Ζήλια τόση ώστε να μη νιώθουμε δεδομένοι

«Να ‘ταν η ζήλια ψώρα, θα κόλλαγε όλη η χώρα» λέει ο σοφός λαός. Κι ακριβώς για το γεγονός ότι η ζήλια είναι τόσο συχνό φαινόμενο και την συναντάς σε κάθε δεύτερο ζευγάρι (τουλάχιστον) αποφασίσαμε ως είδος να την δικαιολογήσουμε ως έναν τρόπο που κρατάει το ενδιαφέρον αμείωτο μέσα σε μια σχέση κι έτσι να την απενοχοποιήσουμε. Όλα είναι θέμα οπτικής άλλωστε, σωστά;

Κρατάει, όμως, όντως το ενδιαφέρον σε μια σχέση με τη ζήλια ή απλώς φθείρεται μέσω αυτής; Η απάντηση διαφέρει, καθώς εξαρτάται απ’ τον άνθρωπο και το ζευγάρι. Η αλήθεια είναι ότι σε κάποιους αρέσει να ρίχνουν λάδι στη φωτιά και να χαζεύουν αγκαλιά τις σπίθες, ενώ κάποιους άλλους κάτι τέτοιο τους καίει, κάνοντάς τα όλα στάχτη. Οπότε άλλοτε βοηθάει κι άλλοτε καταστρέφει.

Δύο είναι τα άκρα με διαβαθμίσεις ανάμεσά τους. Ή που θα ζηλεύει κάποιος εξαρχής πολύ ή που δε θα ζηλεύει καθόλου. Υπάρχει, λοιπόν, η υπερβολική, παθολογική, ζήλια, που όλοι την απευχόμαστε και κανείς –ελπίζω– δεν την αποζητά απ’ τον σύντροφό του. Κι υπάρχει κι η παντελής απουσία ζήλιας, που επίσης για κάποιο λόγο ενοχλεί και τσιγκλάει. Μας κάνει να νιώθουμε ανύπαρκτοι, δεδομένοι, ότι ο άλλος δε νοιάζεται αν θα μας χάσει. Σκέψεις που ‘χουν μια ρεαλιστική βάση, καθώς είμαστε πλάσματα ανασφαλή που ‘χουμε ανάγκη από επιβεβαίωση, συχνά όμως ξεφεύγουν οδηγώντας σε παράλογα σενάρια.

Το ότι ο άλλος δε ζηλεύει ίσως έχει να κάνει μονάχα με τον χαρακτήρα του κι όχι με ‘σένα. Δε σημαίνει πως δεν ενδιαφέρεται. Είναι μαζί σου, είσαι η συνειδητή επιλογή του κι είναι σίγουρος για σένα, κι αυτό είναι κάτι που θα ‘πρεπε και να χαροποιεί, όχι να σε προβληματίζει. Το νοιάξιμο κι η αγάπη κάποιου φαίνονται απ’ αλλού, όχι απ’ τη ζήλια. Κάποιοι άνθρωποι είναι απλά πιο σίγουροι για τον εαυτό και το ταίρι τους, βλέπουν τα πράγματα πιο ελεύθερα, μακριά από ανασφάλειες, καχυποψίες και κτητικότητες. Ξέρουν πως αν ο σύντροφός τους ήθελε να ‘ναι με κάποιον άλλον, θα ήταν, αφού κανείς δεν είναι κτήμα κανενός κι έτσι δε βρίσκουν κανένα νόημα σε τέτοιου είδους υστερίες.

Πολλοί, απ’ την άλλη, δε βλέπουν τόσο ψύχραιμα τα πράγματα. Κυνηγάνε λίγο περισσότερο το πάθος, συνδέοντάς το με τη ζήλια και την προκαλούν με πολλούς τρόπους. Είναι γεγονός ότι αρκετοί πιστεύουν ότι ένα μικρό ποσοστό ζήλιας είναι απαιτούμενο σε μια σχέση, καθώς την κρατά ζωντανή κι ανανεωμένη, με το ζευγάρι να ‘ναι διαρκώς σε εγρήγορση και να μην επαναπαύεται, όσο κι οι δύο αισθάνονται αμοιβαία την ανάγκη να διεκδικούν το ταίρι τους για να μην το χάσουν από επίδοξους εραστές που ίσως προσπαθήσουν να μπουν ανάμεσά τους.

Ένα συχνό παράπονο που μπορεί να ακούσεις από κάποιον είναι ότι ο άνθρωπός του δεν τον ζηλεύει (πια). Αυτό σημαίνει ότι εκείνος που εκφράζει αυτήν την πικρία δε νιώθει το ενδιαφέρον του συντρόφου του, όχι τουλάχιστον στον βαθμό που θα το ήθελε. Γι’ αυτό και κάνει ό,τι μπορεί για να του ξυπνήσει το πάθος και να επαναφέρει τη σπίθα που έσβησε ή που έστω νομίζει πως έσβησε, δημιουργώντας του μια ανασφάλεια και κάνοντάς τον να αισθανθεί πως είναι πιθανό να τον χάσει.

Αξίζει, όμως, να προκαλέσεις επιτηδευμένα τη ζήλια του συντρόφου σου; Πόσες φορές έχεις ακούσει εκείνο το «Κάνε τον/την να ζηλέψει να δεις μετά πώς θα τρέχει από πίσω σου»; Παλιά και δοκιμασμένη συνταγή για να κερδίσεις την προσοχή, θα σου πουν, κι ίσως εν μέρει δίκιο να ‘χουν δίκιο. Μπορεί και να πετύχει προσωρινά ο σκοπός σου, αλλά σίγουρα τα αποτελέσματα δε θα ‘ναι μακροπρόθεσμα, ειδικά στην περίπτωση που όντως το ερωτικό ενδιαφέρον έχει αρχίσει να εξασθενεί απ’ την άλλη πλευρά.

Γι’ αυτήν την ικανοποίηση της επιβεβαίωσης πολλοί στήνουν σκηνικά επιδιώκοντας να προκαλέσουν τη ζήλια του συντρόφου τους, πιστεύοντας πως έτσι θα ξυπνήσουν το πάθος, το κυνήγι, τη διεκδίκηση κι ό,τι άλλο έχουν στο μυαλό τους για το μεγάλο δράμα του έρωτα. Είναι αυτό που βλέπουμε συχνά σε σκηνές ταινιών, ότι θα πας σε ένα μπαράκι να συναντήσεις την παρέα σου κι όλως τυχαίως θα ‘ναι εκεί το πρώην αμόρε σου και θα το μάθει ο νυν σου και θα τον ενοχλήσει αλλά μετά όλα μέλι γάλα. Ή ακόμα χειρότερα ότι θα ‘σαι με τη σχέση σου, θα συναντήσεις κάποιον πρώην και θα ‘χουμε επεισόδια που θα λήξουν με happy end κι ανανέωση μεταξύ του ζευγαριού. Ή μπορεί να νομίζεις ότι το να σε δει να φλερτάρεις με κάποιον άλλο, θα του θυμίσει όλους τους λόγους που σε φλέρταρε κι ο ίδιος.

Το σίγουρο είναι ότι για κάθε άνθρωπο και κατ’ επέκταση για κάθε ζευγάρι λειτουργεί διαφορετικά, καθώς η ζήλια μπορεί να ξενερώσει τον άλλο, να τον κάνει να αισθανθεί πως δεν μπορεί να σε εμπιστευτεί, να μην πιστέψει πως ήταν σκηνοθετημένο, κι έτσι αντί για αναθέρμανση να οδηγήσει σε ολοκληρωτικό πάγωμα. Όπως παντού, έτσι κι εδώ, το κλειδί βρίσκεται στην ισορροπία.

Σε μία κλίμακα, λοιπόν, όπου τα δύο άκρα είναι το πρώτο κόκκινο, το να ζηλεύεις υπερβολικά δηλαδή, και το δεύτερο πράσινο, το να μη ζηλεύεις καθόλου, θα θέλαμε από εσάς ένα λαχανί, αν όχι ένα κιτρινοπράσινο, έτσι για να νιώθουμε ότι σας ενδιαφέρει ακόμα το να ‘μαστε μόνο ο ένας για τον άλλο και για κανέναν άλλο. Να δείξετε ότι δε θεωρείτε δεδομένο το «μαζί», ότι μας γουστάρετε ακόμα κι ότι δεν μπορείτε ούτε να μας φανταστείτε με κάποιον άλλο.

Δεν είναι ότι η ζήλια αυτή καθαυτή κρατάει μια σχέση, αλλά τουλάχιστον είναι μια μικρή επιβεβαίωση, από αυτές που μας υπενθυμίζουν όλους τους λόγους που θέλουμε αυτό το «μαζί».