Κάτι που μπλοκάρει όλους μας κι απομυζεί τη δημιουργική ενέργειά μας είναι η πίεση που μας ασκείται σε διάφορες σχέσεις της καθημερινότητάς μας. Είτε έρχεται σε μορφή απαιτήσεων με διαταγές στη δουλειά, είτε σαν απειλές, τρομοκρατία και χειραγώγηση στα διαπροσωπικά μας νταραβέρια, έχει το ίδιο αποτέλεσμα. Είναι σαν να στεγνώνουμε από θετικά συναισθήματα κι επιβιώνουμε σαν ρομπότ «φορτώνοντας» όμως σε νεύρα, αγανάκτηση κι οργή.
Όλοι μας το έχουμε ζήσει, σε μικρότερη ή μεγαλύτερη κλίμακα, με παράλογες απαιτήσεις από εργοδότες, με απειλές (συναισθηματικές κυρίως) από την οικογένειά μας ή και με χειραγώγηση από συντρόφους. Είναι όταν έχει φράξει ένας κόμπος τον λαιμό μας κι ενώ θέλουμε να τσιρίξουμε και να τα κάνουμε όλα λαμπόγυαλο, κάνουμε ένα βήμα πίσω και με υπεράνθρωπες προσπάθειες συγκρατούμαστε και γινόμαστε πειθήνια κι υπάκουα όντα.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή –σαφώς διαφορετική για τον καθένα από μας– που ο κόμπος του λαιμού φτάνει στο χτένι και παίρνει ο «έξω από δω» όποιον κι ό,τι βρεθεί μπροστά μας. Γιατί καλή κι η δουλειά, εξαιρετική η οικογένεια, γαμάτες οι διαπροσωπικές σχέσεις αλλά υπάρχει κι η αυτοεκτίμησή μας, που παρά τρίχα δεν την παίρνει η κάτω βόλτα, υπάρχει κι ο αυτοσεβασμός, που δεν πρέπει να επιτρέπουμε σε κανέναν να μας τον μειώνει κι υπάρχουν και όρια!
Δεν έχει κανείς το δικαίωμα, ακόμη κι αν είναι ο Σκρούτζ Μακ Ντακ, να μας αρχίζει στις χριστοπαναγίες επειδή εκτυπώσαμε μία επιπλέον σελίδα και χαλάσαμε ακόμη ένα χαρτί (ναι συμβαίνουν κι αυτά). Κανένας δεν μπορεί να μας εκβιάσει συναισθηματικά με καρδιακά επεισόδια, τύπου Ρένας Βλαχοπούλου στη γνωστή κι εξαιρετική παλιά ελληνική ταινία «Φωνάζει ο κλέφτης», επειδή δε γουστάρουν τα μούτρα του ανθρώπου που διαλέξαμε για σύντροφο και με σιγουριά κανένας φίλος δεν επιτρέπεται να μας υποβάλει ποιο κούρεμα μάς πηγαίνει και ποιο όχι. Μικρά κι ασήμαντα κάποια παραδείγματα –ίσως– αλλά συμβαίνουν εκεί έξω κι αυτή είναι η πιο light έκδοσή τους.
Εννοείται πως όλοι οι παραπάνω θέλουν το καλό μας και μόνο αυτό (εδώ γελάμε), φροντίζοντας να μας το επισημαίνουν με κάθε ευκαιρία για να απαλλαγούν από ενδεχόμενες τύψεις, αλλά θα πρέπει να καταλάβουν πως κανείς δεν ξέρει το δικό μας καλό καλύτερα από εμάς τους ίδιους. Και για να καταφέρουμε ν’ απαλλαγούμε από όλες αυτές τις μορφές τυραννίας καλό θα ήταν ν’ αντιδράμε άμεσα και χωρίς δεύτερες σκέψεις μήπως μας πουν κωλόπαιδα. Το πώς θα μας χαρακτηρίσουν είναι το τελευταίο πράγμα που πρέπει να μας απασχολεί.
Συνήθως η αυτοσυγκράτηση –για να μην πέσουμε στα δικά τους τάρταρα, όσο αφορά το επίπεδο– με ένα ειρωνικό σχόλιο κι ένα σήκωμα φρυδιού θα έκανε κάποιον έξυπνο να καταλάβει ότι δεν του επιτρέπουμε να το πάει παρακάτω. Αν δούμε πως αυτό δεν πιάνει μπορούμε να περάσουμε στην «αντεπίθεση» λεκτικά δηλώνοντας τη δυσαρέσκειά μας κι αφαιρώντας το δικαίωμα να μας προσβάλλουν ή να επεμβαίνουν στη ζωή μας με διαταγές.
Όλοι μπορούμε να δώσουμε διαταγές, τι εμείς χαζοί είμαστε και δεν μπορούμε; Γιατί δεν το κάνουμε; Επειδή αντιλαμβανόμαστε και σεβόμαστε τη μοναδικότητα του καθενός και ξεχωρίζουμε τη συμβουλή από το «θα κάνεις αυτό που σου λέω, ακούς;». Κι αυτή την τελευταία ερώτηση την ακολουθούν συνήθως εκφράσεις : «Για καλό το λέω», «Άκου με και δε θα χάσεις», «Μην είσαι μαλάκας», «Θα με πεθάνεις», «Εγώ είμαι το αφεντικό». Αφεντικό κι όχι ηγέτης είναι ήδη προβληματική κατάσταση από μόνη της, ενημερωτικά.
Λοιπόν, σας έχουμε νέα! Δε σας επιτρέπουμε και φτάνει και μέχρι εδώ! Αν έχετε σύνδρομα ηθοποιίας να γίνετε ηθοποιοί, αν σας αρέσουν οι διαταγές να πάτε φαντάροι κι αν νομίζετε πώς με το να μπινελικώνετε το προσωπικό σας η επιχείρησή σας θα προοδεύσει είστε γελασμένοι. Κανείς σας δεν έχει δικαίωμα κι όσοι βρίσκονται σ’ αυτή τη θέση καλά θα κάνουν να σηκώσουν κεφάλι, γιατί στα σοβαρά δε θα τους πάρουν αν δεν το κάνουν κι η κατάσταση θα χειροτερεύει. Προσοχή, δε λέμε να μη σηκώνετε μύγα στο σπαθί σας…μιλάμε για σοβαρότερα πράγματα που έχουν σαν αποτέλεσμα να χάνουμε την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας.
Είναι μεγάλη η ικανοποίηση όταν βάζουμε τον οποιοδήποτε στη θέση του κι οριοθετούμε μέχρι που επιτρέπουμε σε κάποιους να μας θεωρούν μαλάκες χωρίς την άδεια μας.
Κι αυτό το όριο ποτέ δεν είναι αργά να μπει.
Επιμέλεια κειμένου: Μάιρα Τσιρίγκα