Μεγάλωσα χωρίς πατέρα. Να, ορίστε, το είπα. Οι γονείς μου χώρισαν όταν ήμουν μικρή και με μεγάλωσε η μητέρα μου. Δεν ήμουν ποτέ το κοριτσάκι του μπαμπά κι ίσως να μην υπήρχε ποτέ περίπτωση να γίνω -άλλωστε, η αδυναμία μου ήταν πάντα η μαμά μου. Στα παιδικά μου χρόνια δεν ήρθε ποτέ ο μπαμπάς μου να με πάρει από κάποιο πάρτι, δεν πήρε ποτέ τους βαθμούς μου, δε με χειροκρότησε σε κάποια σχολική γιορτή. Συνήθως, μάλιστα, αδυνατούσε κι η μητέρα μου να το κάνει γιατί το να μεγαλώνεις με ένα γονιό σημαίνει πως αυτός ο ένας επωμίζεται δυο ρόλους. Αυτός ο ένας δουλεύει σκληρά στο σπίτι και στην εργασία του. Αυτός ο ένας φοράει παντελόνια και ποδιά· τιμώντας και τα δύο.
Σαν παιδί σε ενοχλεί. Ζηλεύεις, πονάς, αναρωτιέσαι γιατί σου συμβαίνει αυτό κι αν φταις εσύ. Ύστερα αντιλαμβάνεσαι πως τα άτομα του περίγυρού σου σε αντιμετωπίζουν με οίκτο, γιατί είσαι «παιδί χωρισμένων γονιών» και φλερτάρεις με την ηττοπάθεια. Διαβάζουν σε σένα ένα μέλλον δυσοίωνο, σου φορούν δικές τους προκαταλήψεις και στερεότυπα και καλείσαι να τους διαψεύσεις. Και θα τους διαψεύσεις –να ‘σαι σίγουρος– όσο κι αν νιώθεις πως αδυνατείς να αντεπεξέλθεις γιατί οι άλλοι έχουν το προβάδισμα στη σταδιοδρομία της ζωής.
Μπορεί να χρειαστεί να προσπαθείς διπλά για να τα καταφέρεις. Μπορεί να μην έχεις τη φοιτητική ζωή των άλλων παιδιών με το ανελέητο clubbing ή τα ατέρμονα αράγματα γιατί δουλεύεις και σπουδάζεις ταυτόχρονα. Ίσως να μην μπορείς σαν έφηβος να χαλάσεις ένα γενναιόδωρο χαρτζιλίκι στα μαγαζιά αγοράζοντας ό,τι σου έρθει, γιατί παχυλό χαρτζιλίκι παίρνεις μόνο μία φορά το χρόνο και αν. Ίσως να μην κατορθώσεις να το κάνεις και στο μέτρο που ονειρεύεσαι ούτε ως ενήλικας γιατί θα έχεις υποχρεώσεις και πάγια έξοδα, αλλά προς θεού, μη σκεφτείς ούτε για μία στιγμή πως δε θα τα καταφέρεις.
Αυτό που κανείς δεν αντιλαμβάνεται εξ αρχής όταν απευθύνεται σε κάποιον που μεγάλωσε με ένα γονιό είναι το πόσο δυναμικός κι ανεξάρτητος μπορεί να γίνει. Δεν μπορεί κανείς να δει ότι σαν παιδί μονογονικής οικογένειας έχεις μάθει να φροντίζεις εσύ τον εαυτό σου, να σε προσέχεις σαν να είσαι εσύ ο κηδεμόνας σου. Δεν επαναπαύεσαι στον μπαμπά που θα τρέξει να σε μαζέψει με το αυτοκίνητο γιατί τα λεφτά για το ταξί τα ήπιες ούτε στη μαμά που θα σου πλύνει και θα σου μαγειρέψει. Αυτά τα κάνεις εσύ για σένα κι αυτή είναι η δύναμή σου.
Σε κάποιους θα τους το χαλάσεις το όνειρο γιατί περιμένουν από σένα να αποτύχεις μόνο και μόνο για να τους επαληθεύσεις, αλλά δε χρειάζεται να τους κάνεις τη χάρη. Ίσως ξεκινάς απότομα, ίσως και λίγο άδικα μα σαν παιδί μονογονικής οικογένειας ξέρεις καλά πως αυτή είναι η αληθινή γεύση της πραγματικότητας. Ξέρεις πως σπάνια θα κληθείς να παίξεις επί ίσοις όροις, μα μεγαλώνοντας είσαι προετοιμασμένος κατάλληλα. Εσένα δε θα σε ρίξουν από κανένα ροζ συννεφάκι αν δε θες μόνος σου να πέσεις. Εσύ, δε θα λυγίσεις εύκολα μπροστά σε κάποιο εμπόδιο. Εσύ, πιθανότατα να γίνεις κι ο πιο δυναμικός τύπος στην παρέα σου γιατί ξέρεις να σηκώνεσαι μετά από κάθε πτώση.
Κι αν ακούσεις να λένε πως θα έχεις συμπλέγματα κι ανασφάλειες που θα σε δυσκολέψουν στο να συνάψεις μια καλή σχέση, αγνόησέ τους. Αυτά τα έχουν όλοι, είτε μεγάλωσαν με έναν είτε με δύο γονείς. Οι σχέσεις από μόνες τους είναι δύσκολες κι απαιτούν ενδοσκοπήσεις κι αυτοκριτική, κάτι που πιθανότατα να έχεις ήδη κάνει όταν κλήθηκες να ξεπεράσεις το διαζύγιο των γονιών σου ή την εγκατάλειψη ενός εκ των δύο.
Μη φοβάσαι, λοιπόν και πάνω απ’ όλα μη νιώθεις ελλιπής. Αν μη τι άλλο, εσύ ξέρεις πόσο σημαντικές είναι οι σχέσεις. Ακόμα κι αν δεν έχεις ένα πρότυπο σχέσης προς μίμηση, μπορεί να έχεις ένα προς αποφυγή. Το ότι μεγάλωσες με ένα γονιό δεν είναι κάτι που πρέπει να κρύψεις απ’ το βιογραφικό σου στα ερωτικά γιατί δε σε χαρακτηρίζει ως άνθρωπο μήτε σε στιγματίζει.
Γενικά, το να μεγαλώνεις με ένα γονιό δεν είναι ντροπή κι ας αντιμετωπιζόταν έτσι, κάποτε, στο παρελθόν και στις μικρές κοινωνίες. Είναι παράσημο. Στο λέω εγώ που έφαγα τη μισή μου εφηβεία υπό το φόβο μη με ρωτήσουν κάτι για τον πατέρα μου, επειδή απλά δεν άντεχα εκείνο το εμετικό βλέμμα λύπησης που ακολουθούσε την απάντησή μου. Fuck this, dude! Μεγαλώσαμε με ένα γονιό που μας αγάπησε για δύο ή και τρεις κι έκανε για μας ό,τι μπορούσε και δεν μπορούσε. Μεγαλώσαμε κι εξελιχθήκαμε μια χαρά και μπράβο μας. Αυτό είναι το επιμύθιο κι αυτό να κρατάς.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη