Αμέτρητες ώρες συζητήσεων, πάμπολλες έρευνες και χιλιάδες σελίδες αναλύσεων σχετικά με την ανθρώπινη συμπεριφορά ψάχνουν να βρουν το μεγαλύτερο μειονέκτημα που μπορεί να έχει ένα άτομο. Να εντοπίσουν εκείνο το στοιχείο του χαρακτήρα μας που απωθεί τους άλλους από κοντά μας. Που φεύγουν τρέχοντας, συνήθως, μόλις το αντιληφθούν.
Πολλοί κάνουν λόγο για την αχαριστία. Σίγουρα σε πληγώνει. Στην πραγματικότητα σε τσακίζει. Σε κάνει ένα με το χώμα. Είναι τραγικό να βλέπεις ότι τα άτομα με τα οποία δέθηκες, στα οποία επένδυσες κι έδωσες ό,τι μπορούσες δεν αναγνωρίζουν την προσφορά σου. Ξέρω ότι δεν περίμενες ανταλλάγματα παρά μόνο ένα «ευχαριστώ».
Όμως, η αχαριστία γιατρεύεται. Αρκεί ένα ισχυρό χτύπημα. Ένα ταρακούνημα που θα σε κάνει να δεις τα πράγματα πιο καθαρά. Αυτό που δε γιατρεύεται είναι η υπεροψία. Γι’ αυτό, κατά την ταπεινή μου γνώμη, οι υπερόπτες άνθρωποι είναι οι τοξικότεροι απ’ όλους.
Άσχημο πράγμα η υπεροψία. Πιστεύεις ότι πετάς στα σύννεφα κι ας βρίσκεσαι δέκα μέτρα κάτω από τη Γη. Θεωρείς ότι βρίσκεσαι στην κορυφή, ενώ ακόμη προσπαθείς να ανεβείς στους πρόποδες του βουνού.
Η αλαζονεία σε κάνει να υπερεκτιμάς τις δυνατότητές σου. Βάζεις στόχους πάνω από τις δυνάμεις σου και συνήθως γκρεμοτσακίζεσαι. Απογοητεύεσαι, αλλά και πάλι δε βάζεις μυαλό. Θεωρείς ότι φταίει οποιοσδήποτε άλλος πέρα από ‘σένα. Εσύ, όπως συνήθως, δε φέρεις καμιά ευθύνη. Συνεχίζεις να προχωράς πάντα με τη μύτη ψηλά κι όσο αποτυγχάνεις τόσο ψηλότερα τη σηκώνεις.
Και να μην έχεις καμιά αμφιβολία ότι κάποια στιγμή της ζωής σου καβάλησες το καλάμι. Κι εγώ, κι εσύ κι όλοι μας. Η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην αυτοπεποίθηση και στην υπεροψία είναι πάρα πολύ λεπτή. Με κόπο τη διακρίνεις πολλές φορές. Κι όσο δύσκολο είναι να την εντοπίσεις, τόσο εύκολο είναι να την ξεπεράσεις και να βρεθείς στην άλλη μεριά. Ο γυρισμός αν όχι αδύνατος, σίγουρα σπάνιος.
Τους υπερόπτες μπορείς να τους διακρίνεις σχετικά εύκολα. Κοιτούν μ’ αυτό το χαρακτηριστικό ύφος πολλών καρδιναλίων και με μεγάλο τουπέ, όπως έλεγε και ο φίλος μας ο Μαζωνάκης, που σου κάνει τα νεύρα χίλια κομμάτια μέσα σε λίγα λεπτά. Φροντίζουν να μαθαίνει μέχρι κι ο περιπτεράς της γειτονιάς τους τα κατορθώματά τους.
Μόλις σε δουν αρχίζουν να σου εξιστορούν τις αξιοθαύμαστες επιτυχίες τους. Για αποτυχίες ούτε λόγος φυσικά. Συγχρόνως προσπαθούν να απαξιώσουν κάθε σου πράξη. Να σου προκαλέσουν το αίσθημα κατωτερότητας, ακόμη κι αν βρίσκεσαι πολλά επίπεδα ψηλότερα.
Σε κοιτούν με τέτοιο βλέμμα λύπησης κι απαξίωσης που μέχρι κι εσύ αρχίζεις να αμφιβάλλεις για τον ίδιο σου τον εαυτό. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο προηγουμένως τους χαρακτήρισα ως τοξικούς. Γιατί σε γεμίζουν ερωτηματικά κι αμφιβολίες. Σου προκαλούν μονίμως ανασφάλειες. Δε σου φτάνουν οι δικές σου, έρχονται αυτοί να σου προσθέσουν κι άλλες.
Όμως, ευτυχώς τις περισσότερες φορές είναι μαζεμένοι σε κοινές παρέες. Εντάξει σε όλες τις παρέες υπάρχει κάποιος που καυχιέται συνεχώς για τα καμώματά τους, αλλά αν είναι στο πλαίσιο του φυσιολογικού τον αγαπάμε κι αυτόν.
Σίγουρα έχεις προσέξει τις παρέες ψωνισμένων. Ξεχωρίζουν όπου κι αν βρίσκονται. Χαρακτηριστική ξινίλα στο πρόσωπο κι η μύτη ως το ταβάνι. Αν δεν ταιριάζανε δε θα συμπεθεριάζανε. Ο ένας φαινομενικά σέβεται τον άλλον αν κι εγώ νομίζω ότι στην πραγματικότητα τον ζηλεύει.
Γι’ αυτό μακριά από ανθρώπους που ζηλεύουν με τη χαρά του διπλανού τους. Μακριά από άτομα που σε θεωρούν κατώτερο γιατί πολύ απλά πατάς και με τα δύο σου πόδια στη Γη. Μακριά από αυτούς τους δηλητηριώδεις αλαζόνες.
Σίγουρα ξέρεις για ποιους μιλάω. Όλοι μας έχουμε τέτοιους ανθρώπους στη ζωή μας, αλλά συνεχίζουμε να τους ανεχόμαστε. Όμως, ήρθε η ώρα να τους βγάλεις από τη ζωή σου. Μόνο κακό και θλίψη σου προκαλούν.
Κι αν σου πουν ότι η μετριοφροσύνη είναι για τους μέτριους, απλώς απάντησέ τους « Καλύτερα μέτριος και προσγειωμένος παρά υπερόπτης κι αλαζόνας».
Επιμέλεια Κειμένου Χάρη Παυλίδη: Πωλίνα Πανέρη