Ίσως μια από τις πιο τετριμμένες εκφράσεις που ακούμε από μικροί είναι η «αλματώδης εξέλιξη της τεχνολογίας» στον σύγχρονο κόσμο. Όσο κλισέ κι αν είναι, όμως, η φράση αυτή, άλλο τόσο αποτυπώνει τη σημερινή αλήθεια. Χάρη στην τεχνολογία σήμερα, είναι δυνατές διεργασίες που μέχρι κάποια χρόνια πριν υπήρχαν μόνο στη σφαίρα της φαντασίας ή στις ταινίες sci-fi που βλέπαμε με μάτια καρφωμένα στις οθόνες.

Κι ενώ θα έλεγε κανείς πως δουλεύοντας στην τεχνολογία είναι ένας σίγουρος τρόπος για να παραμείνεις στην αγορά εργασίας, χθες έσκασε η παραίτηση ενός από τους πρωτεργάτες στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, του Τζόφρι Χίντον, στελέχους του κολοσσού της Google. Ο Χίντον δικαιολόγησε την παραίτησή του, βάσει του ισχυρισμού ότι επιθυμεί να μιλήσει για τους κινδύνους που εγκυμονεί η τεχνολογία αυτή για τον άνθρωπο, χωρίς να δεσμεύεται για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν τα λεγόμενά του στην Google. Υποστηρίζει ότι οι μηχανές κι οι υπολογιστές αποκτούν πολύ γρήγορα νοημοσύνη και θα μπορούσαν να φθάνουν σε επίπεδα ευφυίας υψηλότερα από αυτά του ανθρώπου, σε συντομότερο διάστημα από το αναμενόμενο.

Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι, εκτός από την άμεση αρνητική επίδραση στις θέσεις εργασίας που καταλαμβάνονται από ανθρώπους, η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι άμεσα σε θέση να κατασκευάζει ψευδείς ειδήσεις, αναπαραστάσεις και κείμενα με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να βρεθεί σε σύγχυση και να μην είναι σε θέση να ξεχωρίσει την αλήθεια από το ψέμα. Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο παράδειγμα φωτογραφίας του Πάπα Φραγκίσκου που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο απεικονίζοντάς τον να φορά ένα λευκό, φουσκωτό μπουφάν. Η ποιότητα της εικόνας ήταν τόσο καλή που δύσκολα μπορούσε να γίνει αντιληπτό ότι ήταν τεχνητή.

Στους κινδύνους στους οποίους αποδίδονται στην τεχνητή νοημοσύνη περιλαμβάνονται κι άλλοι ισχυρισμοί. Θεωρείται, αρχικά, ότι μπορεί να καταστεί εργαλείο για την ανθρώπινη χειραγώγηση. Για παράδειγμα, το TikTok χρησιμοποιεί έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης που ενημερώνει τη ροή ενός χρήστη με περιεχόμενο που σχετίζεται με προηγούμενα μέσα που έχει παρακολουθήσει στην πλατφόρμα. Η κριτική ενάντια σ’ αυτή τη διαδικασία είναι ότι ο αλγόριθμος αποτυγχάνει να φιλτράρει το επιβλαβές κι ανακριβές περιεχόμενο, εγείροντας αμφιβολίες για την ικανότητα του TikTok να προστατεύει τους χρήστες του από επικίνδυνα και παραπλανητικά πολυμέσα. Επιπρόσθετα, η τεχνολογία αξιοποιείται, κατά κόρον κι από πάντα για σκοπούς πολέμου, κι η τεχνητή νοημοσύνη θεωρείται ότι μπορεί να υποστηρίξει τη δημιουργία αυτόνομων οπλικών συστημάτων, τα οποία εντοπίζουν και καταστρέφουν στόχους από μόνα τους. Εάν τα όπλα αυτά, τεθούν υπό τον έλεγχο λάθος ανθρώπων, όπως χάκερς, οι συνέπειες μπορεί να είναι ολέθριες για την ανθρωπότητα.

Ο Χίντον, δεν είναι ο μόνος που εκφράζει φόβους για την εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης και την επίδρασή της στην ανθρώπινη ζωή. Ένας από τους μεγαλύτερους επιστήμονες του σύγχρονου κόσμου, ο Στίβεν Χόκινγκ, είχε πει ότι «η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να σημάνει το τέλος της ανθρώπινης φυλής». Ο Έλον Μάσκ, ιδρυτής της Tesla και της Space-X, επισημαίνει διαρκώς τους κινδύνους από την τεχνολογία αυτή κι υποστηρίζει ότι ο ανταγωνισμός στο πεδίο αυτό μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ίδιος ο συνιδρυτής της Apple, Steve Wozniak, αλλά και πολυάριθμοι άλλοι ειδικοί από όλο τον κόσμο έχουν δημοσιεύσει μια ανοιχτή επιστολή με την οποία ζητούν moratorium για την τεχνητή νοημοσύνη. Ο Bill Gates, ο ιδρυτής της Microsoft, επίσης, έχει εκφράσει ανησυχίες για την εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης για την οποία εικάζει ότι θα έρθει μια εποχή που αυτή θα έχει καταστεί τόσο ισχυρή, που θα μπορούσε να γίνει ανεξέλεγκτη.

Όπως συμβαίνει με κάθε καινοτομία, η τεχνητή νοημοσύνη συνοδεύεται από βέβαια οφέλη, αλλά κι από ενδεχόμενους κινδύνους. Οι επιπτώσεις της στη ζωή του ανθρώπου εξαρτώνται από τον τρόπο που αυτή χρησιμοποιείται, ενώ μόνο το μέλλον θα δείξει εάν θα επιβεβαιωθούν οι φόβοι που εκφράζονται σήμερα.

Συντάκτης: Σοφία Γουρνά
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου