Το να είσαι γυναίκα, σε κάποιες χώρες του κόσμου, ισοδυναμεί με ισόβια μάχη για τα αυτονόητα. Με έναν αέναο αγώνα ώστε ν’ αποδείξεις αυτά τα οποία είναι αυταπόδεικτα σε άλλες περιοχές του κόσμου, με το να είσαι αντιμέτωπη με τη συνεχή βία που κλέβει το δικαίωμα στην ελευθερία, την επιλογή και τη ζωή. Οι γυναίκες στο Αφγανιστάν είναι από εκείνες που τους απαγορεύεται να ονειρεύονται, να εκφράζονται και να φροντίζουν τον εαυτό τους επειδή απλά κάποιοι άλλοι -οι Ταλιμπάν- το αποφάσισαν.
Οι ακραίες δράσεις του ακραίου πολιτικό-θρησκευτικού κινήματος των Ταλιμπάν, που σημαίνει «σπουδαστές του κινήματος της ισλαμικής γνώσης», ξεκίνησαν να ταλανίζουν την κοινωνία του Αφγανιστάν, για πρώτη φορά, την περίοδο 1996-2001, μετά από εμφύλιο πόλεμο στη χώρα που οδήγησε στην κατοχή του 90% των εκτάσεών της από τους ανθρώπους αυτούς. Το 2001, όμως, εκδιώχθηκαν βίαια από την εξουσία μετά από πολεμική σύρραξη με τις ΗΠΑ. Δυστυχώς, δύο χρόνια πριν, τον Αύγουστο του 2021, ανέλαβαν και πάλι την εξουσία, ιδρύοντας ένα ισλαμικό χαλιφάτο στο Αφγανιστάν με διοικητές τους ίδιους. Οι Ταλιμπάν, είναι θερμοί υποστηρικτές του ισλαμικού νόμου και έχουν αντιλήψεις που μπορούν να χαρακτηριστούν, το λιγότερο, ακραίες. Ενδεικτικά αναφέρεται πως υψηλόβαθμο στέλεχος του κινήματος θεωρεί ότι η γραβάτα που φορούν οι άνδρες συμβολίζει τον χριστιανικό σταυρό και άρα πρέπει να απαγορευτεί η χρήση της. Βέβαια, οι περιορισμοί των Ταλιμπάν εστιάζουν, κυρίως, στο γυναικείο φύλο και όχι στους άνδρες.
Εξ’ αρχής, το κίνημα των Ταλιμπάν δεν είχε διστάσει να εκφράσει ξεκάθαρα και αυστηρά την υποβιβασμένη θέση που -σύμφωνα με αυτούς- κατέχει η γυναίκα στην κοινωνία. Θεωρούν ότι οι γυναίκες έχουν ελάχιστα δικαιώματα, αλλά μια πρωτεύουσα και σημαντική υποχρέωση που έχουν είναι να φροντίζουν τους συζύγους τους. Οι γυναίκες της χώρας είναι πλέον αποκλεισμένες από την εκπαίδευση, αν και όταν οι Ταλιμπάν επανήλθαν στην εξουσία υποστήριξαν ότι θα έχουν μια περισσότερο μετριοπαθή στάση, κάτι που διαψεύστηκε παταγωδώς. Με βάση ψευδείς ισχυρισμούς, όπως η έλλειψη προσωπικού, κεφαλαίων και κατάλληλου διδακτικού υλικού, οι Αφγανές δεν μπορούν να λάβουν πια κανενός επιπέδου εκπαίδευση. Επιπρόσθετα, οι γυναίκες στη χώρα είναι αποκλεισμένες από τα περισσότερα επαγγέλματα του δημόσιου τομέα, ενώ λαμβάνουν ένα μικρό κρατικό επίδομα για να μένουν στο σπίτι, ενώ τις έχουν υποχρεώσει να καλύπτουν το σώμα τους, από την κορυφή μέχρι τα νύχια, όταν βγαίνουν από το σπίτι τους. Τους επιτρέπεται να επισκέπτονται τα δημόσια πάρκα μόνο 3 ήμερες την εβδομάδα -Κυριακή, Δευτέρα, Τρίτη- χωρίς πλέον να υπάρχει η δυνατότητα συνοδείας από άνδρα συγγενή. Οι άνδρες μπορούν να επισκέπτονται τα πάρκα τις υπόλοιπες μέρες, μόνοι τους. Η παρουσία γυναικών σε αίθουσες γυμναστικής και δημόσια λουτρά απαγορεύεται επίσης. Ακόμα απαγορεύεται στις γυναίκες να πραγματοποιούν μακρινά ταξίδια, εάν δεν υπάρχει συγγενής άνδρας συνοδός. Τον Μάιο του 2022, εκδόθηκε διάταγμα σύμφωνα με το οποίο οι γυναίκες οφείλουν να φορούν δημόσια την ισλαμική μαντίλα. Κατά καιρούς, όσες γυναίκες έχουν διαμαρτυρηθεί για την καταπάτηση των δικαιωμάτων τους, έχουν ξυλοκοπηθεί άγρια από τους Ταλιμπάν.
Το τελευταίο παράλογο μέτρο που επέβαλλαν οι Ταλιμπάν είναι το κλείσιμο των κέντρων αισθητικής για τις γυναίκες, σε μια προσπάθεια να τις αποκλείσουν όλο και περισσότερο από τον δημόσιο βίο. Αν και πολλές κάτοικοι της χώρας είχαν διαμαρτυρηθεί, οι όποιες προσπάθειες έπεσαν στο κενό. Εκπρόσωπος του Υπουργείου Προστασίας των Ηθών και Προώθησης της Αρετής, ανέφερε στο BBC ότι έχει δοθεί διορία ενός μήνα στις επιχειρήσεις ώστε να συμμορφωθούν, αρχής γενομένης από τις 2 Ιουλίου. Μια από τις λίγες διεξόδους για τις γυναίκες της χώρας, φαίνεται πως λαμβάνει τέλος.
Η καταπίεση και η αδικία που βιώνουν γυναίκες πολλών χωρών της Ανατολής, δε χωρούν πολλές φορές σε ανθρώπινο μυαλό. Πράγματα για τα οποία οι γυναίκες της Δύσης δε χρειάζεται καν να αναρωτηθούν, για τις γυναίκες εκείνες είναι αγώνας ζωής που, συνηθέστερα, δεν επιτυγχάνεται. Ο σκοταδισμός και ο φανατισμός απαιτούν από τις γυναίκες να λειτουργούν ως άβουλα όντα, καταδικασμένα στην αμάθεια και την απραξία. Και όποια τολμήσει να αντισταθεί, πρέπει να συντριβεί, διότι είναι επικίνδυνη. Οι γυναίκες στο Αφγανιστάν αποκλείονται από τη δημόσια ζωή, ενώ άλλες στην Αφρική ακρωτηριάζονται επειδή έτσι ορίζουν οι τοπικές δοξασίες και πεποιθήσεις. Όσο πιο μεγάλη, όμως, είναι η καταπίεση, τόσο πιο έντονη οφείλει να είναι και η αντίσταση η δική μας, που μπορούμε να βοηθήσουμε.
Ποιος μπορεί άλλωστε να ξεχάσει το θάρρος και την τόλμη της Μαλάλα Γιουσαφζάι, της Πακιστανής ακτιβίστριας που πυροβολήθηκε στο κεφάλι επειδή μαχόταν για το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση στη χώρα της; Μέσα από τον αγώνα της και την προσφορά της στο δίκιο των γυναικών η Μαλάλα κατάφερε, εκτός από το να λάβει ανώτατη εκπαίδευση, να είναι και η νεότερη κάτοχος του Νόμπελ Ειρήνης το οποίο της απονεμήθηκε σε ηλικία μόλις 17 ετών. Το παράδειγμα της Μαλάλα εμπνέει όλες τις καταπιεσμένες γυναίκες του κόσμου, να αποτελέσει το φως μέσα στο σκοτάδι που οδηγούνται άνθρωποι επειδή απλά γεννήθηκαν ως γυναίκες.
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου