Μεγάλωσαν κι αντί να το χωνέψουν, μπεμπεκίζουν

Παλιμπαιδισμός: Μία λέξη, πολλές εικόνες, χίλιες αναμνήσεις. Στην ουσία είναι η προσπάθεια επιστροφής στην παιδική ηλικία και γενικότερα η παιδιάστικη συμπεριφορά από έναν ενήλικο.

Σίγουρα, όλοι έχουμε κάτσει σε ένα από εκείνα τα οικογενειακά τραπέζια που όταν έρθει η ώρα του φαγητού πετάγεται ένας απ’ τους θείους και λέει «Εγώ θα κάτσω με τη νεολαία» κι εσύ σαν στοργικός ανιψιός απλά γελάς γιατί δε θες να του πεις πως «Θείε, πέρασαν πολλά χρόνια από τότε που ανήκες στη νεολαία».

Όλοι οι άνθρωποι –πλην ελαχίστων εξαιρέσεων– όσο μεγαλώνουν έχουν μια τάση αυτογελοιοποίησης. Προσπαθούν να καυχηθούν για πράγματα του παρελθόντος στην προσπάθειά τους να δώσουν κάποιες τονωτικές ενέσεις στην πεσμένη τους αυτοπεποίθηση. Πιστεύουν ότι είναι ένας τρόπος να δείξουν πόσο γαμάτοι υπήρξαν στα νιάτα τους και ν’ ανέβει το ηθικό τους. Και κάπως έτσι καταλήγουν τραγελαφικοί.

Τα κατορθώματά τους πάντα μεγαλεπήβολα. Οι επιτυχίες σε όλους τους τομείς αμέτρητες. Ποιος δε θυμάται, άλλωστε, το αλησμόνητο ρήμα «ξεβλαχεύω» που ξεπρόβαλε στους δέκτες μας καθημερινά πριν λίγους μήνες; Όλοι έχουν προσφέρει μεγάλο έργο σε αυτόν τον μάταιο κόσμο κι υπήρξαν στα νιάτα τους τεράστιες προσωπικότητες. Προφανώς και δεν αμφισβητεί κανείς την πορεία της ζωής τους και όσα έχουν καταφέρει. Αμφισβητείται όμως ο τρόπος που επιλέγουν να τα προβάλουν όλα αυτά κι η συνεχής εμμονή για αυτοπροβολή από κάποια ηλικία και μετά.

Μιας κι αναφερθήκαμε σε θέματα του παρελθόντος, η στρατιωτική θητεία του καθενός, για παράδειγμα, ήταν πάντα πιο δύσκολη απ’ του άλλου. Οι περιγραφές για τη σύγχρονη οδύσσειά τους δίνουν και παίρνουν κι (εννοείται) όλοι καταλήγουν να ήταν εκείνα τα βράδια  στο Πολυτεχνείο και στα Ίμια. Θα πουν ότι τότε που υπηρέτησαν ήταν η πιο κρίσιμη περίοδος για τη χώρα, ότι βρέθηκαν με συνεχείς μεταθέσεις σε όλα τα φυλάκια των συνόρων, θα τσακωθούν με τους υπόλοιπους συνομήλικους για το «Όχι, εγώ πέρασα χειρότερα» κι ας ήταν ο ένας στο χωριό του στον Έβρο κι ο άλλος έπινε τσίπουρα όλη μέρα με το λόχο του.

Οι δε θείες θυμούνται ποια είχε τη μεγαλύτερη πέραση και πόσο πολύ μόχθησε ο άντρας τους να τις κατακτήσει, γιατί δεν ήταν δα και τίποτα τυχαίες. Θυμούνται πως ήταν πάντα μοδάτες κι όμορφες και καταλήγουν να τσακώνονται με τους άντρες τους ότι χαράμισαν τα χρόνια τους μαζί τους.

Όταν δε, έχουν πατήσει την πρώτη δεκαετία των -ήντα παρατηρείται μια τάση κοκορέματος των κατορθωμάτων τους ως τζόβενα. Όλοι είχαν τρομερό σουξέ κι υπήρξαν το απωθημένο κάποιου. Τα βράδια τους ήταν πάντα αξέχαστα και καμιά αποτυχία δεν υπάρχει στο τεφτέρι της ζωής τους. Θυμούνται τις νύχτες που έβγαιναν όλοι μαζί παρέες στα τότε μπαράκια και το πόσο τζέρτζελο προκαλούσαν. Βέβαια, αν το σκεφτείς έτσι η χώρα θα έπρεπε να σείεται μόνιμα σε ρυθμούς 7 ρίχτερ. Οπότε μάλλον κάποιος λέει ψέματα. Κάποιος καυχιέται παραπάνω απ’ ό,τι θα έπρεπε με αποτέλεσμα να αγγίζει τη γελοιότητα.

Αν το δούμε απ’ την άλλη πλευρά δεν έχουν κι άδικο, καθώς η σημερινή κοινωνία τους περιθωριοποιεί από μια ηλικία και μετά και προσπαθεί να βάλει στους ανθρώπους αυτούς την ταμπέλα των γηρατειών. Όπως είναι λογικό, λοιπόν, προσπαθούν έχοντας αυτή τη στάση να καλύψουν τη ματαιοδοξία τους. Δεν είναι τυχαία κι η κρίση που πιάνει όλους τους ανθρώπους για την εμφάνισή τους. Μπεμπεκίζουν, επομένως, όχι μόνο σε όσα λένε και σε θέματα συμπεριφοράς, αλλά γενικότερα στη στάση ζωή τους: οι πλαστικές επεμβάσεις γίνονται μέρος της ζωής του και η αυτογελοιοποίηση ταυτόσημή τους.

Πιστεύουν ότι έχοντας αυτή τη συμπεριφορά θα ανεβάσουν την αυτοπεποίθησή τους, αρνούμενοι να αποδεχτούν την ηλικία τους και τις συνθήκες που έχουν αλλάξει παντελώς. Το χρησιμοποιούν ως τόνωση του εγωισμού τους, ανεβάζουν το ηθικό τους και πιστεύουν ότι θα είναι αιώνια έφηβοι. Η προσπάθεια αυτοσαρκασμού πέφτει σε αδιέξοδο κι η παρωδία είναι πιο εμφανής κι απ’ το πόδι της χήνας στο πρόσωπό τους.

Αν είσαι ο ανιψιός που τα ακούει όλα αυτά, κάνε απλά υπομονή. Είμαστε πολλοί. Κι έχε το νου σου μη γίνεις έτσι. Αν, όμως, είσαι ο αυτός που περιγράφεται πιο πάνω, απλά χαμήλωσε λίγο την ένταση. Δε χρειάζεται πάντα θόρυβος χωρίς λόγο. Καλές οι αναμνήσεις κι η νοσταλγία αλλά το παρόν αξίζει πολλά περισσότερα.

Καλύτερα είναι να ζούμε την κάθε ηλικία όπως της αρμόζει, σαν να μην υπάρχει αύριο. Να επικεντρωνόμαστε στο τώρα και να αφήνουμε τα παλιά στην άκρη· γιατί όπως λέει κι ο σοφός λαός, όποιος ασχολείται με τα παλιά είναι παλιάνθρωπος.