Μέσα σε όλα αυτά τα ερωτήματα που προσπαθούμε να απαντήσουμε είναι κι εκείνο που μιλάει για το πόσο σημαντικό είναι αν κοιταζόμαστε στα μάτια. Το πού εστιάζουμε το βλέμμα μας όταν έχουμε κάποιον απέναντί μας και πόσο επιτρέπουμε στους άλλους να εντοπίσουν μηνύματα καλά κρυμμένα κοιτώντας μας στα μάτια.
Είναι ή δεν είναι ο καθρέφτης της ψυχής του ανθρώπου; Λένε πάντα την αλήθεια όταν τα κοιτάς ή μπορούν και να κρύβονται; Φαίνονται όλα ξεκάθαρα όταν κοιτώντας το είδωλό σου στον καθρέφτη διασταυρώνονται οι ματιές σας; Μπορείς να κοιτάξεις τον εαυτό σου στα μάτια; Και αντέχεις τα αληθινά, γεμάτα εμβάθυνση βλέμματα των ανθρώπων που επιτρέπεις να έρθουν όσο πιο κοντά στην ψυχή σου γίνεται; Βλέπεις ή κοιτάς;
Ακόμη κι αν δε συνηθίζεις να χαμηλώνεις το βλέμμα όταν κάποιος σε κοιτάει κατάματα θα παραδεχτείς ότι ανάλογα με την περίσταση και τον λόγο, για τον οποίον το κάνει αυτό κάποιος, τα συναισθήματα -και καμιά φορά κι οι αντιδράσεις- ποικίλουν. Είναι διαφορετική η οπτική επαφή σε θέματα εργασιακά την ώρα που παρουσιάζεις μια ιδέα σου, αλλιώς όταν προσπαθείς να κρύψεις κάτι από κάποιον σημαντικό για σένα άνθρωπο, δε μοιάζει με καμία άλλη όταν εξομολογείσαι τον έρωτά σου σε κάποιον πλάσμα κοιτώντας τον στα μάτια, αλλιώς όταν θυμώνεις και μοναδική όταν σε πιάνει το παράπονο.
Κι ενώ βλέπεις τη διαφορά της αληθινής επικοινωνίας και πόσο λίγη είναι όταν λείπει αυτή η αμεσότητα του «σε κοιτάω στα μάτια», είναι πολλές οι φορές που συνειδητά δεν το κάνεις κι εσύ. Και κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά αφού πιάνεις τον εαυτό σου να εθελοτυφλεί σε διάφορες καταστάσεις που περνάς, να κάνει τα στραβά μάτια σε λάθη δικά σου και να αποφεύγει τις καθαρές και ξάστερες ματιές ακόμη κι αν αυτές έχουν απέναντί τους εσένα. Αν στην εξίσωση μπει και κάποιος άλλος άνθρωπος τότε, καμιά φορά, το να μη διασταυρωθούν τα βλέμματά σας το λες και θεία τύχη. Φοβάσαι κάτι;
Είναι εκείνο το φωτάκι που θα μπει στο σκοτεινό μέρος του μυαλού σου και θα αρχίζει σιγά-σιγά να σου δείχνει τι και ποιος είσαι κι ενώ πιάνεις έντρομος τον εαυτό σου να μη θέλει να μάθει, ταυτόχρονα εμφανίζονται μπροστά σου άνθρωποι χωρίς μάσκες. Πότε χαλιέσαι τόσο από την ασχήμια τους που επίτηδες αποφεύγεις να τους κοιτάξεις στα μάτια κι άλλοτε ο φόβος να μην εκτεθείς στρέφει το δικό σου βλέμμα αλλού. Κρύβεις κάτι;
Έχεις καταλάβει πόσο μεγάλη τιμή είναι να σε κοιτάει κάποιος αληθινά μέσα στα μάτια και να προσπαθεί να σε καταλάβει μέσα από αυτά; Είσαι διατεθειμένος να κάνεις την ίδια τιμή σε εκείνους που πραγματικά σε νοιάζουν; Μπορείς να κάνεις την τιμή στον ίδιο σου τον εαυτό να τον κοιτάξεις κατάματα και να αποδεχθείς ότι ο φόβος σου είναι φυσιολογικός και η απόπειρά σου να μη δείξεις ποιος αληθινά είσαι μπορεί να σου στερήσει μοναδικές αυθεντικές στιγμές ανακούφισης αν όχι λύτρωσης; Είσαι έτοιμος να σταματήσεις να φοβάσαι; Μη σκέφτεσαι την κριτική.
Ο φόβος του να μην εκτεθούμε ελλοχεύει την πιθανότητα του να μας μεταμορφώσει όλους σε κάποιους άλλους. Σε κάποιους που δε θα είμαστε εμείς και κατά συνέπεια αν το κάνουν κι άλλοι, αυτοί οι άλλοι δε θα είναι εκείνοι που είναι στην πραγματικότητα κι έτσι θα έχουμε μπει όλοι σε έναν φαύλο κύκλο που ποτέ δε θα οδηγήσει πουθενά εν τω συνόλω αλλά και ειδικά στον κάθε ένα προσωπικά μόνο πονοκέφαλο μπορεί να φέρει, το λιγότερο. Γιατί μετά θα έρθουν τα πιο σοβαρά, εκείνα που κατηγορούμε όλοι ότι μάς κάνουν να ζούμε μέσα σε μια σαπουνόφουσκα και κανείς δε δείχνει τον πραγματικό του εαυτό με αποτέλεσμα όλοι να προσπαθούμε να καταλάβουμε εμάς και τους άλλους έχοντας λάθος δεδομένα στο σκληρό μας δίσκο.
Η έκθεση, πολλές φορές, φέρνει λύτρωση από δεσμά που μας καθηλώνουν στάσιμους, στην εφεδρεία. Θα έπρεπε να ξέρουμε, όμως, ήδη ότι κανένας φόβος δε μένει για πάντα κι αν αυτό το πάρουμε ως δεδομένο θα διαπιστώσουμε πως οι δικοί μας που μάς κρατάνε, ενδεχομένως, πίσω ή κλεισμένους στους δικούς μας μικρόκοσμους να μη μας επιτρέπουν να ανακαλύψουμε ποιοι είμαστε τελικά, πόσες δυνάμεις έχουμε και τι μπορούμε να καταφέρουμε. Από την άλλη είναι πολύ δύσκολο να τους αντιμετωπίζουμε κατάφατσα και θέλει δύναμη αλλά κυρίως αποφασιστικότητα. Με υπομονή, επιμονή και πολλή πίστη στον εαυτό μας, όμως, θα μπορέσουμε να κοιτάξουμε στα μάτια οποιονδήποτε από αυτούς και σιγά-σιγά να τους εξαλείψουμε. Και με αυτόν τον τρόπο θα ανακαλύπτουμε και τα όριά μας.
Ναι, νέοι φόβοι θα έρχονται στην πορεία όσο εμείς κατατροπώνουμε κάποιον παλιό αλλά θα μετράμε και κάποιες νίκες και θα παίρνουμε δυνάμεις. Και τότε θα κοιτάζουμε ο ένας τον άλλον στα μάτια πιο εύκολα και με λιγότερες δεύτερες σκέψεις. Και αυτό δε θα σημαίνει ότι θα έχουν λυθεί όλα μας τα προβλήματα και δε θα φοβηθούμε ποτέ ξανά, αλλά σίγουρα θα σημαίνει πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη ρίζα όλων των φόβων, αυτόν της έκθεσης χωρίς δισταγμούς. Κοιτώντας τoν στα μάτια!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου