Δεν αξίζουν όλοι τους τίτλους «μάνα» και «πατέρας»

Στην τηλεόραση δείχνει πάλι εκείνη τη διαφήμιση με την ευτυχισμένη οικογένεια που παίρνει το πρωινό της. Δύο παιδιά, μία μητέρα κι ένας πατέρας, όλοι χαρούμενοι κι αγαπημένοι. Όμορφη εικόνα, που όμως αποπνέει μια φαιδρότητα εμετική. Πόσοι είμαστε έτσι μια τυχαία μέρα; Ελάχιστοι, αν όχι κανένας.

Στην πραγματική ζωή τα παιδιά τσακώνονται για το τηλεκοντρόλ. Η μαμά είναι κουρασμένη και δεν προλαβαίνει να μας φτιάξει πρωινό κι ο μπαμπάς δουλεύει συνέχεια και δεν έχει χρόνο να μας διαβάσει παραμύθια. Στην πραγματική ζωή, οι γονείς δεν είναι πάντα υποδειγματικοί –ενίοτε είναι παραδείγματα προς αποφυγή–, πώς λοιπόν να τους αγαπήσεις σαν να ‘στε πρωταγωνιστές σε διαφήμιση μαργαρίνης;

Θα μπορούσες να αγαπήσεις κάποιον που σε καταπιέζει; Κάποιον που σε παραμελεί; Κάποιον που σε αντιμετωπίζει σαν να του χάλασες τη ζωή; Θα μπορούσες να αγαπήσεις κάποιον που δε σου δείχνει στοργή, μα κουνά επικριτικά το δάχτυλο; Ακόμα χειρότερα, κάποιον που σε κακοποιεί; Είναι δυνατόν να ‘στε χαρούμενοι κι αγαπημένοι γύρω από ένα τραπέζι, όταν αυτός που έχεις απέναντί σου είναι ο λόγος να μη θες να γυρίσεις σπίτι;

Έχουμε θεοποιήσει το να ‘ναι κανείς γονιός! Δεν κοιτάμε πόσο καλός είναι, παρά στεκόμαστε στην ιδιότητα και μόνο. Κι έπειτα λέμε στα παιδιά: «να τον αγαπάς, είναι πατέρας σου» ή «δε γίνεται να μην αγαπάς τη μητέρα σου». Λες κι αυτόματα ο γονιός μπαίνει στο απυρόβλητο για το παιδί του. Λες κι αυτό το παιδί είναι υποχρεωμένο να δεχτεί τον γονιό του και να τον αγαπήσει σαν θεό πάση θυσία, διαφορετικά είναι «κακό παιδί» ή «αχάριστο».

Λοιπόν, η ωμή αλήθεια είναι πως ίσως κάποιοι να μην έπρεπε να γίνουν γονείς εξαρχής. Σε κάποιους ο τίτλος της μητέρας ή του πατέρα αποδίδεται μόνο και μόνο για να τον δυσφημίσουν ή να τον υποβιβάσουν με τις πράξεις τους. Αυτούς τους ανθρώπους δε γίνεται να τους αγαπήσεις υπέρμετρα ως παιδί τους. Μερικές φορές δεν μπορείς να τους αγαπήσεις και καθόλου. Δεν υπάρχει καμία ντροπή σ’ αυτό, μόνο λογική συνοχή. Πώς να προσφέρεις αγάπη, αν πρώτα δεν έχεις εισπράξει;

Μεγαλώνεις και το «τίμα τον πατέρα και τη μητέρα σου» γίνεται βραχνάς, όσο δεν έχεις κάτι να τιμήσεις. Η κοινωνία μοιάζει να περιμένει στη γωνία κάθε παιδί που τυχαίνει να μην έχει έναν γονιό για τον οποίο να ‘ναι περήφανο. Ο κόσμος δεν ξέρει αν ο πατέρας είναι αλκοολικός, αν η μητέρα ξεσπάει στα παιδιά της, αν τα παιδιά νιώθουν παρείσακτα στο ίδιο τους το σπίτι. Ο κόσμος δεν έχει ιδέα για τη βία ή τα ψέματα, δεν έχει ιδέα για το τι πραγματικά συμβαίνει, αλλά θα κοιτάξει βλοσυρά το «αχάριστο τέκνο».

Είναι λες και κάποιος αποφάσισε πως απ’ τη στιγμή που σε φέρνουν στον κόσμο θα τους είσαι αιώνια ευγνώμων, αλλά δεν είναι έτσι. Δεν αρκεί να σε φέρουν στη ζωή για να τους αγαπήσεις και να τους ευγνωμονείς. Οφείλουν να σου δώσουν στοργή, αγάπη, ήθος. Οφείλουν να σε φέρουν σε έναν κόσμο και να στον κάνουν καλύτερο απ’ ό,τι τον βρήκαν ή να σου δώσουν τα εφόδια που χρειάζεσαι για να τον φτιάξεις εσύ.

Είναι γεγονός πως τα παιδιά δεν έρχονται με εγχειρίδιο, αλλά το να ‘σαι γονιός είναι μια επιλογή που οφείλεις να κάνεις συνειδητά κι υπεύθυνα. Πιθανότατα θα κάνεις λάθη κι ίσως μάθεις απ’ αυτά, όμως σίγουρα θα κριθείς απ’ τα παιδιά σου. Θα κριθείς όχι για τα πράγματα που τους πήρες ή που τους στέρησες, αλλά για την αγάπη που τους πρόσφερες, τα χαμόγελα που τους προκάλεσες και για τον τρόπο που τα ανέθρεψες. Θα σε κρίνουν, κι αν το θεωρήσουν απαραίτητο, θα σε τιμωρήσουν. Θα σου δώσουν να δοκιμάσεις το δικό σου δηλητήριο, όποιο κι αν είναι αυτό.

Ο δεσμός των γονιών με τα παιδιά τους είναι ιδιαίτερος. Μπορεί να ‘σαι τυχερός και να εισπράξεις αγάπη πολλαπλάσια απ’ αυτήν που έδωσες ως γονιός ή μπορεί να εισπράξεις και ψίχουλα. Σίγουρα όμως το ότι είσαι γονιός δε σημαίνει πως θα πάρεις αυτόματα όση αγάπη θες· πρέπει πρώτα να την εμπνεύσεις. Ίσως η τιμωρία των γονιών που αποτυγχάνουν στον ρόλο τους να ‘ναι αυτή ακριβώς: να στερηθούν την αγάπη των παιδιών τους, όσο σκληρό κι αν ακούγεται.