Πότε ήταν η τελευταία φορά που γέλασες με την ψυχή σου; Που ένιωσες τη μαγεία, το όνειρο; Που έγινες –έστω για λίγο– ξανά παιδί; Ένα πιτσιρίκι ξένοιαστο, μακριά από υποχρεώσεις; Που βούτηξες στο παιχνίδι, εμπνεύστηκες απ’ την ανεμελιά, ένιωσες πραγματικά ελεύθερος; Πότε ήταν, άραγε, η τελευταία φορά που έζησες πραγματικά; Και ποια εποχή είναι καλύτερη για την επιστροφή σε μια τέτοια ανεμελιά, αν όχι τα Χριστούγεννα -η απόλυτη γιορτή μικρών μα και μεγάλων που δεν ξέχασαν στιγμή πώς να αισθάνονται παιδιά;
Ο όλος ενθουσιασμός, συνήθως, ξεκινά σε κάθε σπίτι απ’ την καθιερωμένη διαδικασία του στολισμού∙ τα φωτάκια, οι μπάλες, το δέντρο, η διακόσμηση του σπιτιού, του κήπου ή της βεράντας, η μεταφορά του γιορτινού κλίματος στον προσωπικό μας χώρο. Όλα τα μέλη της οικογένειας βοηθούν εδώ, κανείς δεν τεμπελιάζει, κανείς δε βαριέται, αντιθέτως όλοι συμμετέχουν με χαρά και φωτεινά χαμόγελα.
Συχνά, αν ο ενθουσιασμός, ο χρόνος και τα χέρια μας το επιτρέπουν, δημιουργούνται και χειροποίητες κατασκευές, για να δώσουν μια πιο αυθεντική ταυτότητα στο στολισμό μας. Κάρτες που θα σταλούν στα αγαπημένα μας πρόσωπα που βρίσκονται (μόνο χιλιομετρικά) μακριά μας, μαγειρικά πειράματα και φυσικά για το τέλος της διαδικασίας και την επίσημη έναρξη του γιορτινού κλίματος, η τοποθέτηση του αστεριού στην κορυφή του δέντρου. Ίσως το τοποθετήσει ο μικρότερος του σπιτιού ή απλά ο ψηλότερος, σίγουρα πάντως θα ‘ναι ο πρωταγωνιστής του σκηνικού.
Γιορτές χωρίς γλυκά δε γίνονται κι όταν μιλάμε για Χριστούγεννα είναι αδύνατον να απουσιάζουν απ’ τις πιατέλες μας τα παραδοσιακά μελομακάρονα, οι δίπλες κι οι κουραμπιέδες. Φυσικά τα χειροποίητα έχουν άλλη αξία και κυρίως ανάμνηση των παιδικών μας χρόνων. Συνήθως, οι μαμάδες είναι αυτές που αναλαμβάνουν τη ζαχαροπλαστική των ημερών, με τη βοήθεια των υπολοίπων (κυρίως στις δοκιμές) και τη συνταγή της γιαγιάς.
Απ’ το όλο εορταστικό κλίμα αποκλείεται να λείψουν οι μελωδίες και φυσικά τα κάλαντα. Τυπικά λέγονται τις παραμονές απ’ τα παιδάκια, ειδικά σε επαρχίες και χωριά, όπου αλωνίζουν τα στενά με τα τριγωνάκια τους, τα χαμόγελα και τις γλυκές φωνούλες τους. Αυτό, όμως, δεν εμποδίζει όλους τους άλλους, μικρούς και μεγάλους, να τα τραγουδάνε όποια μέρα και στιγμή θέλουν.
Και πάμε τώρα σε αυτό που μας καίει όλους, το φαγητό φυσικά. Γαλοπούλες, γουρουνόπουλα, λουκάνικα, σαλάτες, ορεκτικά, πιάτα και στομάχια ασφυκτικά γεμάτα. Όλοι μαζεμένοι γύρω απ’ το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, να κάνουμε τον απολογισμό της χρονιάς, να θυμόμαστε ευχάριστες και δυσάρεστες στιγμές και να ευχόμαστε τα καλύτερα για το νέο έτος. Κάθε σπίτι έχει τα δικά του έθιμα, που μας φέρνουν πιο κοντά, μας γυρνούν στο παρελθόν και μας κάνουν να αναπολούμε αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων από αντίστοιχες εορταστικές περιόδους. Μας θυμίζουν πως δεν είναι όλα άσπρα ή μαύρα, πως έχουμε ακόμα λόγους να χαμογελάμε, πως τίποτα δεν έχει τελειώσει.
Μάλιστα, την περίοδο αυτή δημιουργούνται και πολλά χριστουγεννιάτικα bazaar τα οποία είτε διοργανώνονται απ’ τον ίδιο το δήμο είτε –για παράδειγμα– απ’ το σχολείο του παιδιού μας. Γενικότερα, διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις αλλά και πολλές με φιλανθρωπικό χαρακτήρα έχουν την τιμητική τους. Είναι ευκαιρία να δώσουμε ό,τι μπορούμε, ρούχα που δε χρησιμοποιούμε, τρόφιμα, εθελοντική εργασία, οτιδήποτε μπορεί να προσφέρει ένα χαμόγελο στους λιγότερο τυχερούς. Όχι μόνο τώρα και λόγω των ημερών, αλλά είναι κι αυτό μια καλή αρχή.
Καθόλου απίθανο δεν είναι αυτές τις μέρες να βρεις λίγο παραπάνω χρόνο και να αποφασίσεις μια κοντινή ή και μακρινή (αν οι συνθήκες το επιτρέπουν) απόδραση. Αλλά και πουθενά να μην πας, ακόμη κι η βάση σου μοιάζει αλλιώτικη κι όλο και κάτι νέο σου προσφέρει να ανακαλύψεις. Κι αυτό γιατί τα Χριστούγεννα είναι οι διακοπές που αποζητούσαμε, το διάλειμμα απ’ την καθημερινότητα, η επιστροφή στην παιδικότητά μας.
Ό,τι κι αν σχεδιάζουμε, όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως τα Χριστούγεννα είναι οικογενειακή γιορτή, που οφείλουμε να περάσουμε με τους αγαπημένους μας, να μοιραστούμε, να αλληλοβοηθηθούμε, να προσφέρουμε κυρίως χαμόγελα κι αγάπη∙ αυτό είναι, εξάλλου, το πνεύμα των Χριστουγέννων.
Ας εκμεταλλευτούμε, λοιπόν, τα φετινά Χριστούγεννα, όχι μόνο για να επιβραδύνουμε τους ρυθμούς της ρουτίνας και να ξεκουραστούμε, μα προπάντων, για να γίνουμε ξανά παιδιά, να ανοίξουμε τις καρδιές μας, να αδειάσουμε από άγχη κι ανησυχίες, να αποβάλλουμε τις κακίες και να απολαύσουμε το παιχνίδι της ζωής δίνοντας και παίρνοντας αγάπη.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη