Κορυφή σε έναν τομέα· άρα και ευτυχισμένος;

Πολλοί από μας έχουμε πέσει στη διάρκεια της ζωής πάνω σε μια συζήτηση που κάποιος φίλος μας αναφέρεται στην έννοια της αυτοπραγμάτωσης. Σε κάποιο βαθμό ξέρουμε τι εννοεί, τι θέλει να πει, αλλά δεν είναι και εντελώς ξεκάθαρο. Τι είναι ακριβώς αυτό που εννοεί με το συγκεκριμένο όρο; Είναι κοινή η ερμηνεία του για όλους τους ανθρώπους ή το περιεχόμενο του επιδέχεται διαφορετικής μετάφρασης από τον καθένα;

Ας δούμε τι είναι η αυτοπραγμάτωση με λίγη βοήθεια από τους επιστήμονες του κλάδου της ψυχολογίας. Σύμφωνα με τους μελετητές, η αυτοπραγμάτωση είναι μια έμφυτη τάση του ατόμου, η οποία μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορα στάδια της ζωής του. Ο χρόνος εμφάνισής της είναι συνδεδεμένος με τη χρονική στιγμή που το άτομο έχει καταφέρει να καλύψει σε ικανοποιητικό βαθμό τις θεμελιώδεις ανάγκες του. Συγκεκριμένα κάποιος αρχίζει να αποζητά την αυτοπραγμάτωσή του, όταν έχει διασφαλίσει τις συνθήκες επιβίωσής του, όταν νιώσει ότι έχει εδραιωθεί κοινωνικο–επαγγελματικά και γενικά μόλις αισθανθεί ότι η ζωή του έχει μπει σε ένα δρόμο που του δίνει το χρόνο και την ευκαιρία να φτάσει σε εκείνο το επίπεδο, το οποίο θεωρεί εφικτό. Φανταστείτε για λίγο έναν άνθρωπο που είναι υποχρεωμένος να δουλεύει σχεδόν όλη μέρα για να επιβιώσει. Είναι λίγο δύσκολο να τον φανταστούμε να σκέφτεται την αυτοπραγμάτωσή του είναι η αλήθεια και αυτό είναι κάτι λογικό. Όπως γίνεται ήδη αντιληπτό το όλο θέμα της αυτοπραγμάτωσης είναι κάτι εντελώς ξεχωριστό για τον καθένα μας, καθώς έχουμε διαφορετικά όνειρα και βλέψεις για τον εαυτό μας, αλλά και εντελώς διαφορετικές ευκαιρίες και δυνατότητες.

Μπορεί η αυτοπραγμάτωση για τον καθένα από εμάς να αποσκοπεί σε κάτι εντελώς διαφορετικό -για κάποιους είναι να γίνουν αστέρια του κινηματογράφου και για κάποιους άλλους απλώς να μάθουν να παίζουν τέλεια πιάνο- όμως σε κάθε περίπτωση υπάρχουν κάποια κοινά στοιχεία για όλους. Στο ταξίδι αυτό προς την προσωπική καταξίωση, πριν φτάσουμε στον προορισμό μας οφείλουμε να αποκτήσουμε μια σειρά από εφόδια που θα μας επιτρέψουν να ολοκληρώσουμε τη διαδρομή με επιτυχία. Κάποια πνευματικά και ψυχικά γνωρίσματα, τα οποία θα μπορέσουμε να αποκτήσουμε, μόνο εφόσον μοχθήσουμε πραγματικά, αφιερώσουμε το χρόνο και καταβάλλουμε τον κόπο που πρέπει.

