλυκανάλατα παραδείγματα είναι τ’ αγαπημένα της. Σ’ αυτές τις τόσο παραγκωνισμένες πράξεις πάει και χουχουλιάζει. Μισεί τους σωστούς τύπους της γραμματικής και τις υπερβολικές ακρότητες. Τις περισσότερες φορές είναι καλά κρυμμένη σαν να παίζει σε κυνήγι θησαυρού. Μάλλον γιατί δεν της αρέσει η δημοσιότητα κι ο εκθειασμός, γι’ αυτό και δε θ’ ακούσεις ποτέ να σου επισημαίνει τι έκανε για σένα.

Είναι ήδη ολόκληρη «εσύ» για να μπει σε διαδικασία καταμέτρησης θυσιών.