Η παθογένεια σε μια σχέση- οποιασδήποτε μορφής- μπορεί να εκδηλώνεται διαφορετικά και να έχει ποικίλες επιπτώσεις σ’ αυτόν που τη βιώνει. Η ναρκισσιστική συμπεριφορά τους ενός απέναντι στον άλλο σε μια προσωπική σχέση, μπορεί να δημιουργήσει τεράστιες ψυχολογικές βλάβες στο θύμα. Κι ένας άνθρωπος- νάρκισσος μπορεί να γίνει από άνθρωπός σου, ο μεγαλύτερος εχθρός.
Συνήθως, είναι γοητευτικός κι ενδεχομένως κατέχει κάποια θέση εξουσίας, λόγω της δουλειάς του ή της κοινωνικής του θέσης. Αποζητά κι απολαμβάνει την αποδοχή των άλλων, χωρίς να τον απασχολούν τα συναισθήματά τους, αν αυτά δεν περιορίζονται στον θαυμασμό και την αναγνώριση της αυθεντίας του. Στις προσωπικές του σχέσεις, ο άνθρωπος-νάρκισσος θα κολακεύσει το υποψήφιο ταίρι (θύμα) του, παίζοντας αρχικά το πιο γοητευτικό κι επικίνδυνο παιχνίδι του. Θα σε πολιορκεί με συνεχείς φιλοφρονήσεις και θα λέει μεγάλες κουβέντες για παντοτινή αγάπη, βασισμένη στην ειλικρίνεια. Κι εσύ θ’ αφήνεσαι και θα πιστεύεις ότι βρήκες τον άνθρωπο της ζωής σου, θα θες να του διηγηθείς όλη την ιστορία σου, ακόμα και τα λάθη σου. Κι ο άνθρωπος- νάρκισσος, θα σημειώνει, θα κρατάει στο μυαλό του σε ξεχωριστά κουτάκια κάθε τι που σε πονάει, κάθε τι που σε κάνει να ντρέπεσαι, για να το χρησιμοποιήσει στο μέλλον. Εναντίον σου.
Όταν καταλάβει ότι το θύμα του έχει παραδοθεί συναισθηματικά, όταν δει ότι κόλλησε στον ιστό του, θ’ αρχίσει το τυραννικό του παιχνίδι. Θα περνάει από το κρύο στη ζέστη, θα εξαφανίζεται χωρίς προφανή λόγο, θα ζητάει αποδείξεις για ό,τι του λέει το ταίρι του. Ο άνθρωπος- νάρκισσος δε θ’ ασκήσει εύκολα σωματική βία. Θα το τερματίσει, όμως, στη λεκτική και την ψυχολογική βία.
Αφού έχει βρει όλες τις ανασφάλειές σου, θα παίζει μαζί τους. Θα σε οδηγήσει σε τέτοιο βαθμό ανασφάλειας, που θα φτάσεις στο σημείο να σκέφτεσαι πώς να πεις ότι θα βγεις, ότι δε θα φας αυτό που μαγείρεψε ή ότι διαφωνείς μαζί του, μην τυχόν και δεν του αρέσει και ξεσπάσει. Δε θα σε νοιάζει τι αρέσει σε σένα, παρά μόνο σε ‘κείνον. Θα τον φοβάσαι. Γι’ αυτόν, εξ αρχής, όλοι προσπαθούν να τον κοροϊδέψουν και θα σου υπενθυμίζει συχνά ότι δεν είναι κανένας ανόητος που μπορείς να παίξεις μαζί του.
Θα του λες “καλημέρα” σε μια μέρα με συννεφιά και θα διαμαρτύρεται ότι δεν έχεις αντίληψη της πραγματικότητας. Θα σε χειραγωγεί σε τέτοιο βαθμό, που θα φτάσεις να σε νοιάζει μόνο η ικανοποίησή του και θ’ αποκοπείς όχι μόνο απ’ όλους, αλλά κι από τον ίδιο σου τον εαυτό. Θα αρχίσεις να αμφισβητείς την κρίση σου, να σκέφτεσαι ότι, μάλλον, έχει δίκιο που διαμαρτύρεται. Και φυσικά, ο ίδιος δε θα ικανοποιείται ποτέ και με τίποτα κι εσύ θα τρέχεις πίσω από την ουρά σου. Ξέρει πολύ καλά ότι ένας άνθρωπος που ερωτεύεται κι αγαπά πραγματικά θα κοπιάσει για την σχέση του. Αυτό, βέβαια, ισχύει για τους άλλους, όχι για τον ίδιο.
Κατά βάθος, ο άνθρωπος- νάρκισσος είναι ένας έντονα ανασφαλής και συμπλεγματικός άνθρωπος που προσπαθεί να καλύψει τα τρωτά του σημεία, μέσω της επιβολής στους άλλους. Κι επειδή έχει επίγνωση της γοητείας του, την εκμεταλλεύεται. Αλλά είναι ανίκανος ν’ αγαπήσει, διότι πολύ απλά δε γνωρίζει πώς γίνεται. Οι άλλοι είναι απλώς παιχνιδάκια για να ικανοποιούν το Εγώ του κι όταν τους βαρεθεί, πατάει το κουμπί και τους διαγράφει.
Τα διαρκή σκαμπανεβάσματα στη συμπεριφορά του, κάποια στιγμή, θα προκαλέσουν την οργή σου. Κι εκεί, ο άνθρωπος- νάρκισσος θα πει ότι τρελάθηκες και δεν καταλαβαίνει τη συμπεριφορά σου. Κι επειδή θα καταλάβει ότι το παιχνιδάκι αυτό αποσβέστηκε πλήρως, θα φύγει και δεν πρόκειται ποτέ να εξηγήσει το γιατί, απλώς θα εξαφανιστεί.
Η πληγή που μένει στο θύμα του ανθρώπου- ναρκίσσου είναι, συνήθως, βαθιά και παίρνει χρόνο να επουλωθεί. Το δηλητήριό του σταλάζει αργά, αλλά προκαλεί τεράστια ζημιά. Το θύμα μπορεί να χρειαστεί ν’ απευθυνθεί σε ειδικό για να ξεπεράσει το τραύμα του κα αυτό πρέπει να κάνει αν βρεθεί σε αδιέξοδο. Ο άνθρωπος- νάρκισσος είναι μια ασθενής προσωπικότητα η οποία, όμως, μπορεί ν’ αρρωστήσει όσους συνδέονται μαζί του. Το θετικό στην όλη κατάσταση είναι τα δείγματα της προβληματικής συμπεριφοράς του είναι εμφανή, σχεδόν πάντα, άμεσα. Αν νιώσεις ξαφνικά ότι αμφισβητείς τον εαυτό σου, αν η θλίψη είναι καθημερινή κι ο φόβος είναι θαμώνας στη ζωή σου, φύγε. Φύγε μακριά. Δε θ’ αλλάξει.
Συντάκτης: Σοφία Γουρνά
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