Το πρώτο από αυτά τα χαρακτηριστικά είναι να αποκτήσουμε μια σφαιρική και ολοκληρωμένη οπτική τόσο του εαυτού μας, όσο και του κόσμου γύρω μας. Με βάση αυτό μπορούμε να θέσουμε ρεαλιστικούς στόχους, οι οποίοι ανταποκρίνονται στις δυνατότητές μας, καθώς και στα όσα μπορεί να μας παρέχει η κοινωνία. Παράλληλα, οφείλουμε να υιοθετήσουμε τις αξίες και τα ιδανικά εκείνα που θα μας επιτρέπουν να ξεχωρίσουμε το λάθος από το σωστό και ταυτόχρονα να επιλέγουμε το καλύτερο τόσο για μας όσο και για τους άλλους γύρω μας. Η αυτοπραγμάτωση παρά το γεγονός ότι είναι μια ξεκάθαρα προσωπική υπόθεση, επηρεάζεται και διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από τις σχέσεις με τον κοινωνικό περίγυρο, είτε τις άμεσες είτε τις πιο έμμεσες. Χρειαζόμαστε τους γύρω μας σχεδόν όσο μας χρειάζονται και εκείνοι. Η συνύπαρξη και η αλληλεπίδραση με το συνάνθρωπο είναι θεμελιώδους σημασίας για οποιονδήποτε θέλει να θεωρηθεί επιτυχημένος, ανεξάρτητα από τον κλάδο που έχει επιλέξει να ασχοληθεί.

Το άτομο εκείνο που αποζητά την αυτοπραγμάτωση οφείλει να κοιτάζει τον κόσμο γύρω του με πραγματικό ενδιαφέρον, με διάθεση να μάθει από όλα όσα συναντά στο δρόμο του καθημερινά, γιατί μόνο με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρει να υπερβεί τα όρια που έχει το ίδιο θέσει στον εαυτό του. Όμως είναι όλα αυτά αρκετά; Όλος αυτός ο συνεχής αγώνας μάθησης, βελτίωσης, απορρόφησης εμπειριών είναι αρκετός για να μας χαρίσει την πραγματική ευτυχία; Για κάποιους από μας η απάντηση είναι «ναι» και για κάποιους είναι «όχι». Δεν μεγαλώνουμε όλοι με τα ίδια πρότυπα ούτε με τις ίδιες βλέψεις για το μέλλον. Κάποιοι επιλέγουν να περιοριστούν σε ένα πιο απλοϊκό τρόπο ζωής, ο οποίος τους δίνει όλα εκείνα που θεωρούν αυτοί αρκετά για να είναι ευτυχισμένοι, γεγονός καθόλα θεμιτό και αποδεκτό. Υπάρχουν και εκείνοι που είναι κάπως πιο ανήσυχοι από τη φύση του και διαλέγουν ένα πιο δραστήριο και ενδεχομένως πιο επισφαλή δρόμο, ένα δρόμο απαιτητικό που στο τέλος του μπορεί να τους δώσει όλα όσα ονειρεύονται, αλλά και ταυτόχρονα να τους κάνει να καταλάβουν πόσα έχουν στερηθεί στη διάρκεια του ταξιδιού. Είναι πολλά τα παραδείγματα ανθρώπων, οι οποίοι παρά το γεγονός ότι κατάφεραν να κάνουν πράξη τα όνειρα τους, δεν μπόρεσαν ποτέ να είναι αληθινά ευτυχισμένοι. Είτε επειδή τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως οι ίδιοι περίμεναν, είτε επειδή έχασαν στο δρόμο τους προς το όνειρο ένα κομμάτι του εαυτού τους. Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι το να επιτύχει κάποιος την αυτοπραγμάτωση σε ένα μόνο τομέα της ζωής του, πολλές φορές δεν είναι αρκετό να του εξασφαλίσει την ευτυχία και σίγουρα τα δύο αυτά δεν είναι άρρηκτα συνδεδεμένα.

Η ζωή είναι σε μεγάλο βαθμό ένα παιχνίδι. Ένα παιχνίδι που καλούμαστε να το παίξουμε όσο καλύτερα μπορούμε με βάση τις γνώσεις, τα εργαλεία, τις εμπειρίες που έχει ο καθένας από μας. Είναι στο χέρι μας να επιλέξουμε με τι διάθεση θα παίξουμε, τι είμαστε διατεθειμένοι να ρισκάρουμε για να φτάσουμε στη νίκη. Οφείλουμε να θυμόμαστε πως μερικές φορές δεν είναι η νίκη το καλύτερο που μπορούμε να ζητήσουμε. Εκείνο το οποίο είναι ίσως πιο ουσιώδες, είναι να πάρουμε μια ανάσα και να αφήσουμε τον εαυτό μας να χαλαρώσει και να απολαύσει κάθε λεπτό του παιχνιδιού.