9 μύθοι και θρύλοι για τις γάτες και τη σχέση τους με τον άνθρωπο

Οι γάτες για κάποιους είναι υπέροχα πλάσματα, γεμάτα αγάπη για εκείνους που επιλέγουν να τη δώσουν, τρυφερά και εύκολα στη φροντίδα τους. Επιπλέον, είναι και καλοί κυνηγοί, καθώς δεν υπάρχει πιθανότητα στο χώρο που ζει γάτα να βρεθεί ποντίκι, κατσαρίδα, σαύρα, πουλί, μύγα ή κάποιο άλλο μικρό ζώο. Υπάρχουν θεωρίες πως οι ιδιοκτήτες γάτας υποφέρουν λιγότερο από παθήσεις της καρδιάς ή άγχος σε σχέση με όσους δεν έχουν γάτα στο περιβάλλον τους, ενώ κάποιες πρόσφατες θεωρίες σχετίζουν τη γάτα με την ανοσία σε αλλεργίες κι άσθμα.

Υπάρχουν όμως και πολλοί που πιστεύουν πως είναι ύπουλα πλάσματα, βοηθοί του διαβόλου, φύλακες των νεκρών και πολλά άλλα σκοτεινά πράγματα. Ποιοι είναι όμως εκείνοι οι θρύλοι κι οι μύθοι που μας έχουν κάνει ανά τους αιώνες κι ανά τον κόσμο να πιστεύουμε πως οι γάτες είναι «σατανικά πλάσματα»;

1. Ξεκινάμε φυσικά για τον θρύλο που θέλει τις μαύρες γάτες να είναι γρουσούζικες. Όλα ξεκίνησαν στην αρχαία Βαβυλωνία. Κατά τον μύθο λοιπόν, οι μαύρες γάτες είχαν τη δύναμη να αλλάζουν μορφή και να έρχονται σε επικοινωνία με τα κακά δαιμόνια, τα οποία μάλιστα έβαζαν τα μαύρα γατιά να κάνουν τις δικές τους βρωμο-δουλειές και να φέρνουν δυστυχία σε όποιον συναντούσαν στο διάβα τους.

2. Στην Αγγλία του 18ου αιώνα, οι γάτες απαγορεύονταν να είναι κοντά σε βρέφη, καθώς πίστευαν πως μπορούν να τους κλέψουν την ανάσα. Χιλιάδες αθώα τετράποδα βρέθηκαν θανατωμένα με τη δικαιολογία πως είναι υπεύθυνα για τον πρόωρο θάνατο πολλών μωρών, ενώ δε δίσταζαν να τα οδηγήσουν ακόμα και στο δικαστήριο και μάλιστα να τα καταδικάσουν σε θάνατο δια του απαγχονισμού.

3. Μια ακόμα δεισιδαιμονία για τις μαύρες γάτες είναι πως εκείνες είναι υπεύθυνες για τη μεταφορά των ψυχών μετά τον θάνατο στον κάτω κόσμο, μύθος πολύ διαδεδομένος στις Σκανδιναβικές χώρες. Οι Ινδοί το πήγαν λίγο παραπέρα και πίστευαν πως δεν πήγαιναν οι μαύρες γάτες τις ψυχές στον άλλο κόσμο -άλλωστε για τους Ινδούς δεν υπάρχει άλλος κόσμος- αλλά πως οι ίδιες είναι η μετεμψύχωση εκείνων που στην ανθρώπινή τους ζωή ήταν πολύ κακοί. Αυτή την κακία λοιπόν συνέχιζαν να την εφαρμόζουν και στη γατίσια τους κατάσταση με το να είναι επιθετικές, ανυπάκουες και πολλές φορές να προκαλούν και σοβαρούς τραυματισμούς με σκοπό να βλάψουν το άτομο που έχουν μπροστά τους.

4. Οι ναυτικοί σήμερα πιστεύουν πως το να έχουν μια γάτα επάνω στο πλοίο είναι καλό γιατί εξολοθρεύει τα ποντίκια που πιθανόν να κάνουν μεγάλη ζημιά σε τρόφιμα και επιβάτες. Η αιτία όμως που ξεκίνησε μια τέτοια συνήθεια είναι λίγο πιο βαθιά και πιο μυστικιστική. Σύμφωνα λοιπόν με έναν θρύλο, τα κακά πνεύματα της θάλασσας είναι ιεραρχικά κατώτερα από το κακό πνεύμα που ζει μέσα στη γάτα, με αποτέλεσμα να αφήνει ήσυχο το πλοίο, αφού «το έχει καταλάβει ένα πιο δυνατό πνεύμα», οπότε πάει πάσο. Μια άλλη βέβαια θεωρία λέει πως η γάτα είναι η καλή δύναμη που εμποδίζει το κακό πνεύμα να βλάψει το πλοίο.

5. Φυσικά οι Κέλτες δε θα μπορούσαν να μείνουν ανεπηρέαστοι από τα αγαπητά κατά τα άλλα αιλουροειδή. Σύμφωνα λοιπόν με την κέλτικη λαογραφία, μια τεράστια γάτα -κάποιοι λένε πως είναι σε μέγεθος σκύλου- με άσπρο τρίχωμα στην περιοχή του στήθους που ονομάζεται Σιθ, τριγυρνάει στα δάση της Σκωτίας και της Ιρλανδίας και αναζητάει τις ψυχές εκείνων που έχουν φύγει πρόσφατα από τη ζωή. Η ιστορία όμως δε σταματάει εκεί. Ο Σιθ λοιπόν εικάζεται πως είναι μια κακιά μάγισσα που μπορεί να μεταμορφώνεται όποτε το επιθυμεί σε γάτα και να παίρνει τις εν λόγω ψυχές για να τις πουλήσει στον Σατανά και να εξαγοράσει τις μαγικές της δυνάμεις. Μια άλλη παραλλαγή του θρύλου λέει πως έχει τη δυνατότητα να μεταμορφωθεί μέχρι 9 φορές, αλλιώς μετά θα μείνει μόνιμα με τη μορφή της γάτας.

6. Οι γάτες που ανήκουν στη φυλή «νορβηγικού δάσους» πιστεύεται πως είναι μεταμορφωμένες νεράιδες και ξωτικά. Ήταν τα αγαπημένα ζώα της Νορβηγικής θεάς της γονιμότητας Φρέγια, δώρο από τον αγαπημένο της Θωρ, και πως έσερναν το άρμα της. Οι γάτες αυτές λοιπόν ήταν και φύλακες της θεάς κι ήταν πάντα σε ετοιμότητα να εναντιωθούν σε όποιον πίστευαν πως μπορεί να την έβλαπτε.

7. Ακόμα και στην ελληνική ύπαιθρο, υπήρχε -σε κάποιες περιοχές ακόμη υπάρχει- μια θεωρία που λέει πως εάν επάνω στον τάφο κάποιου ξαπλώσει μια γάτα, τότε έχει πάει στην κόλαση, ενώ εάν παλεύει μια γάτα κι ένα περιστέρι (ή κάποιο άλλο πουλί) γύρω ή επάνω από τον τάφο τότε κάποιος άγγελος παλεύει με έναν δαίμονα για την ψυχή του. Έχουμε φαντασία πάντως κι εμείς, να τα λέμε.

8. Στην αρχαία Αίγυπτο φυσικά οι γάτες ήταν ιερές. Ένας από τους λόγους ήταν πως η θεά Μπαστέτ εμφανιζόταν με τη μορφή της γάτας και μεταξύ άλλων ήταν η θεά στην οποία έτρεχαν οι πιστοί για να θεραπευθούν από δάγκωμα φιδιού ή σκορπιού. Έτσι λοιπόν υπάρχει μια θεωρία που λέει πως οι γάτες δεν παθαίνουν τίποτα από το δηλητήριο γιατί είχαν ανοσία.

9. Τελευταίο φυσικά αφήσαμε τον πιο γνωστό μύθο απ’ όλους. Οι μαύρες γάτες είναι οι αγαπημένες γάτες των μαγισσών. Ο μύθος ξεκίνησε κατά τον Μεσαίωνα και μας λέει πως κάθε μάγισσα που σεβόταν τον εαυτό της όφειλε να έχει μια μαύρη γάτα δίπλα της. Εάν παίρναμε βέβαια ως δεδομένο πως όντως υπήρχαν οι μάγισσες, θέλοντας να παίξουμε κι εμείς το παιχνίδι, τότε ο μύθος έχει μια βάση. Η γάτα, ως πλάσμα με έντονη διαίσθηση, θα μπορούσε εύκολα να καταλάβει εάν υπήρχε κάποιο κακόβουλο πλάσμα γύρω του και γύρω από το αφεντικό του, να ειδοποιήσει τη μάγισσα με τη συμπεριφορά του κι η μάγισσα να αναλάβει δράση. Φυσικά μαζί τα αγαπημένα αφεντικά τους, ως άλλες παράπλευρες απώλειες των δεισιδαιμονιών καήκαν κι εκείνα στην πυρά.

Είτε πιστεύεις σε αυτούς τους μύθους είτε όχι, οι γάτες είναι αξιολάτρευτα πλάσματα που μόνο καλό μπορούν να σου κάνουν. Είτε είναι άσπρες, είτε μαύρες, είτε πολύχρωμες -γνωστές κι ως ταρταρούγες ή κάλικο-, μια γάτα μπορεί να γίνει ο καλύτερος σύντροφος. Κι ας μην ξεχνάμε, μπορεί ο σκύλος να είναι ο καλύτερος φίλους του ανθρώπου, μια γάτα όμως δεν πρόκειται ποτέ να προδώσει το πού κρύβεις κάτι πολύτιμο για σένα.