Ξύπνησες το πρωί και πήγες στο μπάνιο. Φαινομενικά είναι όλα ίδια. Κάτι, όμως, έχει αλλάξει. Μια καινούργια οδοντόβουρτσα ξεπροβάλει δίπλα στη δική σου. Κι αυτή ήταν η αρχή. Ακολουθούν οι πιτζάμες, μια σακούλα με τα ρούχα της επόμενης μέρας (που τελικά θα μείνουν στη ντουλάπα σου) και καταλήγει στη φυσική παρουσία του ανθρώπου που μοιράζεσαι τις μέρες και τις νύχτες σου. Καλωσόρισες στον κόσμο της συγκατοίκησης.
Οι πρώτες συγκατοικήσεις ξεκινάνε δειλά στη δεκαετία των 20, στα φοιτητικά μας χρόνια. Αφού δοκιμάσεις το σπορ και σου αρέσει, το κάνεις ξανά και ξανά με κάθε σου νέα σχέση. Τώρα αν ανήκεις στην άλλη πλευρά και δεν το αντέχεις, το αποφεύγεις όπως ο διάολος το λιβάνι -ίσως το ξαναδοκιμάσεις στα 30 plus!
Στην αρχή όλα είναι ρόδινα. Μέρες και νύχτες φωνάζουν έρωτα. Στα 20 όλα είναι πιο χαλαρά οπότε δεν πολυσκέφτεσαι τα πράγματα. Αράζετε σπίτι, βλέπετε ταινίες, κάνετε σεξ, μαγειρεύετε και περνάτε τζάμι. Σιγά-σιγά, αρχίζουν και τα παρατράγουδα. «Γιατί άφησες τα πιάτα άπλυτα; Γιατί δεν πέταξες τα σκουπίδια; Γιατί άφησες το φως ανοιχτό; Γιατί στο μπάνιο έχει τρίχες;». Εκεί που είχες συνηθίσει να είσαι μόνος ξαφνικά οφείλεις να συνυπάρξεις με έναν άλλον άνθρωπο κι, αφού έκανες το βήμα, οφείλεις επίσης να το κάνεις σωστά.
Μια συγκατοίκηση στη δεκαετία των 20 από μόνη της κουβαλάει την ξεγνοιασιά της ηλικίας. Οι υποχρεώσεις είναι ελάχιστες, οι ευθύνες σχεδόν χλιαρές. Στις περισσότερες περιπτώσεις απλά προκύπτει από μόνη της. Ξεκινάς και μένεις ένα βράδυ, δύο βράδια, μία βδομάδα. Ουπς! Πέρασε κιόλας ένας μήνας. Ο καθένας το πρόγραμμά του και το κοινό σας πρόγραμμα. Τις παρέες σας, τους καφέδες σας, τις σχολές σας και τα ξενύχτια σας.
Εσύ που δεν το δοκίμασες τότε ή για κάποιο περίεργο λόγο στη δεύτερη δεκαετία της ζωής σου πάτησες το pause, έρχεται και σε βρίσκει αργότερα η απόφαση. Συγχαρητήρια! Η συγκατοίκηση στα 30+, όμως, ίσως είναι ένα απ’ τα μεγάλα challenge που θα κληθείς να φέρεις εις πέρας.
Τα προβλήματα παραμένουν ίδια με τη συγκατοίκηση του προηγούμενου target group, αλλά προστίθενται κι άλλα. Ο καθένας πια έχει διαγράψει αρκετά χιλιόμετρα στο κοντέρ της ζωής του κι οι απαιτήσεις του είναι υψηλές. Πια δεν αρκεί απλά να μαζεύεις τις τρίχες σου απ’ το μπάνιο. Οι υποχρεώσεις αλλάζουν μορφή και μαζί τους κι η σχέση σας. Μπίνγκο!
Η συμβίωση στα 30 (κι ανεβαίνουμε) δεν είναι πια χαλαρή. Οι υποχρεώσεις, τα προγράμματα κι οι επαγγελματικές σας ρουτίνες φτάνουν και περισσεύουν για να βάλουν εμπόδια κι εσύ να νιώθεις πως τρέχεις σε αγώνισμα ανοιχτού στίβου: συγκεκριμένα, σκυταλοδρομία 4 επί 100 και bonus τα εμπόδια. Η ανοχή κι η υπομονή δεν είναι πολύ φίλες σου πια κι η έλλειψη εμπειρίας στο συγκεκριμένο άθλημα, το κάνει ακόμα δυσκολότερο. Καλά να πάθεις, γιατί έχανες τις προπονήσεις τα προηγούμενα χρόνια.
Αποφασίζεις να εγκαταλείψεις τους ψυχαναγκασμούς σου ή την απόλυτη ελευθερία σου και γενικά ό,τι έχει ο καθένας. Για παράδειγμα, στην αρχή μπορεί να θεωρείς τρελό το ότι ο άλλος βάζει το χαρτί της τουαλέτας ανάποδα ή ότι πρέπει να μην πετάς ρούχα παντού. Μετά συνηθίζεις. Και μιας κι η κουβέντα πήγε εκεί: είναι ολόκληρο ζήτημα αυτές οι κάπως άβολες αλλά καθόλα ανθρώπινες ανάγκες. Είναι απ’ τα πρώτα θέματα που λύνεις και πρέπει να έχεις λύσει πριν μείνεις με το έτερον ήμισυ.
Άπαξ κι αρχίσεις τη συγκατοίκηση αποφασίζεις να κάνεις υποχωρήσεις. Όμως ένα είναι σίγουρο, είτε είσαι 20 είτε 40: όταν μοιράζεσαι το χώρο σου με έναν άνθρωπο δε σημαίνει ότι παύεις να έχεις ανάγκη τον δικό σου χώρο και χρόνο. Το ότι μένετε μαζί δε σημαίνει πως πρέπει να είστε αυτοκόλλητοι.
Πρέπει να δίνεις στον άνθρωπό σου το χρόνο και το χώρο να αναπνεύσει και χωρίς εσένα. Δε χρειάζεται να είστε συνέχεια δίπλα-δίπλα στον καναπέ, δεν είναι ανάγκη να τον ακολουθείς σαν σκιά όπου πάει. Θα πνιγεί και δε θα προλάβεις ούτε το σωσίβιο να δώσεις.
Πρέπει να τα βρεις με τον άλλο κάπου στη μέση. Ο ένας θα γίνει πιο χαλαρός, ο άλλος πιο τακτικός. Είναι κάπως κρίσιμο στάδιο η συμβίωση για την πορεία της σχέσης. Αν δεν ταιριάζεις στη συγκατοίκηση, βρες άλλον καλύτερα γιατί δε θα πάτε πουθενά μαζί. Αν ταιριάζεις, δε σημαίνει απαραίτητα πως είναι κι ο άνθρωπός σου.
Σκοπός μιας συμβίωσης είναι να θες να ξυπνάς δίπλα στον άλλον γιατί δεν αντέχεις να σας χωρίζει η καθημερινότητα. Να ξυπνάς δίπλα του και να σου φτιάχνει τη μέρα, τη νύχτα και γενικότερα όλα τα εικοσιτετράωρα. Αν ανοίγεις τα μάτια σου και σκέφτεσαι πώς θα βγει η ριμάδα η μέρα πέρα, δεν οδηγεί κάπου. Άντε κι η σημερινή βγήκε και πέρασες την πίστα. Υπομονή κι η αυριανή. Κάποια στιγμή δε θα τελειώσουν, όμως, όλα αυτά; Δε θα βγει στην οθόνη το game over;
Δεν παίζει ρόλο η ηλικία -ή μάλλον παίζει τον μικρότερο. Ρόλο παίζει η στιγμή που αποφασίζεις να το κάνεις, ο άνθρωπος που στο βγάζει αυτό το βήμα κι οι συνθήκες γύρω σας. Το γεγονός ότι το δοκίμασες μία φορά και δεν πέτυχε δε σημαίνει απαραίτητα ότι δεν κάνεις γι’ αυτό. Θυμήσου την πρώτη σου φορά στην κουζίνα, δεν ήσουν δα κι ο Jamie Oliver. Μπήκες όμως και προσπάθησες ξανά.
Ο αμοιβαίος σεβασμός στα «θέλω» και τις απαιτήσεις του άλλου σε μια συγκατοίκηση, σε όποια δεκαετία της ζωής σου κι αν βρίσκεσαι, είναι κάτι παραπάνω από προφανής, σε σημείο βέβαια που δεν καταπατά και δεν εκμεταλλεύεται τη δική σου αξιοπρέπεια κι ελευθερία.
Η συγκατοίκηση θα είναι πάντα δύσκολη είτε στα 20 είτε στα 30+. Δίνεις στον άλλο θέση στον καναπέ σου. Όχι για λίγες μέρες αλλά για μήνες, χρόνια ή μια ολόκληρη ζωή. Ξεβολεύεσαι, όσο να πεις. Τι λες; Είσαι έτοιμος;
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη