Οι διαλλακτικοί γονείς μεγαλώνουν ελεύθερους ανθρώπους

Η απόφαση να φέρεις ένα παιδί στον κόσμο ίσως να είναι το μεγαλύτερο δίλημμα που θα σου θέσει η ζωή κι εσύ θα κληθείς να απαντήσεις. Εγχειρίδιο δεν υπάρχει κι έτσι καλείσαι να κουνάς τα νήματα προκειμένου να πλάσεις έναν άνθρωπο απ’ το μηδέν και να τον βάλεις στην αρένα της κοινωνίας. Χωρίς μάνιουαλ, το εισιτήριο βγαίνει χωρίς επιστροφή και το πείραμα που ανέλαβες δεν ξέρεις άμεσα αν πέτυχε ή όχι. Τα αποτελέσματά του θα τα δεις χρόνια μετά κι εκεί θα βγει η τελική ανάλυσή τους που θα γράφει PASS ή FAIL.

Καλός γονιός δεν είσαι εσύ που λες σε όλα «ναι» και δε χαλάς χατίρι προκειμένου να καλύψεις ο ίδιος με υλικά αγαθά το συναισθηματικό κενό της απουσίας σου απ’ την εξέλιξη κι ανατροφή του παιδιού σου. Καλός γονιός δεν είσαι εσύ που χρίζεις το παιδί σου ως πρίγκιπα ή πριγκίπισσα, το τοποθετηθείς στο γυάλινο θρόνο του και του μαθαίνεις πως οι υπόλοιποι γύρω αποτελούν τους αυλικούς  του. Αντίθετα, καλός γονιός είσαι εσύ που φέρεσαι στο παιδί σου πριγκιπικά, αλλά ταυτόχρονα του μαθαίνεις να κατασκευάζει τους θρόνους και τα κάστρα μόνος του, χωρίς να έχει ανάγκη καμία αυλή και να μη στηρίζεται σε κανέναν, παρά μόνο στις δικές του δυνάμεις.

Το παιδί αποτελεί συχνά τον καθρέπτη των γονιών του. Αν θες να ζεις σε έναν κόσμο ελεύθερο, που κυριαρχεί η αγάπη, η ειλικρίνεια κι η τιμιότητα δεν έχεις παρά να τα διδάξεις, όσο δύσκολο κι αν είναι. Δύσκολο, γιατί σε αυτό το σημείο πρέπει να κάνεις πίσω τις δικές σου προσωπικές επιλογές και φιλοδοξίες και να  στηρίξεις τις επιλογές ενός ανθρώπου που κλήθηκες να αναλάβεις την ανατροφή του.

Να πεις μαζί του «όχι» στο «όχι», «ναι» στο «ναι», να είσαι σύμφωνος με τη φύση του, τις κλίσεις του και τις επιλογές του. Είσαι εκεί για να στηρίξεις τη ζωή του και κατά συνέπεια ό,τι φέρνει το τρένο των επιθυμιών του στα πίσω βαγόνια. Κι ας ονειρευόσουν να γίνει γιατρός ενώ εκείνος θέλει να γίνει ηθοποιός. Ακόμα κι αν τον πείσεις να μπει στην Ιατρική, λίγους μήνες μετά θα είσαι εκεί, στην πρώτη σειρά και θα χειροκροτείς με καμάρι στην πρώτη του παράσταση.

Ανάμεσα σε είδη φιλελεύθερων, καταπιεστικών, αδιάφορων κι εγωιστών γονέων που θέλουν να φορέσουν τα απωθημένα τους με το ζόρι στη ζωή των παιδιών τους, υπάρχουν εκείνοι οι γονείς που αναγνωρίζουν τις επιθυμίες του παιδιού τους και δεν εστιάζουν στις δικές τους προσδοκίες. Γονείς που βάζουν τη ζωή των παιδιών τους πάνω από κάθε δική τους προσωπική επιλογή και στηρίζουν κάθε βήμα τους. Γονείς που η ευτυχία των παιδιών τους δεν εξαρτάται απ’ τη δική τους πορεία, αλλά τα μαθαίνουν να περπατούν και ταυτόχρονα να διαλέγουν τα ίδια το δικό τους δρόμο.

Φέρνουν στον κόσμο μια ψυχή, της δίνουν τις κατευθυντήριες γραμμές και συνάμα όλη την ελευθερία να επιλέξει το μονοπάτι, το χωματόδρομο ή τη λεωφόρο που θα ακολουθήσει. Μένουν δίπλα πιστοί στρατιώτες να δουν τα παιδιά τους να προχωρούν και να εξελίσσονται έτσι όπως αυτά επέλεξαν.

Για έναν τέτοιο γονιό το να μένει το παιδί του στάσιμο είναι ό,τι χειρότερο. Το έμαθε να τρέχει, να σκοντάφτει και να σηκώνεται χωρίς να του δίνει το χέρι. Του έμαθε πως η ζωή είναι ένας μαραθώνιος και ζει καλύτερα εκείνος που έχει τα αντανακλαστικά να ανταποκριθεί σε όλες τις καιρικές συνθήκες. Δίνουν στο παιδί το δικαίωμα της επιλογής και κάνουν πίσω κάθε τους προσδοκία.

Η αλήθεια είναι ότι απ’ τη μέρα που έμαθαν ότι θα γίνουν γονείς μέχρι τη στιγμή που σε κράτησαν στην αγκαλιά τους έκαναν κάποια σχέδια σκεπτόμενοι πώς θα αναθρέψουν το ανθρωπάκι αυτό. Όμως ανταποκρίθηκαν τόσο αψεγάδιαστα στο ρόλο τους που δε σε ανάγκασαν να μάθεις γαλλικά και πιάνο κι άκουσαν τη δική σου φωνή που ήθελε μπάσκετ και κιθάρα. Δε σε υποχρέωσαν να πας Ιατρική, αντίθετα παρότρυναν την επιλογή σου να πας στο Χημικό παρότι είχες τα μόρια. Δεν είναι εκεί όταν τους μιλάς απλώς για να σου απαντήσουν. Είναι εκεί για να σε καταλάβουν κι έπειτα να απαντήσουν. Σε ακούν να φωνάζεις και ξέρουν ότι πνίγεσαι, δε σιωπούν.

Αν η ζωή είναι ένας απέραντος ουρανός, αυτό το είδος γονέων είναι δυο μεγάλα ολόλευκα πουλιά που ξεχωρίζουν μέσα στο καθαρό γαλάζιο και μαθαίνουν τα παιδιά τους να πετούν με μία προϋπόθεση· να μην έχουν ανάγκη τα φτερά κανενός για να πετάξουν. Να σκέφτονται τη ζωή τους, τις επιλογές τους και να τις στηρίζουν με σθένος. Ναι, μπορεί να σε αφήσουν να πέσεις. Ξέρουν όμως ότι μετά θα πετάξεις ξανά. Η παρουσία τους με τα χρόνια γίνεται όλο και πιο διακριτική θέλοντας να μάθουν στο παιδί τους να παίρνει πρωτοβουλίες. Θα του πουν «μπράβο» πρώτοι απ’ όλους, όσο κρύβουν κάθε φόβο τους και κάνουν το κλισέ «Θα είμαι εδώ για ‘σένα» σημαντική πράξη κάθε στιγμή.

Κι ας μην είσαι υπέρμετρα εγωιστής, με ή χωρίς τη στήριξη των γονιών σου, εσύ έκανες την επιλογή σου κι έζησες τη ζωή σου. Ίσως σπούδασες, βρήκες τον άνθρωπο που ήθελες, παντρευτήκατε και κάνατε μαζί αυτή την οικογένεια. Όσο πιο μακριά έχει φύγει το παιδί σου και δε σε έχει πια ανάγκη, τόσο περισσότερο έχεις πετύχει ως γονιός. Δημιούργησες μια προσωπικότητα ανεξάρτητη που δε θέλει τίποτα παραπάνω απ’ τη στήριξη που όλα αυτά τα χρόνια του έδωσες.

Αν θες κάποια στιγμή τα εγγόνια σου να σου δώσουν τα ίδια συγχαρητήρια με ένα γλυκό φιλί, συνέχισε όπως τώρα· κάνε στην άκρη τις δικές σου προσδοκίες, βάλε σαν περικεφαλαία τις επιθυμίες του παιδιού σου κι υπερασπίσου τις με σθένος. Σίγουρα οι ειλικρινείς χαμογελαστές φιγούρες στις οικογενειακές φωτογραφίες αξίζουν πολλά παραπάνω απ’ τους ρόλους και τις επιλογές που θες να φορέσεις εσύ στο παιδί σου με το ζόρι.

Υ.Γ. Στους ήρωες της ζωής μου, τους γονείς μου.