Σε ένα παράλληλο σύμπαν, ίσως να μην υπάρχουν δεύτερες σκέψεις αλλά να θεωρείται αναγκαίο να λες την αλήθεια, σαν να πρόκειται για κοινωνική επιταγή. Όπως λέμε «να ζήσετε και καλούς απογόνους» όταν παντρεύεται ένα ζευγάρι, με την ίδια ευκολία να λέγαμε «να χωρίσετε, σ’ απατάει» και να απαντούσαν «ευχαριστώ πολύ για την αλήθεια σου» κατά το «ευχαριστώ πολύ για τις ευχές σου». Θα ήταν πιο εύκολο, δε νομίζεις; Εντάξει, ίσως να υπάρχουν κάποια θέματα αν όλοι λέμε αβίαστα τις αλήθειες μας, αλλά είναι ένα παράλληλο σύμπαν, μπορεί κάλλιστα να είναι όπως θέλει.

Τι κάνουμε όμως με το δικό μας σύμπαν; Αυτό το υπαρκτό κι απτό που μας περιβάλλει; Το αφήνουμε να εξελίσσεται σε μια απάτη ή φροντίζουμε να ρίξουμε λίγο φως; Μη βιαστείς να απαντήσεις γιατί θα δώσεις μια political correct απάντηση την οποία δε θα κάνεις ποτέ πράξη. Όχι, φιλαράκι, στην πραγματικότητα, ο κερατάς το μαθαίνει τελευταίος. Γιατί; Γιατί όλοι είμαστε πρώτοι στις «συμβουλές» και στο να σχολιάζουμε την καμπούρα του μπροστά χωρίς να κοιτάμε τη δική μας κι όταν έρθει η ώρα της κρίσης βγάζουμε την ουρά μας απ’ έξω.

Αν αυτός ο απατημένος δεν είναι πολύ καλός μας φίλος το κάνουμε γαργάρα και κοιτάμε αλλού. Προτάσσουμε και καμιά δικαιολογία -στους εαυτούς μας πρωτίστως- ότι, και καλά, πρέπει να το μάθει απ’ τον «σύντροφό του», πως δε θες να εκθέσεις τον κοινό γνωστό που σου το είπε, λες πως δήθεν δεν είναι η δική σου θέση να το πεις και πως δεν ξέρεις πώς θα το πάρει κι αν θα σε πιστέψει. Για το τελευταίο ενδεχόμενο, να μη γίνεις πιστευτός, έχεις τα δίκια σου· όλα τα άλλα όμως, κατά βάθος, είναι φτηνές δικαιολογίες.

Αν δεν το είδες εσύ να συμβαίνει με τα μάτια σου, δυσκολεύεσαι να πας να διαλύσεις τον κόσμο κάποιου άλλου, αν όμως υπήρξες αυτόπτης μάρτυρας, δεν έχεις λόγο να φοβάσαι. Τουναντίον, εσύ θα έπρεπε πρώτος από όλους να μιλήσεις κι ας φοβηθεί αυτός που πρέπει: εκείνος που απάτησε. Τι; Μάγκας να «ξενοπηδήξει» αλλά κότα να μιλήσει; Δεν πάει έτσι.

Γιατί, ρε αδερφέ, δεν κάνεις εσύ κάτι κακό που πας και το λες κι όχι, δεν είσαι ρουφιάνος. Νισάφι πια με τη ρετσινιά του «ρουφιάνου» που εν τέλει, μόνο δειλούς παράγει και προάγει! Πείτε και καμιά αλήθεια εκεί που πρέπει, ανοίξτε κανενός ανθρώπου τα μάτια, που τους αφήνετε να πλέουν σε «πελάγη ευτυχίας». Ποιας ευτυχίας, δηλαδή; Πελάγη αγνοίας είναι! Αν ήξεραν, μόνο ευτυχισμένοι δε θα ήταν. Γιατί δε χωνεύεται το κέρατο, πώς να το κάνουμε; Ας το παίζουμε κύριοι στον κόσμο, μεταξύ μας όμως ας πούμε την αλήθεια: κανείς δε γουστάρει να είναι ο μαλάκας της υπόθεσης.

Το θέμα μας, λοιπόν, είναι να αντέξει την αλήθεια αυτός που φλομώθηκε στο ψέμα. Πιο ειδικά, να την αντέξει μαθαίνοντάς την από κάποιον γνωστό κι όχι τον κολλητό του. Γιατί ο κολλητός -σίγουρα πράγματα- ή θα αργήσει να το μάθει ή θα το μάθει απ’ τον ίδιο τον απατημένο εκ των υστέρων. Αυτά τα μαθαίνουν οι γύρω-γύρω, όχι ο στενός κύκλος του «κερατά», για ευνόητους λόγους. Λέτε αυτός που απατά να θέλει να μαθευτεί; Προφανώς κι όχι για να μη χάσει τη βολή του. Καμιά φορά ούτε κι ο απατημένος θέλει να μαθευτεί για λόγους εγωισμού και περηφάνιας ή για κάτι πυροβολημένους για λόγους status quo, αλλά ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιο. Αυτά τα πράγματα μαθεύονται αργά ή γρήγορα, όσο κι αν κάποιοι κρύβονται πίσω απ’ το δάχτυλό τους.

Κακά τα ψέματα, όμως, η πλειοψηφία δε γουστάρει την κοροϊδία, οπότε, αν ξέρεις κάτι, μίλα. Όχι δεξιά κι αριστερά στα πλαίσια του κοινωνικού σχολιασμού.  Πιάσε τον ενδιαφερόμενο και πες το ανοιχτά. Δώσε του την ευκαιρία να χειριστεί κατά το δοκούν την πληροφορία που του αποκρύπτεται και μη γίνεσαι συνεργός. Με το να συνδράμεις με τη σιωπή σου στον εμπαιγμό ενός ατόμου, δεν τον διαφυλάσσεις, παρατείνεις τον πόνο του κι ίσως να τον πολλαπλασιάζεις, καθώς τον κάνεις να νιώθει ηλίθιος που δεν το κατάλαβε νωρίτερα. Στην τελική, δεν πονάει τόσο η απιστία, όσο ότι όλοι έκαναν τα στραβά μάτια ενόσω εσύ αγρόν ηγόραζες.

 

Συντάκτης: Σουζάνα Ντεζούκι
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη