Όταν με έφερε απ’ το μαιευτήριο σπίτι η μαμά μου, η αδερφή μου με κοίταξε κι αναστέναξε γιατί δεν απέκτησε αδερφό όπως ήθελε. Ήμουν άσχημο, έκλαιγα κι όλο απαιτούσα την προσοχή όλων. Δεν ήταν και το καλύτερό της κι είχε τα δίκια της. Σε ποιον θα άρεσε να χάσει το μονοπώλιο του ενδιαφέροντος και να αναγκαστεί να επωμιστεί την ευθύνη του να προσέχει το νεότερο μέλος;
Όμως, εμφανίστηκα κι άλλαξα την ζωή τους για πάντα με τον τρόπο που μόνο ο Βενιαμίν μιας οικογένειας μπορεί. Με έκαναν το λίγο πιο χαϊδεμένο, εκείνο που πρέπει να προσέχουν και να φροντίζουν, εκείνο που πάντα θα είναι «το μικρό» ακόμα κι αν πήρε πτυχίο, βρήκε δουλειά, ζει πια με τον σύντροφό του και κοντεύει τα 30. Όσο και να μεγαλώσουμε, τα μικρότερα παιδιά στην οικογένεια, δεν παύουμε να είμαστε «οι μικροί» κι αυτό είναι ένα δίκοπο μαχαίρι.
Στην αρχή έχεις να συγκριθείς με «τον μεγάλο» κι αυτό είναι κάτι που συμβαίνει χωρίς να το προσπαθήσεις, χωρίς να στο επιβάλλουν άμεσα. Το μεγάλο σου αδερφάκι είναι πάντα ένα βήμα πιο μπροστά κι εσύ καλείσαι να βρεις, ανάμεσα στη δική του προσωπικότητα και στις προτροπές των άλλων μελών της οικογένειας, τον εαυτό σου. Πρέπει να βγεις απ’ τη σκιά του και να λάμψεις με το δικό σου φως, να αποκτήσεις τη δική σου ταυτότητα και να βρεις τι αρέσει σε σένα. Πολλές φορές θα επηρεαστείς απ’ το δικό του γούστο, θα έρθεις σε επαφή με περισσότερα ερεθίσματα απ’ τα οποία κάποια θα απορρίψεις και κάποια θα τα κάνεις κτήμα σου.
Το καλό στο να έχεις έναν μεγαλύτερο αδερφό -ή αδερφή- όσο βρίσκεις τον εαυτό σου είναι ότι εκείνος ίσως έχει ήδη δώσει κάποιες μάχες για σένα κι εσύ απλά απολαμβάνεις τους καρπούς αυτού του αγώνα. Θα έχει ήδη τσακωθεί με τους γονείς σας γιατί δεν πήρε καλούς βαθμούς, για να μείνει μέχρι αργά σε ένα πάρτι, για να τον αφήσουν να πάει στην πενθήμερη, για να αγοράσει καλλυντικά ή ρούχα ή παπούτσια. Ενίοτε κιόλας, αυτά που υπάρχουν στην ντουλάπα του θα τα «δανειστείς» ακόμα κι εν αγνοία του με τον φόβο πως θα καταλήξει σε έναν αδελφικό καβγά.
Κι είναι αυτοί οι αδερφικοί καβγάδες που όσο μεγαλώνετε σε κάνουν να εκτιμάς λίγο παραπάνω το ότι γεννήθηκες τελευταίος απ’ τα αδέρφια σου καθώς η παρέμβαση του γονιού θα είναι κατά κανόνα υπέρ σου. Άλλωστε, εσύ είσαι πάντα το παιδί και δεν πρέπει να σε ξεσυνερίζονται. Μπορεί να φας καμιά σφαλιάρα παραπάνω σε κάποιο τσακωμό σας, μπορεί να υπάρξει κυριολεκτικό μαλλιοτράβηγμα, όμως, ξέρεις πως είστε αδέρφια κι όσο και να σκοτώνεστε μεταξύ σας, κανένας άλλος δεν έχει δικαίωμα να κάνει το ίδιο. Αν κάποιος σε πειράξει, ξέρεις ποιος θα είναι εκεί για σένα. Γιατί; Μα γιατί είσαι ο μικρότερος και πρέπει να σε προσέχει. Φυσικά, με τον καιρό μαθαίνεις να το κάνεις κι εσύ για ‘κείνον ακόμα κι αν παραμένεις ο «μικρός».
Τα αδέρφια μας κάποια στιγμή αντιλαμβάνονται πως είμαστε πια ενήλικες, οι γονείς μας είτε αργούν πολύ είτε δεν το αντιλαμβάνονται ποτέ πλήρως. Συνεχίζουν, ωστόσο, να σε έχουν όλοι για τα θελήματά τους. Κάποια πράγματα δεν αλλάζουν. Θα σε τρέξουν, θα σε αγγαρέψουν και θα σε χώσουν να κάνεις ό,τι εκείνοι βαριούνται, δε θέλουν ή δεν έχουν αρκετό χρόνο να κάνουν. Για έναν ανεξήγητο λόγο, στο μυαλό τους εσύ πάντα έχεις χρόνο και φυσικά έχεις πάντα αντοχή και κουράγιο. Ο μικρότερος δεν είπαμε ότι είσαι;
Κι αφού είσαι ο «μικρότερος» στην οικογένεια, κάπου μέσα σου χάνεις κι εσύ ο ίδιος το μέτρημα και δεν αντιλαμβάνεσαι πλήρως τα χρόνια που περνούν. Ξέρεις πως κοντεύεις 30, αλλά είναι σαν αυτά τα χρόνια να μην αντιστοιχούν με την πραγματική σου ηλικία γιατί κι εσύ ο ίδιος νιώθεις πολύ μικρότερος. Όχι μόνο νιώθεις, αλλά καμιά φορά συμπεριφέρεσαι κιόλας σαν να είσαι μικρότερος. Βλέπεις, η θέση σου στην οικογένειά σου σου έδωσε την ικανότητα να προστατέψεις το παιδί που κρύβεις μέσα σου, για την ακρίβεια, παραμένεις λίγο παιδί ή ένας αιώνιος έφηβος κι αυτό μεταφράζεται σε «τρέλα».
Σαν Βενιαμίν της οικογενείας, απολαμβάνεις τα χάδια, τη στοργή, την τρυφερότητα και την προστατευτικότητα περισσότερο από κάθε άλλο μέλος της κι αυτό μπορεί να ενέχει ένα κάποιο κόστος, αλλά, ας είμαστε ειλικρινείς, δε θα άλλαζες τη θέση σου για κανένα λόγο. Είναι αυτή η τελευταία θέση που μόλις πρόλαβες σε μια οικογένεια –με τα καλά ή τα κακά της– και σε ώθησε να γίνεις ένας άρτιος ενήλικας. Σε έμαθε να μοιράζεσαι απ’ την πρώτη μέρα που κοίταξες τον κόσμο. Σε έμαθε να μη συγκρίνεσαι με κανένα, αλλά να κάνεις το κομμάτι σου. Να κρατάς καλά τα κεκτημένα και να επιδιώκεις για το κάτι παραπάνω πότε με πείσμα και πότε με σκέρτσα.
Τα μικρότερα παιδιά της οικογενείας, εμείς τα λίγο καλομαθημένα, είμαστε και τα πιο αγαπησιάρικα κι αυτός είναι ο λόγος που θα είμαστε πάντα «οι μικροί».
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη