Τα τελευταία χρόνια, στον τομέα της εκπαίδευσης, το φαινόμενο των μαθησιακών δυσκολιών παρατηρείται ολοένα και πιο έντονα, μ’ ένα σχετικά αυξανόμενο ποσοστό παιδιών να αντιμετωπίζει μια τέτοιου είδους δυσκολία, όπως για παράδειγμα δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμησία κ.λπ..
Ως αποτέλεσμα, η μάθηση γι’ αυτά τα παιδιά δεν αποτελεί ένα ευχάριστο, ενδιαφέρον ή εύκολο ταξίδι. Αντίθετα μοιάζει μ’ ένα δύσβατο μονοπάτι, γεμάτο από πολλά εμπόδια που δυσκολεύονται να ξεπεράσουν προκειμένου να φτάσουν στον τελικό τους προορισμό: την κατάκτηση της γνώσης.
Έτσι λοιπόν, θα τα δούμε να παλεύουν και να αγανακτούν με τα γράμματα και τις λέξεις, τους αριθμούς και την απομνημόνευση πληροφοριών, την ανάγνωση και τη συγκέντρωση της προσοχής τους, ενώ η λαβή του μολυβιού θα μοιάζει σαν μια αέναη πάλη, σαν μια νέα δεξιότητα που θα πρέπει να κατακτήσουν, ακόμα κι αν για τους υπόλοιπους θεωρείται δεδομένη.
Τα πράγματα ευτυχώς γίνονται πολύ καλύτερα για τα παιδιά αυτά όταν οι γονείς τους αναγνωρίζουν και αποδέχονται εξ αρχής τη δυσκολία τους και προσπαθούν με ποικίλους τρόπους να τα βοηθήσουν -με πιο συνηθισμένο την παραπομπή σε κάποιον ειδικό λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, ειδικό παιδαγωγό κ.ο.κ.-, έτσι ώστε να μάθουν να αντιμετωπίζουν αυτή τη δυσκολία, και σε περιπτώσεις όπου αυτό καθίσταται δυνατό, να την ξεπερνούν.
Δυστυχώς, όμως, δεν ανήκουν όλοι στην κατηγορία του υποστηρικτικού γονέα, αφού υπάρχουν και εκείνοι που, όταν αναφέρεται το θέμα των μαθησιακών δυσκολιών από έναν άλλον γονέα -του οποίου το παιδί αντιμετωπίζει μια τέτοια δυσκολία-, είναι οι πρώτοι που θα σπεύσουν να εκφράσουν την αποδοχή τους και να παρέχουν συμβουλές. Όταν όμως το δικό τους παιδί διαγνωσθεί με μια τέτοια δυσκολία, χάνουν τη γη κάτω από τα πόδια τους και η συμπεριφορά τους αλλάζει τελείως.
Πιο συγκεκριμένα, φαίνεται να αντιμετωπίζουν τη μαθησιακή δυσκολία του παιδιού τους ως αδυναμία η οποία -σαν ένοχο μυστικό – πρέπει οπωσδήποτε να μείνει κρυφή από τους υπόλοιπους ή σαν ευθύνη που φέρει το ίδιο το παιδί μιας και «δεν παίρνει εύκολα τα γράμματα». Η στάση τους αυτή ενδεχομένως να οφείλεται στην έλλειψη ολοκληρωμένης μόρφωσης καθώς και στην υιοθέτηση μιας απαρχαιωμένης πλέον αντίληψης πως οι μαθησιακές δυσκολίες είναι ένα μίασμα, μια ασθένεια την οποία μάλιστα προσπαθούν πάση θυσία να την αποκρύψουν από τον κοινωνικό τους περίγυρο γιατί «ο κόσμος θα πει ότι το παιδί μου είναι προβληματικό».
Ως τραγική συνέπεια αυτής της συμπεριφοράς όμως, το παιδί καταλήγει να γίνεται ολοένα και περισσότερο έρμαιο των δυσκολιών του, να παλεύει με νύχια και με δόντια σε μια άνιση μάχη, χωρίς να διαθέτει τα κατάλληλα όπλα να νικήσει. Έτσι, δικαιολογημένα θυμώνει, απογοητεύεται με τον εαυτό του, μειώνεται κατακόρυφα η αυτοπεποίθησή του και θέλει να τα παρατήσει.
Η ίδια δυσκολία αποδοχής, ίσως και πολύ μεγαλύτερη, παρατηρείται και στο θέμα του αυτισμού. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν γονείς οι οποίοι, όσο κι αν ισχυρίζονται σε τρίτους πως το να έχεις χαρακτηριστικά αυτισμού είναι κάτι το απολύτως πια αποδεκτό και φυσιολογικό και καθόλου περίεργο ή κακό, προσπαθούν πάση θυσία να αποκρύψουν το γεγονός πως το παιδί τους ανήκει στο φάσμα του αυτισμού, για τους ίδιους ακριβώς λόγους που σας περιέγραψα πιο πάνω στον τομέα των μαθησιακών δυσκολιών.
Τραγική ειρωνεία όμως, έτσι; Εν έτει 2022 που όλοι το παίζουμε προχώ, φωνάζουμε κατά του bullying και του ρατσισμού και δηλώνουμε ειρηνιστές, περιθωριοποιούμε μικρά παιδάκια με μαθησιακές δυσκολίες ή με αυτισμό.
Όση πρόοδο και να ισχυριζόμαστε ότι σημειώνουμε σαν ανθρώπινο είδος, πάντα θα υπάρχουν αυτά τα γεγονότα -λίγα ή πολλά- που θα μας δείχνουν πόσο συνεχίζουμε να μένουμε στάσιμη σαν κοινωνία και πόση προσπάθεια, ενημέρωση και παιδεία πάνω σε τέτοια θέματα χρειάζεται ακόμη.
Γιατί αυτοί οι γονείς και άλλοι τόσοι, δεν ξέρουν τι πάει να πει μαθησιακή δυσκολία ή αυτισμός. Έχουν μείνει σε μια απαρχαιωμένη αντίληψη, του ’60 που συνεχίζει να τα θεωρεί «ασθένεια» και όχι «δυσκολία στη μάθηση» ή «αναπτυξιακή διαταραχή» αντίστοιχα. Δεν ξέρουν πως το να έχεις χαρακτηριστικά αυτισμού ή να δυσκολεύεσαι να κατακτήσεις την ανάγνωση ή τη γραφή δε σημαίνει ότι είσαι προβληματικός ή ότι έχεις λέπρα. Σημαίνει πως χρειάζεσαι μια συγκεκριμένη βοήθεια, έναν εναλλακτικό τρόπο μάθησης και σκέψης προκειμένου να πορευτείς τόσο στη μάθηση όσο και στη ζωή γενικότερα.
Γι’ αυτό και πρέπει να διευρύνουν λίγο το μυαλό τους και να αντιληφθούν πως το να είσαι αυτιστικός ή να αντιμετωπίζεις δυσκολίες στη μάθηση είναι συνυφασμένο με το να είσαι δημιουργικός, πανέξυπνος, λειτουργικότατος, επιμελής, ακριβής, μεθοδικός, καινοτόμος, μοναδικός.
Ευτυχώς λόγω της δουλειάς μου, συναναστρέφομαι με παιδάκια στο φάσμα του αυτισμού και δουλεύουμε μαζί πολύ όμορφα. Τους μαθαίνω πράγματα και μου μαθαίνουν κι εκείνα πολλά περισσότερα όπως το τι σημαίνει «αγάπη» -που νόμιζα πως είχα ξεχάσει. Βλέπετε, μια μέρα, στο φροντιστήριο που δουλεύω, μου είπαν ότι πρέπει να αντικαταστήσω για κάποιο διάστημα μια δασκάλα. Ένα από τα παιδιά που επρόκειτο να αναλάβω, ήταν ένα παιδάκι στο φάσμα του αυτισμού. Ανησυχούσα πολύ για το αν θα με συμπαθήσει, αν θα του εμπνεύσω την εμπιστοσύνη και αν θα τα πάμε καλά, καθώς είναι γνωστό πως τα παιδάκια αυτά παρουσιάζουν μια δυσκολία στην κοινωνικοποίησή τους και στην εντύπωση που δημιουργούν για τους άλλους. Μια μέρα, καθώς κάναμε μάθημα και συζητούσαμε, σήκωσε το χέρι του και μου είπε «κόλλα πέντε».
Και τότε ένιωσα λες και μου χάρισαν όλη την αγάπη και την αποδοχή του κόσμου. Σκέφτηκα πως παλεύουμε να γίνουμε αποδεκτοί από άτομα που δεν αξίζουν καμία θέση στη ζωή μας, παλεύουμε να τους κάνουμε να μας αγαπήσουν δείχνοντας ακόμα και κάτι που πολλές φορές δεν είμαστε, ενώ υπάρχουν άτομα, όπως εκείνο το μικρό πιτσιρίκι, που μας αγαπούν γι’αυτό ακριβώς που είμαστε και γι’αυτό ακριβώς που τους προσφέρουμε.
Γιατί λοιπόν να μην αγκαλιάσουμε αυτά τα παιδιά όπως ακριβώς μας αγκαλιάζουν κι εκείνα με τον δικό τους τρόπο; Γιατί πρέπει να είμαστε σκατόψυχοι καράβλαχοι που θεωρούν «φυσιολογικά» και αποδεκτά μόνο τα νευροτυπικά παιδιά;
Γιατί πρέπει να είμαστε κομπλέ με τον αυτισμό και τις μαθησιακές δυσκολίες μέχρι να χτυπήσουν την πόρτα μας; Ξέρετε με πόσους γονείς έχω συναναστραφεί οι οποίοι δεν αποδέχονται τον αυτισμό ή τις μαθησιακές δυσκολίες του παιδιού τους και προσπαθούν να τα αποκρύψουν γιατί «τι θα πει ο κόσμος;», «τι θα πει το χωριό», «δε θέλω να πουν το παιδί προβληματικό».
Αγαπητοί γονείς, έχετε σκεφτεί όμως τι θα πει το παιδί σας όταν θα μεγαλώσει και δε θα είναι λειτουργικό, επειδή δεν του παρείχατε τη βοήθεια που είχε ανάγκη; Τι θα πει όταν θα παλεύει με τις δυσκολίες του και θα θεωρεί τον εαυτό του υπεύθυνο που δεν μπορεί να τα καταφέρει και θα απογοητεύεται διαρκώς; Τι θα γυρίσετε να του πείτε τότε; Ότι πιο πολύ σας ένοιαζε η γνώμη του κόσμου παρά το ίδιο σας το παιδί;
Όσο θα υπάρχουν άνθρωποι που θα βλέπουν τον αυτισμό και τις μαθησιακές δυσκολίες σαν μια ασπρόμαυρη κατάσταση, σαν πρόβλημα, σαν αρρώστια, εμείς, ως δάσκαλοι και συνοδοιπόροι τους, θα απολαμβάνουμε τα φωτεινά τους χρώματα, θα εκμεταλλευόμαστε όλες τις αρετές τους και θα δημιουργούμε τα πιο όμορφα, εναλλακτικά και πρωτότυπα ταξίδια μόρφωσης.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου