Τα πάτησες τα τριάντα, έτσι; Για κοίτα λίγο πίσω στον χρόνο. Άντε, κοίτα! Μη διστάζεις! Τι βλέπεις τώρα που έχει περάσει λίγος καιρός; Μετράς τα λάθη σου; Τα λάθη των γονιών σου; Τις χαμένες σου ευκαιρίες κι όσα δεν είχες; Μετανιώνεις για εκείνους που άθελά σου πλήγωσες; Άραγε στις αναμνήσεις σου ακόμα φωλιάζει μια ενοχική μεταμέλεια ή απλά νοσταλγείς τις όμορφες μέρες που πέρασαν;
Σου εύχομαι το δεύτερο. Το πρώτο δεν είναι για άρτιους ανθρώπους. Είναι για εκείνους που σκορπίστηκαν σε λάθη, που ποτέ δε συγχώρεσαν· δικά τους ή των άλλων. Το παραδέχομαι, όμως, δεν είναι εύκολο πράγμα η συγχώρεση. Θέλει στομάχι. Θέλει δύναμη. Θέλει μεγάλη καρδιά. Κι αυτά όλα θέλουν δουλειά για να αποκτηθούν. Δουλειά μέσα μας. Μια δουλειά που πρέπει να κάνεις μεγαλώνοντας.
Δε θα σου πω πως πρόκειται για ωριμότητα και πως είναι το ζητούμενό μας. Μη γελιέσαι· στην ανωριμότητα κρύφτηκαν οι πιο ανέμελες στιγμές μας. Θα σου πω ωστόσο πως όσο δε συγχωρείς εσένα και τους άλλους, κάνεις το φορτίο σου βαρύ και δυσβάσταχτο. Γιατί είναι φορτίο το παρελθόν σαν σε βαραίνει με ενοχές. Είναι ένας καθημερινός Γολγοθάς που στην αρχή δε σου γεμίζει το μάτι μα προς το τέλος της διαδρομής πέφτεις κατάκοπος. Σέρνεις ενοχές, τύψεις και λάθος επιλογές που σε στοιχειώνουν κι εγκλωβίζεσαι σ’ αυτά. Χτίζεις τη φυλακή σου και περιμένεις να σωθείς ως εκ θαύματος, μα αυταπατάσαι.
Ξέρεις, καμιά φορά για να δραπετεύσεις από έναν πύργο αρκεί μονάχα να προσπαθήσεις ν’ ανοίξεις την πόρτα. Για να ελευθερωθείς απ’ την ίδια σου την αυτοτιμωρία, αρκεί να πεις κι ένα «δεν πειράζει». Πάψε να εστιάζεις στα αρνητικά, επιτέλους. Η ζωή δεν είναι άσπρο, μαύρο ή γκρι. Έχει χρώμα. Έχει λάθη μα έχει και σωστά. Μην εμμένεις στα κακώς κείμενα και μην κατηγορείς τον εαυτό σου γιατί –μπέσα στο λέω– θα χαραμίσεις τα καλύτερά σου χρόνια σ’ ένα ανώφελο αυτομαστίγωμα. Αν κάπου έσφαλες, αρκεί που το ξέρεις και που δε σκοπεύεις να το επαναλάβεις. Μην το αφήνεις να γίνεται εμμονή, γιατί δε σε βλέπω καλά.
Τίμια στο λέω, η συγχώρεση είναι δύσκολο μονοπάτι που πάντα σε ανταμείβει. Αν είσαι άνω των τριάντα και τον δρόμο αυτό δεν τον έχεις ούτε ακουστά, κάτι έχει πάει πολύ στραβά με την πάρτη σου και πρέπει να το αλλάξεις άμεσα. Όσο προσκολλάσαι στα μεμπτά δεν πας πουθενά, δεν το καταλαβαίνεις; Κάνεις κύκλους στο τίποτα και –λυπάμαι που θα σε πικράνω– κανείς δε μένει για πολύ κοντά σε ανθρώπους που δεν εξελίσσονται.
Το άκουσες το καμπανάκι; Για σένα χτύπησε. Σου λέει πως ήρθε η ώρα να πας παρακάτω. Τα λάθη είναι πάντα στο πρόγραμμα, είναι ένας σίγουρος τρόπος να μάθεις. Πάψε να σκέφτεσαι παλιούς χαμένους έρωτες γιατί χάνεις τους νέους. Άσε εκείνη την επαγγελματική πρόταση που δεν απέδωσε και βρες μια νέα. Ξέχνα τις φιλίες που έσβησαν κι απόλαυσε αυτές που έχεις. Μη σκέφτεσαι όλους εκείνους τους οικογενειακούς καβγάδες που σε πίκραναν. Αυτό συμβαίνει και στα καλύτερα σπίτια. Μεταξύ μας, στις καλύτερες οικογένειες συμβαίνουν και χειρότερα∙ «Λάμψη» δεν έβλεπες;
Κοίτα, η οικογένειά μας είναι η αρχή μας· η ρίζα μας. Αυτή μας ανέθρεψε κι αυτή συνέβαλε πρώτη στη διαμόρφωσή μας. Αποδέξου τη, λοιπόν, όπως είναι και μην αναβιώνεις όσα σε ενόχλησαν. Μην κρατάς κακία στους γονείς σου για κάτι που έκαναν ή δεν έκαναν. Ούτε η μητρότητα ούτε η πατρότητα έρχονται με οδηγίες χρήσης και, κακά τα ψέματα, ακόμα κι αν είχαν, πάλι θα συνέβαιναν λάθη -είναι στην ανθρώπινη φύση. Αναγνώρισέ τους, όμως, την προσπάθεια, όσα καλά σου έκαναν ή σου πρόσφεραν. Μην κουνάς το δάχτυλο επικριτικά στα λάθη τους ακόμα κι αν εκείνοι το κάνουν σε σένα. Είσαι πια ενήλικος, φέρσου πιο συγκροτημένα και συνετά ακόμα κι απ’ τους γονείς σου.
Ποτέ δεν είναι αργά για να μάθεις να συγχωρείς εσένα και τους άλλους. Είναι στη φύση μας τα λάθη. Μεγάλα λάθη ή και μικρά, χρονοβόρα ή και στιγμιαία. Όλα είναι για τους ανθρώπους, γι’ αυτό φαντάσου πως έχεις απέναντί σου τον εαυτό σου και δώσε του ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη. Παρ’ τον αγκαλιά και πες του πως μέχρι τώρα τα πήγε καλά. Φρόντισε να κάνεις το ίδιο και με τους γονείς σου. Ζεις ακόμα, έτσι δεν είναι; Μια χαρά τα έχετε πάει!
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη