Όλοι μας μπαίνουμε σε σχέσεις, αναμένοντας να ζήσουμε όμορφες στιγμές, να συνδεθούμε με τον άλλο και να δημιουργήσουμε, ίσως, μια σύνδεση που δε θα φθαρεί στον χρόνο. Με την πάροδό του όμως, κάθε σχέση μεταλλάσσεται, λόγω της εξέλιξης και των κοινών εμπειριών. Κι αυτή η μεταμόρφωση δεν είναι πάντα θετική και μπορεί να γίνει γόνιμο έδαφος για ν’ αναπτυχθούν ζιζάνια και παθογενείς συμπεριφορές που δηλητηριάζουν το ένα ή και τα δύο μέλη μιας σχέσης. Όταν αρχίζουν να λέγονται κουβέντες όπως οι παρακάτω, σίγουρα κάτι δεν πάει καλά.
«Τι ήθελα κι έμπλεκα μαζί σου, καλύτερα ήμουν πριν»
Το να υποτιμάς έναν άνθρωπο κατ’ αυτό τον τρόπο, υπονοώντας ότι καταστρέφεις τον χρόνο ή και τη ζωή σου μαζί του, είναι ξεκάθαρο δείγμα ευθυνοφοβίας και βαριά προσβολή. Ακόμα κι αν όντως θεωρείς ότι ήσουν καλύτερα πριν, απλώς ληξ’ το και προχώρα παρακάτω, χωρίς να χρειάζεται να γίνεσαι κακός και είρωνας. Το να μεταβιβάζεις αποκλειστικά την ευθύνη στον άλλον για μια σχέση που δεν πάει καλά και δε σε ικανοποιεί είναι να σαν πιστεύεις ότι βάζοντας τα χεράκια στο πρόσωπο δε σε βλέπει κανένας.
«Αν το κάνεις αυτό, θα φύγω»
Τέτοιου είδους ψυχολογικούς εκβιασμούς δεν αξίζει κανένας να τους υπομένει. Δε γίνεται να γίνεσαι χειριστικός κατ’ αυτόν τον τρόπο και να νομίζεις ότι η σχέση σου πάει καλά. Αν σε ικανοποιεί το να κρατάς τον άλλο εκβιαστικά κοντά σου από ανασφάλεια, επειδή κατά βάθος ξέρεις ότι αν τον αφήσεις ελεύθερο να επιλέξει, το πιο πιθανό είναι ότι θα φύγει αυτός πρώτα, τότε σίγουρα έχεις πολλά να μάθεις για τις υγιείς σχέσεις.
«Δεν ήσουν έτσι όταν σε γνώρισα»
Η ατάκα αυτή, συνήθως, λέγεται με αρνητική χροιά κι υπονοεί ότι στην πορεία ο άλλος έγινε κάτι που πια δε σου ταιριάζει. Το οποίο είναι κατανοητό. Το μη κατανοητό είναι να θεωρείς προβληματική την εξέλιξη. Ακόμα κι αν έγινε κάτι που μπορεί πια να μη σου αρέσει, γιατί πρέπει ο ίδιος ν’ απολογηθεί γι’ αυτό; Αν πιστεύεις ότι πια δεν μπορείς να συμβαδίσεις μ’ έναν άνθρωπο, καλό είναι ν’ αποχωρείς πολιτισμένα και να μην ενοχοποιείς τις όποιες αλλαγές βλέπεις επάνω του, εφόσον σαφώς δε σε επιβαρύνουν.
«Αυτό είμαι κι αν σ αρέσει»
Η απολυτότητα κι ο ναρκισσισμός σε όλο τους το μεγαλείο. Η δήλωση αυτή απαγορεύει οποιαδήποτε αμφισβήτηση και διαλλακτικότητα, καθώς αυτός που την κάνει, έχει καθίσει από μόνος του σ’ ένα βάθρο και νομίζει ότι τα πράττει όλα καλώς ή, ακόμα κι αν δεν τα πράττει καλώς, δεν έχει λόγο να δικαιολογηθεί ή να απολογηθεί για τίποτα. Ναι, οι σχέσεις δε βασίζονται στην απολογία, αλλά πρέπει να είσαι σε θέση ν’ αντιλαμβάνεσαι πότε έχεις κάνει το φάουλ και ν’ αναλαμβάνεις τις ευθύνες σου.
«Σε λυπάμαι, γι’ αυτό δε φεύγω»
Άλλη μια ατάκα ξεκάθαρης υποτίμησης, στο άκουσμα της οποίας, αν ο άλλος έχει το ελάχιστο επίπεδο αξιοπρέπειας, θα επιλέξει να φύγει τρέχοντας, χωρίς να αφιερώσει καν χρόνο για να κλείσει την πόρτα.
«Ότι και να γίνει, πάλι εδώ θα γυρνάς»
Η εγωπάθεια σας καλεί. Είναι σαν να λες «σιγά μην καταφέρεις να φύγεις, αφού σε έχω στο τσεπάκι μου». Τέτοιου είδους δηλώσεις υποκρύπτουν σαφή ανασφάλεια αυτού που τις λέει, διότι στην ουσία ξέρει ότι όντως υπάρχουν αλλού πιο γεμάτες με πορτοκάλια πορτοκαλιές. Με το να τις επαναλαμβάνει, όμως, συνδυαστικά με το να δείχνει πόσο δεδομένο έχει το ταίρι του, επιδιώκει και καταφέρνει να το φτάσει στο «έχει δίκιο». Σιγά σιγά, αυτός που τελικά μένει κι ακούει αυτή την ατάκα, πείθεται πως δεν αξίζει κάτι καλύτερο, ούτε μπορεί να φύγει.
Οι σχέσεις θέλουν προσπάθεια. Αλλά προσπάθεια σημαίνει κατανοώ, νιώθω, συμπάσχω, σε σκέφτομαι, δουλεύω μαζί σου να φτιάξω κάτι. Δε σημαίνει σε χειρίζομαι και σε υποτιμώ για να νιώσω εγώ καλύτερα κι εσύ ένα ράκος. Όποιος λαμβάνει ικανοποίηση με το να διαλύει τον άλλο ψυχολογικά, χρειάζεται βοήθεια. Και είναι στο χέρι σου ν’ αποφασίσεις αν θα φύγεις ή αν θα θυσιαστείς.
Συντάκτης: Σοφία Γουρνά
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
